Yahudi yaşam tarzında önemli bir yer tutan dinsel objelerin başında tallit gelir. Tallit kelimesinin Türkçe karşılığı cüppe, harmani veya örtüdür.

Antik çağlarda ise erkeklerin kullandığı battaniyeyi andıran, dikdörtgen şeklinde bir manto veya harmaniye verilen addı.

Tallit kaynağını, diğer birçok dinsel objede olduğu gibi Tora'nın emirlerinden alır. Tanrı Moşe Rabenu'ya şöyle der: "İsrailoğullarına konuş ve onlara giysilerinin köşelerine püsküller (tsitiyot) takmalarını söyle. Öyle ki bu püsküller görülsün ve Tanrı'nın emirlerini hatırlatsın." (Bamidbar-Sayılar 15:37-41). Böylece tallit tsitsitlerin uygulanabileceği bir giysi olarak ortaya çıktı . Yün veya ketenden imal edilen bu giysiler muhtemelen, günümüzde bile halen bedevilerce kullanılan ve rüzgardan koruyan harmanilerin görünümündeydiler. Daha kaliteli kumaşlardan yapılanları ise genellikle zenginler ve din bilginleri tarafından kullanılırlardı.

Yahudilerin topraklarından sürülmeleri ve dünyanın dört bir yanına dağılmaları sürecinde, çevredeki yabancıların etkisiyle günlük bir giysi olan tallit farklı bir konuma, sadece dua ederken kullanılan bir objeye, bir dua şalına dönüşmüştür.

Tallit'in Şekli

Tallitler genelde beyaz olup, yünlü, pamuklu veya ipekli kumaşlardan imal edilirler. Beyaz kumaşın üstü mavi çizgilerle süslüdür. Mavi renk tsitsitlerde kullanılması istenen mavi renkli ipliğin anısınadır.

"Püsküllerin arasına mavi renkli bir ip kat." (Bamidbar-Sayılar 15:38)

Ancak Talmudik çağlarda kullanılan doğal mavi boyanın nasıl elde edildiği günümüzde tam olarak bilinmediği için artık bu mavi renkli ipliğe tsitsitlerde yer verilememektedir.

Tallit'in üst kısmında boyun çevresi ve omuz hizasında gümüş ipliklerle örülmüş ek bir parça bulunur. Buna taç anlamına gelen "Atara" denir.

Bir yaka görünümünde olan Atara'nın işlevi tallitin üst kısmını belli etmektir. Kimi tallitlerin Atara kısmına tallit kuşanma Berahası gümüş ipliklerle işlidir. Kimi tallitlerde ise, özellikle ipeklilerde, bu dua bütün tallit boyunca yer alır.

En küçük tallit boyu, yürüyebilen bir çocuğu kaplayacak boyuttadır.

Tallitlerin Kullanımı

Tallitler erkekler tarafından haftanın her günü Şabat ve bayram günleri de dahil olmak üzere sabah duası esnasında kullanılmakla beraber sadece Teşa-Beav gününde öğleden sonra duası olan Minha'da kullanılır. Kipur günü ise bütün gün boyunca tallit giyilir. Ayrıca hazanlar bazı dini törenlerde, oruç günlerinde olduğu gibi, hem sabah hem akşam dualarında tallit kullanırlar. Tallit'i kuşanmadan önce şu beraha okunur:

"Baruh ata Ad. eloenu meleh aolam, aşer kideşanu bemitsvotav vetsivanu leitatef betsitsit."

Birçok Yahudi bu duayı okumadan önce Tanrı'ya olan duygularını daha da yoğunlaştırmak için başlarını tallit ile tamamen örterler. Daha sonra berahayı okuyup tallit'i giyerler.

Hafta içi günlerde tallit tefillin öncesi giyilir. Genelde Yahudiler tallit omuzları üzerindeyken dua ederler. Sadece "Kohenler" Kohen" duası sırasında başlarını tallitleri ile kapatırlar. Sabah duasında "Şema"nın son bölümünde tallitin tsitsitlerini göze değdirip 3 kez öpmek adettir.

Bazı cemaatlerde ise tallit düğünde hupa töreninde kullanılır. Yahudi erkekleri öldüklerinde tsitsitleri koparılmış veya çıkarılmış tallitleri ile gömmek adettir.

Tsitsit

Tsitsit, Biblik zamanlardan erkeklerin, Tora'nın emirleri gereğince, kullandıkları giysilerin 4 köşesine bağladıkları püsküllere verilen addır. İbranice bir kelime olan Tsitsit püskül anlamına gelir. Tora'yı yorumlayan rabilere göre tsitsit de aynı mezuza ve tefillinde olduğu gibi Yahudilere dini görevlerini hatırlatan bir objedir.

Tsitsitlerin Şekli ve Anlamı

"Giysilerin 4 köşesine püsküller yapacaksın." (Devarim-Tesniye 22:12) Tanrı bu emrin yanı sıra Tsitsitlerin içine gökyüzünün rengi ola mavi renkli bir ipliğin de kullanılmasını istemiştir. Ancak zaman içinde doğal olarak bu renk boyayı elde etmek imkânsızlaştığında dini otoriteler bundan vazgeçmek zorunda kalmışlardır.

Günümüzde tsitsit 4 köşe kumaş şalın her bir köşesindeki delikten geçirilen bir uzun ve üç kısa ipten meydana gelir. Bu iplik delikten geçirilirken ikiye katlanır. Böylece bir püskül 8 ipten oluşur ve bir çift düğümle bağlanır. Şamaş adı verilen uzun ip diğer kısa ipleri 10,5,6,5 kez dolar ve her dolayış diğerinden bir çift düğümle ayrılır.

Böylece tsitsit 5 çift düğüm ve 8 ipten oluşur. İkisinin toplamı olan 13, Tsitsit'in sayısal değeri olan 600 ile toplandığında 613 sayısı elde edilir ki bu da Tora'daki emirlerinin sayısına eşittir.

Tsitsit'in asgari uzunluğu 4 parmak boyundadır. Eğer tsitsit'in bir ipi koparsa bütün tsitsiti değiştirmek gerekir.

Tora'nın emrettiği tsitsit mitzvasını yerine getirmek için dindar Yahudiler "tallit katan" adı verilen küçük tallitler kullanırlar. Kadınlar tsitsit kullanmaz.

Tora tsitsit'e sembolik bir anlam verir. Tanrı Moşe Rabenu'ya şöyle der; "İsrailoğullarına de ki giysilerinin köşelerine püsküller yapsın ve bunların içine mavi ip katsın. Bu sizin için bir sembol olacaktır."

Biblik dönemlerde Yahudiler bu emri günlük giysilerinde uyguladılar. Ancak zaman içinde eski tür kıyafetlerin yerini modern kıyafetler alınca tsitsitlerin kullanımı tallitlerle kısıtlanmış oldu. Günümüzde dindar Yahudiler bu emri gün boyunca kullandıkları tallit katan, (küçük tallit) veya Arba Kanfot (dört köşe) ile uygularlar. Bu giysi ortası başın geçmesi için delik, dört köşesinde tsitsitler bulunan dikdörtgen bir kumaş parçasıdır. Tallit genelde 13 yaşından sonra kullanılırken, tallit katan 3 yaşından itibaren kullanılmalıdır. Tsitsit, dindar kişilerce kullanılır. Tallit katan sabah duasından önce şu beraha okunduktan sonra giyilir: 
"Baruh ata Ad... eloenu meleh haolam aşer kideşanu bemitsvotav vetsivanu al mitzvat tsitsit."