Tazria peraşası "Tuma ve Taara - Manevi kirlilik ve Saflık" kurallarını ele almaya devam etmektedir...
Lütfen Peraşa Kâğıtlarını Dua Sırasında Okumayınız |
||||||
Bu Hafta İçin Saatler |
25 Nisan |
Gelecek Hafta İçin Saatler |
||||
Şabat |
Başlangıç |
Bitiş |
2009 |
Şabat |
Başlangıç |
Bitiş |
Yeruşalayim |
6:39 |
7:53 |
----- |
Yeruşalayim |
6:44 |
7:50 |
Tel Aviv |
6:54 |
7:56 |
1 İyar |
Tel Aviv |
6:59 |
8:01 |
İstanbul |
7:42 |
8:22 |
5769 |
İstanbul |
7:47 |
8:27 |
TAZRİA - METSORA |
||||||
Hatırlatmalar: ü Omer'in 16. Günü ü Roş Hodeş İyar ü 28 Nisan Salı: Yom Azikaron ü 29 Nisan Çarşamba: Yom Aatsmaut ü 8 Mayıs Cuma: Pesah Şeni |
||||||
Bu HP .....'nin aziz ruhuna ithaf edilmiştir.
|
Peraşa Özeti (Vayikra 12:1-13:58 / 14:1-15:33)
[www.chabad.org]
Tazria peraşası "Tuma veTaara - Manevi kirlilik ve Saflık" kurallarını ele almaya devam etmektedir. Doğum yapan bir kadının, Mikve'ye (belirli niteliklere sahip su havuzu) dalma ve Bet-Amikdaş'a korban getirme gibi hareketleri kapsayan bir arınma sürecine girmesi gerekir. [Sağlık durumu imkân veren] Bütün erkek bebekler hayatın sekizinci gününde sünnet edilmelidir.
Tsaarat (cüzam benzeri belirtilere sahip, manevi kaynaklı bir rahatsızlık), giysileri de etkileyen doğaüstü bir hastalıktır. Eğer bir kişinin derisinde beyaz ya da pembe [giysilerde pembe ya da yeşilimsi] lekeler ortaya çıkarsa, bir Koen'e başvurulur. Bu Koen, etkilenen bölümün yedi günlük karantina süresinden sonraki büyüklüğü gibi çeşitli belirtileri inceleyerek onun Tame (manevi açıdan saf olmayan) veya Taor (saf) ilan eder. Tsaraat bulaşmış bir kişi iyileşene kadar kampın (ya da şehrin) dışında tek başına ikamet etmelidir. Hastalık bulaşan bölümü kesilip atılmış olan bir giyside tekrar hastalık ortaya çıkarsa, bütün giysi yakılmalıdır.
Bu hafta ayrıca, Bene-Yisrael'e verilen ilk emir olan Roş Hodeş mitsvasının yer aldığı Peraşat Ahodeş (Şemot 12:1-20) okunur. Bunun sebebi, burada ilk ay olarak Nisan'ın belirlenmesidir. Zira Nisan ayı bu hafta başlamaktadır.
Metsora peraşası, iyileşen bir Metsora'nın (Tsaraat'a yakalanmış kişi) Koen tarafından iki kuş, çömlek bir kap içerisinde bulunan doğal kaynak suyu, sedir ağacından elde edilmiş bir parça odun ve bir tutam zufa otu kullanılarak saflaştırılmasını sağlayan özel bir işlemin detaylarını anlatarak başlar. Bir evin duvarlarında kırmızımsı ya da yeşilimsi lekeler belirmesi, bu evinde rahatsızlıktan etkilenmiş olma olasılığını gösterir. On dokuz gün kadar sürebilen bir işlem sonucunda, Koen evin saflaştırılabileceğine ya da yıkılmasına karar verir.
Tuma, erkekte meni ya da diğer akıntılar, kadında âdet veya diğer kanamalar sonucunda da ortaya çıkabilir ve Mikve'ye dalarak arınmayı gerektirir.
DEVAR TORA
["Dvar Torah" / Rabi Label Lam - www.torah.org]
Kusurlar
"Bir kişide tsaraat lekesi [kuşkusu] olduğu zaman, [bu kişi] Koen'e getirilmelidir" (Vayikra 13:9).
