Lütfen Peraşa Kağıtlarını Dua Sırasında Okumayınız

               Bu Hafta İçin Saatler              

25 Heşvan

Gelecek Hafta İçin Saatler

Şabat

Başlangıç

Bitiş

5773

Şabat

Başlangıç

Bitiş

Yeruşalayim

4:08

5:20

-----

Yeruşalayim

4:04

5:17

Tel Aviv

4:23

5:22

10 Kasım

Tel Aviv

4:18

5:18

İstanbul

4:38

5:18

2012

İstanbul

4:31

5:11

H A Y E   S A R A

 Hatırlatmalar

 

15 Kasım Perşembe: Roş Hodeş Kislev

 

 

Bu HP …..’nin aziz ruhuna ithaf edilmiştir.

 

 

Peraşa Özeti (Bereşit 23:1-25:18)

[www.chabad.org]

 

Sara 127 yaşında ölür ve Hevron’da bizzat Avraam tarafından Hitiler’den 400 gümüş şekele satın almış olduğu Mahpela Mağarası’na gömülür.

Avraam’ın hizmetkârı Eliezer, Yitshak için uygun bir eş bulmak üzere hediyelerle birlikte Haran’a doğru yola çıkar. Kasabaya geldiğinde Eliezer Tanrı’dan bir işaret talep eder: Yöre kızlarının kuyudan su çekmek üzere geldiğini gördüğünde, onlardan biraz su isteyecektir, kendisiyle birlikte develeri için de su teklif edecek olan, sahibinin oğlu için öngörülen kız olacaktır.

Avraam’ın yeğeni Betuel’in kızı olan Rivka bu testi başarıyla geçer. Eliezer, davet edildiği müstakbel gelinin evinde günün olaylarını aktarır. Rivka Eliezer ile birlikte Kenaan topraklarına gelir. Yitshak ile Rivka’nın karşılaşmaları, Rivka’nın Yitshak’ı açık arazide dua ederken gördüğü bir sırada gerçekleşir. Yitshak onunla evlenir, onu sever ve annesinin kaybından dolayı içinde bulunduğu kederli durumdan çıkarak teselli bulur.

Avraam kendisine Ketura adında yeni bir eş alır ve ondan altı yeni çocuğu olur, ancak Yitshak onun tek gerçek varisidir. Avraam 175 yaşında ölür ve iki oğlu, Yitshak ve Yişmael tarafından karısı Sara’nın yanına gömülür.

GEÇMİŞ YILLARDAN

[Haftanın Peraşası 5759 – Haye Sara]

[Rabi Mordehay Kamenetsky /Drasha – www.torah.org]

 

Bereşit kitabında anlatılan olaylar, Bene-Yisrael için olduğu kadar, tüm insanlık için de çok derin ahlaki dersler içeren hayat rehberleridir. Bizlere etik konusunda dersler verir ve karakterimize rehber olurlar. Bazı zamanlarda, bu olayların verdikleri dersler, dünyadaki en basit ve pratik yolları bile bir kez daha keşfetmemiz konusunda bize yardımcı olurlar. Bu hafta, babamız Avraam’dan, iş ilişkileri konusunda çok basit bir ders almaktayız.

Bu haftaki peraşada, Avraam, eşi Sara’yı gömmek için çok uygun bir yer olarak belirlediği Mearat Amahpela’yı satın almak ister. Het oğullarına yaklaşır ve Efron adlı kişiyle görüşmek istediğini belirtir. Mearat Amahpela’nın bulunduğu alanın sahibi olan Efron, bir cömertlik örneği olarak burayı ücretsiz vermeyi teklif eder.

Avraam bu teklifin üzerine atlamaz; aksine, en yüksek fiyatı ödemeye hazır olduğunu bildirir. Hatta, Efron “İşte sana bu toprağı verdim” sözlerini kullanmadan bile önce, Avraam “Sana parayı verdim! Lütfen al ve ölümü gömmeme izin ver.” cevabını verir. Ardından, ani bir dönüşle, Efron, Avraam’ın hiçbir pazarlık yapmadan ödemeyi kabul ettiği oldukça yüksek bir ücret talep eder.

Bu iş görüşmesi baştan sona gariptir. Efron’un cömertçe yaptığı açılışa rağmen, Avraam, anlaşma kesinleşmeden önce kendisine bir miktar para vermiş görünmektedir. Bunun ardından Efron, fahiş de olsa bir fiyat belirlediği anda, Avraam başka hiçbir soru sormadan parayı ödemeyi kabul etmektedir. Anlaşıldığı üzere, Avraam bir an önce anlaşmayı gerçekleştirip gitmek istemektedir. Neden?

