Başkalarının iyilik ve tatlılığının farkında olun
Tora,
Talmud ve Midraş'ın öykülerinde adı geçen ünlü kişilerin
karakterlerindeki kusurları bu kadar istekli bir şekilde ortaya
dökmeleri hayret vericidir. Örneğin Tora, Yosef'in gençken çok kibirli
olduğunu (Bereşit 37:5-11), Yitzhak'ın oğullarının karakteri konusundaki
saflığını (Bereşit 27), David'in evlilik dışı ilişkilerini (Şemuel II
11-12) gizlemez.
Örneğin çağının önde gelen Ravlarından biri hakkında şunları öğrenmekteyiz:
Bir gün bir yürüyüş sırasında Rav Yannai çok etkileyici bir görünümü olan bir adamla karşılaşır [dış görünüşüne bakıldığında adam bir alimi andırıyordu]. Rav Yannai ona şöyle hitap etmiş, "Misafirim olur musun?"
Adam, "Evet," diye cevap vermiş.
Bunun üzerine Rav Yannai adamı evine götürüp ona yiyecek ve içecek ikram etmiş. Önce Talmud'dan bahsetmiş. Ancak adamın bu konuda hiç bilgisi yokmuş. Daha sonra Mişna'dan bahis açmış, Agada'dan ve Tora'dan. Ancak adam bu konularda da bilgisizmiş. Sonra ona şöyle demiş, "Şarap kadehini al ve kutsama duasını söyle."
Adam şöyle karşılık vermiş, "Kendi evinde kutsamayı Yannai yapsın."
Rav Yannai şöyle demiş, "Söylediğimi tekrarlayabilir misin?"
Adam, "Evet," demiş.
"O zaman, şöyle de 'Yannai'ın ekmeğini bir köpek yedi.'"
Adam yerinden fırlayıp Yannai'ın yakasına yapışmış, "Sende bana ait bir miras var ve sen onu kendine saklıyorsun."
Yannai şöyle demiş, "Bende senin ne gibi bir mirasın olabilir ki?"
Adam şöyle cevap vermiş, "Bir gün bir okulun yanından geçiyordum ve çocukların şöyle okuduklarını duydum, 'Moşe'nin bize verdiği Yasa, Yaakov'un [bütün] çocuklarının topluluğuna bırakılmış bir mirastır, (Devarim 33:4); o çocuklar şöyle demiyordu 'sadece Yannai'ın topluluğuna bırakılmış bir mirastır.'
Rav Yannai şöyle karşılık vermiş, "Ne iyilikler yaptın ki masamda benimle birlikte yiyorsun?"
Adam şöyle demiş, "Kötü niyetli dedikodu duyup onu tekrarlamadım, veya kavga eden iki kişi gördüğümde onları barıştırmadan oradan geöip gitmedim."
Rav Yannai bunun üzerine şöyle demiş, "O kadar iyi niteliklerin var [dereh eretz] ve ben sana köpek diye hitap ettim."
Bazen bir kişi hakkında çok az şey bilmemize rağmen o kişi hakkında haksız varsayımlar öne süreriz. Ancak daha derine indiğimizde, hayal bile etmediğimiz meziyetler keşfederiz. Tora şöyle der, "İnsan dış görünüşe, Tanrı ise yüreğe bakar" (Şemuel I 16:7). Biz de arada bir Tanrı'nın gözleri ile bakmayı öğrenmeye çalışmalıyız. ***