Talmud bize Tora'nın iyilikle başladığını ve iyilikle bittiğini anlatır. Nitekim Tora'nın başında Tanrı, Adam ve Hava'yı giydirmiş, sonunda da Moşe'yi gömmüştür. Talmud bize ne öğretmektedir? Rabi Avigdor Miller şöyle demiştir: Eğer herhangi bir kitabı alıp almama kararı vereceksiniz, ilk ve son sayfayı inceleyin. Gerisinin de yaklaşık olarak aynı içeriğe sahip olduğunu güven içinde varsayabilirsiniz. Bu sözler doğrultusunda, Talmud bize Tora'nın baştan sona iyilikle dolu olduğunu öğretmektedir, çünkü iyilikle başlamakta ve iyilikle sona ermektedir. Akla bir soru gelmektedir: Tora baştan sona iyilikse, peraşamızda okuduğumuz Tsaraat konusunu nasıl anlamalıyız? Tsaraat gibi hiç de hoş olmayan bir rahatsızlığın neresinde iyilik vardır?
Talmud bize, insan yaradılışında, tedavi edilmezse büyük sorunlara yol açabilecek bir eğilim olduğunu öğretir. Yukarıdaki pasukta belirtildiği üzere, tsaraat belirtisi görülen kişi bir Koen'e getirilmelidir. Ama kurala göre, eğer tsaraat rahatsızlığına yakalanan kişi bir Koen ise, kendisi de başka bir Koen'e görünmelidir, çünkü "kişi kendi kusurlarını göremez". Özellikle kendimiz söz konusu olduğu zaman, hepimizin kör noktaları vardır. Sefer Ahinuh'a göre, Tsaraat lekelerinin amacı "Tanrı'nın İlahi Teftişi'nin her birimiz üzerinde aktif olduğu bilincini ruhumuza aşılamaktır". Bu nedenle, bu korkunç rahatsızlığa maruz olan kişi bunu hafife almamalı ve onun yerine hastalığa neden olan olumsuz eylemleri durdurmalıdır. Ama eğer kişi kendi kusurlarını görmeme eğilimindeyse, hata yaptığını nasıl anlayacaktır?
Adamın biri bir sokak lambasının altında sinirli bir şekilde bir şey arıyordu. Yoldan geçen birisi ona ne yaptığını sordu. Adam cevap olarak anahtarlarını kaybettiğini söyledi. Yoldan geçen adam ise anahtarlarını tam sokak lambasının altında kaybedip etmediğini sordu. Cevap şöyle oldu: "Hayır, ama burada ışık var!" Albert Einstein şöyle demiştir: "Sorunlarımızı onları yarattığımız zamanki düşünceyle çözemeyiz." O halde kişi bu işin içinden nasıl çıkabilir?
Son model otomobilinizi otoyolda konfor içinde sürerken kırmızı ışığın "motorda arıza" uyarısını verdiğini düşünün. O ışığa boş verip keyifli bir şekilde araba kullanmaya devam etmek ne kadar büyük bir aptallık olurdu. O ışık son model arabanın kurtarıcısıdır; çünkü arabanın sahibini, arabayı söz konusu araba modelinin temel işleyişine vakıf bir tamirciye gitmeye zorlar. Tora da olası bütün çözümler arasında, tsaraat belirtisi görülen birinin, ilk önce konumunu değerlendirebilecek ve onu daha iyi bir yöne sevk edebilecek bir Tora bilgesine, yani bir Koen'e görünmesini öngörür.
Hafets Hayim günümüzde böyle bir erken uyarı sistemi olmadan ne kadar savunmasız olduğumuz konusunda hayıflanırdı. Bu nedenle çevremizde bize hatalarımızı bilgelikle gösterebilecek akıllı, duyarlı ve bizi seven insanların bulunduğundan emin olmamızda yarar vardır. Zira her insan gibi, hatalarımız olduğunda biz onları görmesek bile, sevdiğimiz ve saydığımız bu bilge büyüklerimiz bize gereken uyarıyı yapacaklardır. Kibirli olmaz ve eleştiriyi kabul edersek, bu bizim için etkili bir sıçrama tahtası teşkil edecektir.
5 Soru
Cevapları broşürün sonunda bulabilirsiniz.
1) Tsaraat nedir?
2) Kişinin gerçekten de tsaraat hastalığına yakalanıp yakalanmadığından emin olmak için görevli Koen'in aradığı iki işaret neydi?
3) Tsaraat rahatsızlığına yakalanmış bir insanın taor, (yani saf) olması ve tekrar eve dönmesi için ne kadar zaman beklemesi gerekir?
4) Tsaraat lekeleri başka nerelerde görülebilir?
5) Tsaraatın en bilinen sebebi Laşon Ara, yani başkaları hakkında olumsuz ya da zarar verici dil kullanımıdır. Buna neden olabilecek diğer günahlar nelerdir?
MİŞNE TORA
[Rambam'ın Sözlü Tora'nın tüm konularını kapsayan devasa kanun kodeksi Mişne Tora'nın çok kısa bir özeti. Hazırlayan: Rabi Dr. Azriel Rosenfeld]
Önemli Not: Bu yazı dizisinin amacı Tora'nın tüm kanuni konuları hakkında okuyucuya bir fikir vermekten ibarettir. Okuyucu, pratik Alaha konusunda burada yazılacak - hem de çok kısa bir özet olan - kanunları bir temel olarak kullanamayacağını bilmelidir. Alaha konusundaki pratik uygulamalar için uzman bir Haham'a danışmak gerekir.
İkinci Kitap: AAVA / SEVGİ (Devam)
8. Tefilin, Mezuza ve Sefer-Tora
a) Tefilin
Tefilin kutularının içinde Tora'dan dört bölüm yer alır. Bunlar, Şemot 13:1-10, Şemot 13:11-16, Devarim 6:4-9, Devarim 11:13-21'dir. Bu bölümler İbranice ve uygun olan bir hayvan veya kuş derisinin üstüne siyah mürekkeple yazılmalıdır. Baş tefilininde bu dört kısım, dört farklı deri parşömenin üstüne yazılır; kol tefilininde ise bunların hepsi tek bir deri parşömen üzerine yazılır. Bunlar dürülür, bir kumaşa ve hayvan kılına sarılır ve tabanından siyah şeritler geçirilen, hayvan sinirlerinden elde edilmiş bir iplikle dikilmiş küp şeklindeki deri kutulara yerleştirilir.
Baş tefilinini bir kutu içinde dört ayrı bölme içerir. Bu bölmeler arasındaki girintiler dışarıdan da görülebilir. Kutucuğun solunda ve sağında birer Şin harfi bulunur. Kutucuktan geçen şerit Dalet harfi şeklinde bir düğümle kafanın etrafında bir ilmek meydana getirecek şekilde bağlanır. Şeridin iki ucundan biri kişinin en az beline kadar sarkar. Kol tefilininin şeridi bir ucunda minik bir ilmek meydana getirecek şekilde Yod harfine benzer bir düğümle bağlanır; diğer ucu bu ilmekten geçer ve tefilini kişinin kolunda sabit tutar. Şerit daha sonra kolunun ve orta parmağının etrafında sarılır.
Kafa tefilini tam iki gözün arasının hizasına gelecek şekilde saç çizgisinin üzerine yerleştirilir. Pasukta söylendiği gibi: "Onları işaret olarak koluna bağla; alnının tepesinde bir nişan oluştursunlar" (Devarim 6:8 ve 11:8. Ayrıca Şemot 13:9 ve 13:16). O şeridin Dalet şeklindeki düğümü, ensenin üstünde kafatasının tabanına yerleşmelidir. Kol tefilini kalbin karşısında sol pazıya bağlanır. Pasukta söylendiği gibi: "bu sözler, kalbinin üzerinde [sabit] kalmalıdır ... Onları işaret olarak koluna bağla..." (Devarim 6:6-8). Ama solak kişiler onu sağ kola bağlarlar. Kol tefilini ilk konan ve son çıkarılandır. Tefilinler sadece gündüz ve özellikle sabah duasında takılmalıdır. Şabat veya bayramlarda takılmaz. Tefilin takan kişi bedenini örtmeli ve temiz tutmalı ve düşüncelerini sürekli tefiline yoğunlaştırmalıdır.
BİR KİŞİ / BİR ESER
[www.ou.org]
Ritva (Rabi Yom Tov ibn Asevilli; 13-14. yüzyıl): Ritva, İspanya'da Sevilya Yeşivası'nın başkanıydı. Ne doğum yılı, ne de ölüm yılı tam olarak bilinmektedir.Ama tahminen 13. yüzyılın ikinci yarısında doğduğu ve 14. yüzyılın ilk yarısında öldüğü söylenir. O ve Yeşivası'nın yaklaşık 1320 yılı civarında geliştiği bilinmektedir.
Ritva, Raşba'nın (Rabi Şelomo ben Aderet) önde gelen öğrencisiydi. Diğer bir otorite olan Ra-a için de "talmid muvak" konumundaydı, yani ona çok yakından bağlı bir öğrencisiydi.
Talmud hakkındaki açıklamaları, açık düşünce ve ifade şekliyle meşhurdur ve bütün dünyada Tora eğitiminde geniş çapta kullanılır.
Yahudi Kanunu ile ilgili birçok soru, onun büyük öğretmenleri hayatta iken bile, kendisine sorulurdu. Bu da, olgunluk çağında Yahudi dünyası tarafından öğretmenleri ile eşdeğer sayıldığını gösterir. Diğer bir deyişle, Tora bilgisi konusunda onlarla aynı seviyedeydi ve kendi döneminde ortaya çıkan sorulara bilgisini uygulama konusunda onlarla aynı yeteneğe sahipti.
Yahudi cemaatinin, İspanya Krallığı'nın, hatta Katolik Kilisesi'nin gözündeki yüksek konumuna rağmen, yazılarından her zaman alçakgönüllü kaldığı açıkça ortadadır.
Ritva, İspanyol Yahudilerinin "Altın Çağı'nda" Yahudilerin en önemli yol gösteren ışıklarından biriydi.
DÜŞÜNCELER
["Torahbytes" / Rabi Shraga Simmons - www.aish.com]
Seher Vaktinin Işığı
Tsaraat rahatsızlığına yakalanan kişiye metsora adı verilir ve bu hafta okuduğumuz ikinci peraşaya adını veren de budur. Sefat Emet "Metsora" kelimesini "Motsi Ra - Kötüyü Ortadan Kaldırmak" sözcüklerinin sıkışmış hali olarak açıklar.
Bunun ardındaki fikir şudur: Kişinin bedeninde döküntüler belirdiği veya ateşlendiği zaman, her şey kötü görünmesine rağmen, aslında bunlar, bedenin içindeki zehrin dışa akmaya başladığının ve iyileşme sürecinin başladığının bir işaretidir.
Bu kavramı kendi hayatlarımıza da uyarlayabiliriz. Bazen zorluklar veya kafa karışıklığı altında ezilir gibi oluruz. Ama kabalistler bunun bir bakıma olumlu bir işaret olduğunu söylerler - zehirlerin tamamı arınmanın habercisi olarak yüzeye çıkmaktadır.
Bu kavram, tsaraat lekeleri için kullanılan Nega sözünde gizlidir. Bu sözcük Nun, Gimal ve Ayin harfleriyle yazılır. Bu harfler tekrar düzenlendiği takdirde Oneg sözcüğü oluşur ki bu kelime de muhteşem bir mutluluğun kutlaması, huzur ve sevinç anlamına gelir. Başka bir deyişle, zehirler çıktıkça Nega lekeleri Oneg'e yani sevinç ve mutluluğa dönüşür.
Toprağa ekilmiş bir tohum hayal edin. Tohum yavaşça çürümeye başlar ve en yüksek çürüme noktasına geldiği zaman, yani tohum ölü ve bozulmuş göründüğü zaman, filizlenmeye başlar. Gecenin en karanlık anı, aslında yaklaşmakta olan seher ışığının işaretidir.
Dünyamız çalkantılı dönemler yaşamaktadır. Zorlukları yenmek ve bizi kişisel ve ulusal kurtuluşa götürecek olan arınma işlemine başlamak için dua etmekteyiz - bu anın hemen, günümüzde gelmesi bize nasip olsun.
YAHUDİ EVİNİN TEMELLERİ
[Dini Uygulama Rehberi - Rabi Nisim Behar]
Şabat Günü Ateş Yakmak ve Söndürmek
1. Şabat günü ateş yakan bir kimse Tora'nın iki emrini ihlal etmiş olur: "Şabat günü ateş yakmayacaksın" (Şemot 35:3) ve "Şabat günü iş yapma" (Şemot 20:10).
2. Herhangi bir kibrit yakmak ya da elektrik düğmesine basmak yasaktır. Bir ışık veya alev alçaltılıp yükseltilemez, ateşe veya sobaya bir odun atılamaz, lamba yakılamaz, radyo açılamaz, telefon edilemez (Sadece can tehlikesi durumunda doktor çağırmak için telefon edilebilir).
3. Buzdolabı kapısı motor çalışırken veya dururken açılabilir. Buna rağmen kapıyı motor çalışırken açmak daha iyidir. Ancak Cuma akşamından, buzdolabının içindeki yanan ampulün çıkarılması gereklidir.
4. Cuma akşamüstünden, Şabat günü haber veya müzik dinlemek için radyoyu ya da televizyonu açık bırakmak yasaktır.
5. Ne şekilde olursa olsun Şabat günü, ağızla, elle, su atarak veya bastırarak bir ateşi, ışığı veya alevi söndürmek yasaktır. Yanmakta olan bir sobanın kapısı açılmaz. Aynı şekilde, yanmakta olan bir alev veya lambayı söndürmek için kapı açılmaz.
6. Dağılmış olan kor haldeki kömürler veya meşaleler, düştükleri takdirde büyük zararlar veya can tehlikesi doğuracaksa Şabat günü söndürülebilir.
7. Eğer karşı sokakta bile yangın çıkmışsa, evlerde uyuyan çocuk veya yaşlıların olabileceği düşüncesiyle, Şabat günü söndürmeye ve içeridekileri kurtarmaya gidilmelidir.
8. İhtiyaç durumunda, Şabat'tan önce söylenmesi şartıyla Yahudi olmayan birinden ışığı söndürmesi rica edilebilir.
5 CEVAP
1) Tsaraat derinin bazı yerlerinin beyaza dönüştüğü özel bir deri hastalığıydı. Tsaraat olan bir kişi tame olurdu.
2) a. Lekenin içinde iki kıl da beyaza dönüşmeliydi.
b. Beyaz lekenin ortasında sağlıklı bir deri parçası diğer işaretti.
3) Bir hafta beklemesi gerekir.
4) Giysilerin ve evin duvarlarının üstünde de tsaraat görülebilir.
5) Laşon Ara tek neden değildir. Tsaraat'a yol açan diğer günahlar, cinayet, zina ve diğer başka ciddi günahlardır.
Haftanın Sözü
["Shabbat Shalom Weekly" - Rabi Kalman Packouz]
İki çeşit çılgın vardır: Herkese güvenenler ve hiç kimseye güvenmeyenler.
DÜZELTME: Geçtiğimiz hafta peraşa özetinin sonunda, haftanın peraşasına ek olarak Para peraşasının okunduğu da söylenmişti. Bu yıl Para peraşası çok daha önce okunduğundan, söz konusu paragraf hatalıdır. Özet kısmı geçmiş yıllardaki özetlerden kopyalandığı için, dikkatsizlik sonucunda bu şekilde bir hata oluşmuştur. Düzeltir, özür dileriz.
Haftanın Peraşası'nı, t e b e r r u d a b u l u n a r a k, ölmüşlerinin ruhuna veya hasta bir yakınının şifasına ithaf etmek isteyenlerin, ilgililer (050 - 38 41 30) ile temasa geçmeleri rica olunur. |
Peraşa kağıtları Tora ile ilgili yazılar içerdiğinden çöpe atılmamalıdır. Lütfen Geniza'ya getiriniz. |