Rabi Yaakov Horowitz, şu anekdotu aktarır:

Rabi Yosef Kahaneman, savaş sonrası dönemdeki ileri gelen Tora bilginlerinden biriydi. Bunun yanında, herhangi bir amaç için fon oluşturma konusunda da çok başarılıydı. Bir keresinde zengin bir adamın evine gider. Adam Yeşiva’ya bağış yapmaktan çok, Rabi ile Tora tartışmaya daha hevesli görünmektedir. Rabi’nin, Yeşiva içine yapılacak yeni bina ile ilgili olarak para bağışına ihtiyaç olduğunu söylediği her anda, adam birden konuyu Tora’nın zor bir bölümüne çevirmektedir. Sonunda Rav Kahaneman adama şu olayı anlatır:

Polonya’da bir kadının, yaşı bayağı ilerlemiş bir kızı vardır. Kızını evlendirebilmek için başvurduğu çöpçatan, pasaportta bir değişiklik yaptırmaları, bu şekilde kızı daha genç gösterebilecekleri tavsiyesini verir. Tanıdığı Polonyalı bir pasaport memuru vardır ve bu kişi, cüz’i (!) miktarda bir ücretle, kızı istediği her yaşta gösterebilecektir.

Kadın, kızı ile beraber memuru görmeye giderler. Memur kıza bakarak, “Hmmm, bu o kadar da büyük bir problem değil.” der. “Eminim, orijinal dokümanlarda bir hata yapılmıştır. Ve tabii bu bariz hatayı düzeltmek elimizde. Aslına bakarsanız 500 zloty’lik bir servis ücreti karşılığında, kızınızın doğum sertifikasından yedi yıl çıkarıp, onu 21 yaşına getirebiliriz.”

Çok yüksek olan bu fiyata rağmen, anne büyük bir şevkle teklifi kabul eder ve parayı cüzdanından hemen çıkarır. Bu ilk 500’ün geldiği yerde daha fazla zloty’nin bulunduğunu hisseden memur, elini kaldırarak kadını durdurur. “Biliyor musunuz?” der. “Belki de buradaki hata düşündüğümüzden daha büyüktür. Aslında 700 zloty karşılığında kızınızı 20 yaşına gençleştirebilirim.”

Anne aceleyle teklifi kabul eder ve elini cüzdanına sokarak daha çok zloty çıkarmak ister. Bu noktada memur iyice aç gözlü olmaya başlar. “Biliyor musunuz?” der. “Fazladan 300 zloty karşılığında kızınız 18 yaşına inebilir!”

Anne çok tedirgin olur. İnanılmaz bir çabuklukla 700 zloty’yi verir ve “Hayır teşekkür ederim! 20 yaş bize yeterlidir.” diye bağırır. Kızının kolunu sertçe yakalayarak, “Çabuk!” der. “Hemen buradan çıkalım! Biraz daha kalırsak ne zloty’miz kalacak ne de yaşımız!

Rabi’nin mesajı tam hedefini bulur. Adam Tora’yı öne sürerek yaptığı kaçıştan vazgeçer ve hatırı sayılır bir çekle Rabi’yi uğurlar.

Avraam kimle pazarlık yaptığını çok iyi biliyordu. Efron bekledikçe, Sara da daha uzun süre gömülemeden kalacak, sondaki fiyat da bu süre zarfında durmadan yükselecekti. Avraam, Efron’un sahte cömertliğini anladığı anda, tam fiyat ödeyeceğini, ama bir şartı olduğunu söylemiştir: “Parayı al ve mağarayı ver. Hemen!” Avraam, olayın bir an önce sonuçlanabilmesi konusunun önemini anında fark etmişti. Kendisini parasız, hatta belki de topraksız bırakabilecek görüşmelerin uzamasından yana değildi. Bazı zamanlarda, görüşmeleri aceleyle kapatıp ayrılmak en uygun yol olabilir. Çünkü o an hissedilen acı, gerekeni yapamamanın getirdiği sıkıntıdan çok daha az olacaktır.

AFTARA ve ÖTESİ

[Rabi Reuven İbrahimof – www.haftorahman.com]

 

Bu hafta aftara: Veameleh David (Melahim I 1:1-31)

 

Aftaranın Konusu: Kral David’in en büyük oğlu Adoniyau tahtı küçük kardeşi Şelomo’dan kapmak istiyordu. Kral David’in eşlerinin bir tanesi ve aynı zamanda Şelomo’nun annesi olan Bat Şeva, Peygamber Natan ile Adoniyau’nun kral olma isteğini görürler. Bu konuyu Kral David’e açmaya karar verirler. Bat Şeva krala Adoniyau’nun ihtirasından bahseder ve sözlerini bitirmeden önce Natan da gelerek bu sözleri doğrular. Bat Şeva, Kral David’e, oğlu Şelomo’nun tahtın varisi olacağına dair sözünü tutması için yalvarır. Kral David Bat Şeva’ya durumu düzelteceğine dair söz verir ve Şelomo’yu Yisrael’in gelecekteki kralı olarak meshetmek üzere harekete geçer.

Aftara-Peraşa Bağlantısı: Bu haftaki Haye Sara peraşasında Avraam’ın son günlerinden bahsedilmekteyken aftara da Kral David’in son günlerini anlatmaktadır.

Dönem ve Yer: Bu olay İbrani takvimine göre 2924’te, yani yaklaşık 2849 yıl önce Yeruşalayim’de meydana gelmiştir. Bunun yanında, Adoniyau kendi kendisini taçlandırmasının şerefine En Rogel’e yakın olan Even Azohelet’te korbanlar yapmıştır.

En Rogel: O dönemlerde kralların meshedildiği Yeruşalayim’in güneydoğu ucunda, Yeuda ile Binyamin toprakları sınırında akan bir pınarın yanında bulunurdu. Bazı otoritelere göre kadınlar burada çamaşır yıkadıkları ve suda ayaklarıyla ezdikleri için bu isimle anılırdı (“Ayak Basanın Pınarı”).

Even Azohelet (“Sürünen Taş”): Bazılarına göre, küçük oğlanlar bu taşı en uzağa kimin iteceğini görmek için bir oyunda yarışırlardı. Taş çok büyük olduğu için onu sadece kısa bir mesafede itebiliyorlardı.

Kral David Hakkında Bilgiler:

·      Adının anlamı “sevilen” şeklindedir.

·      David, Moav’lı Rut’un bir torunuydu. Babasının adı Yişay idi. David bir “cinci” idi, yani kızıl saçlıydı. David gençken çobandı ve koyun sürüleri güderdi.

·      Bir savaşçı olarak David çıplak eliyle aslanlar öldürmüştür. Ve dev cüsseli Pelişti Golyat’ı da tek bir sapan taşıyla öldürmesiyle ünlüdür.

·      David, Şaul’u (kendisinden önceki Yisrael kralı ve David’in kayınpederi) sakinleştirmek için müzik çalan bir müzisyendi. David, Kral Şaul’un oğlu Yeonatan’ın can dostuydu.

·      İlk Bet Amikdaş’ı inşa etmek için gereken araziyi satın almış ve inşaat için gerekli hazırlıkları yapmıştır.

·      David’in veliahdı, gemli geçmiş en zeki insan olarak kabul edilen oğlu Kral Şelomo’dur.

·      Dua etmek için bütün dünyada kullanılan en popüler metin olan Teilim’i (Mezmurlar) büyük ölçüde David yazmıştır.

·      Şabat sonrasında yenen dördüncü öğüne “David’in yemeği” adı verilir. Tanrı David’e bir Şabat günü öleceğini bildirmişti. David, Tora öğrenirken ölüm meleğinin kendisine saldırmayacağını bildiğinden, bütün Şabat günü boyunca Tora öğrenirdi ve Şabat biter bitmez, hayatının bir hafta daha uzadığını kutlamak için bir ziyafet yapardı. Bu yemeğe Melave Malka (“Kraliçeyi Uğurlama”) adı verilir. Kral David yetmiş yaşında ölmüştür.

·      Maşiah Kral David’in soyundan gelecektir.

Ünlü Sözler: Teilim’deki 119. mezmur, “Aşre Temime Dareh, Aolehim BeTorat A-Şem – Yolları kusursuz olanlara, Tanrı’nın Torasıy’la yürüyenlere ne mutlu” sözleriyle başlar. Kral David bu kutlama şarkısını On Emri içeren Kutsal Sandığı (Aron Aberit) Yeruşalayim’e getirdiği sırada söylemiştir.

Aftara ve Peraşadan Ders: Manevi olarak kendi kendimizle yetinmek mi yoksa maneviyatta devamlılığı sağlamak mı önemlidir? Hepimiz Tanrı’ya daha yakın olmak için ileriye yönelik çalışmaktayız. Hayat boyunca yalnız kendimizi yönlendirmemiz yeterli değildir. Önemli olan kendi çocuklarımızın katılımlarını şahsen sağlamaktır. Bir sonraki nesli, Yahudi yaşam tarzını devam ettirme görevine hazırlamalıyız. Bu başkasına yaptırabileceğimiz bir şey değildir. “Zamanım kısıtlı” diye bir mazeret yoktur. Sırf çocuklarımızı eğitmek için kendi evlerimizde zaman yaratmalıyız. Çocuklarımızın Tora ve geleneklerle dolu bir hayat sürdürmeye hazır olmaları için, Yahudi eğitimini ve rehberliğini aldıklarından emin olmalıyız. Hayatta kendilerini ve kendi çocuklarını ancak bu sayede doğru bir şekilde yönlendirebilirler. Kendi kendinize düşünün: Çocuklarınızı şahsen eğitiyor musunuz, yoksa bu görevi başkalarına mı bırakıyorsunuz?”.

ŞABAT ALAHALARINA GİRİŞ

[Rabi Daniel Schloss – www.pidyon.org]

Şabat alahalarıyla ilgili bu yazı dizisi Mişna’da (Şabat 7:2) listelenen 39 melahaya dair temel prensipleri, Rabinik yasaklamalarla birlikte ele alacaktır. Bu dizi Şabat kanunlarını orijinal kaynaklarından öğrenmenin yerini tutma amaçlı değildir. Amaç, Şabat’ın ayrıntılı kanunlarını anlamakta, hatırlamakta ve uygulamakta yardımcı olacak bir rehber sunmaktır. Şabat çok önemli bir konu olduğundan, burada yazılanlardan uygulamasal sonuçlara varılmamalı, çıkabilecek sorularda bir Rav’a başvurulmalıdır.

 

Melaha 21: KOŞER – Düğüm Atma (devam)

Geçen yazıda söylenenlerin sonucunda çıkan alahalar:

A.    Yapıldığı takdirde insanı hayav (Tora’ya göre cezayı hak eden) hale getiren düğüm türü: Bir aydan fazla bir süre o şekilde kalması amaçlanılarak yapılan [yani “kalıcı”] herhangi bir düğüm.

B.     Patur Aval Asur (cezadan muaf, ama yine de yasak) sınıfındaki düğümler:

1.    Bağlayan kişi tarafından veya genel olarak, 24 saatten fazla (ve bir aydan daha az) bağlı kalması tasarlanarak yapılan fiyonklu tek bir düğüm.

2.    Bağlayan kişi tarafından veya genel olarak, belirli bir zaman süresi boyunca bağlı kalması tasarlanarak iki uçla yapılan çifte düğüm (örneğin “camadan bağı”) veya tek bir uca atılan tekli düğüm.

3.    Bağlayan kişi tarafından veya genel olarak, herhangi bir zaman süresince bağlı kalması tasarlanan “profesyonel” bir düğüm (örneğin, gemici düğümü).

C.       Sadece bir mitsva (örneğin, Şabat günü Sefer Tora’nın etrafına bir kuşak bağlamak) için veya büyük ihtiyaç durumunda izin verilen düğüm türleri:

Bağlayan kişi tarafından veya genel olarak, bir haftadan az bir süre bağlı kalması tasarlanarak yapılan düğümler. Örneğin:

1.      Fiyonklu tek bir düğüm.

2.      İki uç kullanarak yapılan çifte düğüm (örneğin camadan bağı)

3.      Tek bir uçla yapılan tek bir düğüm

D.                Her durumda yapılmasında sakınca olmayan düğüm:

24 saatten az kalması tasarlanarak yapılan fiyonklu tek bir düğüm (örneğin ayakkabı bağı veya kıravat).

 

ALİHOT OLAM

[Sefer Yalkut Yosef – Rabi Yitshak Yosef]

Tefilanın Vakti

 

1. Günün yarısından sonra [sabah] duasını eden bir kişi, Şulhan Aruh’a ve çoğu otoriteye göre boş yere beraha söylemiş [ve Tanrı’nın İsmi’ni boş yere kullanmış] olur. Bu saatten sonra söylenen tefilanın geçerli olduğu yönündeki azınlık görüşüne göre bile, bu en çok günün 6,5 saati dolmadığı sürece doğrudur; ancak 6,5 saat dolunca artık Minha vaktidir [Not: buradaki “saat”, değişken bir birimdir ve “gündüz vaktinin” 1/12’sini kastetmektedir. Buna “şaa zemanit” (zamana bağlı saat) adı verilir]. Bu vakitten sonra edilen sabah duası her görüşe göre boşa beraha söylemek olacaktır.

2. