panzehirÇok büyük bir insan topluluğu gördüğümüzde çoğumuz, içindeki bireyleri görmeden "kalabalık" deyip geçeriz. Kalabalıktaki bireyleri önemsiz addetmek doğal bir eğilimdir.

Bu yüzden de Yahudi yasaları büyük bir insan grubu görüldüğünde şu kutsama duasının okunmasını emreder: "Sırları çözmesini bilen O, kutsanmıştır; iki yüz birbirine nasıl benzemiyorsa, iki 'akıl' da birbirine tıpa tıp benzemez" (Talmud Bavli, Berahot 58a). Bu dua kalabalıktaki her kişinin Tanrı ile özel bağı olan bir birey olduğunu hatırlatmaktadır. Tanrı "aklımızı" nasıl biliyorsa kalabalıktaki her kişinin "aklını" da aynı şekilde bilir.


İnsanda kendini beğenme dürtüsünü harekete geçiren sadece kalabalık insan toplulukları değildir. Birçok insan kendinden daha az çekici, daha az akıllı, daha az başarılı, daha az eğitimli ve daha az popüler insanlarla tanıştığında kendini onlardan daha üstün hissetme eğilimindedir. Talmud'da anlatıldığı gibi, Tora'yı uzun bir süre hocasıyla öğrendikten sonra kendinden çok emin olan bir hahama çok çirkin bir adam yaklaşarak selam vermiş. Haham ise adama şöyle karşılık vermiş, "Ey boş adam, köyündeki bütün insanlar senin kadar çirkin mi?

Herkes gibi siz de biraz kibirli olma eğilimindeyseniz, on birinci yüzyıla ait klasik "Hovot Halevavot"un (Kalbin Görevleri) yazarı Bahya ibn Pakuda'nın sözlerine kulak verin:

Büyük bir düşünüre sormuşlar: "Nasıl oluyor da günümüzün tartışılmaz lideri olarak saygı görüyorsunuz?" Şöyle karşılık vermiş: "Rastladığım her insanda benden daha üstün bir nitelik olduğunu sezerim... Eğer benden daha az akıllı ise, Hüküm Gününde bana göre verilecek daha az hesabı olacağını düşünürüm. Çünkü kusur işlerken ben ondan daha bilinçliydim. O ise bilmeden günah işlemiştir. Eğer benden daha yaşlıysa, o güne kadar biriktirdiği erdemlerin benimkilerden fazla olması gerektiğine inanırım. Eğer daha gençse, günahlarının benimkilerden daha az olduğunu hesaplarım... Eğer adam daha zenginse, servetiyle [yaptığı bağışlar yüzünden] Tanrı'ya hizmette benim önüme geçtiğini düşünürüm. Ve eğer daha fakirse, benden daha tövbekâr ve alçakgönüllü olduğunu varsayarım. Bu mantıkla bütün insanlara saygı gösterdim ve karşılarında eğildim.

Kibirli olmanın panzehri: İnsanlarla tanıştığınızda, onlarda hata aramaktansa, sizden üstün olabilecek ve size bir şeyler öğretebilecek bir niteliği ortaya çıkarmaya çalışın.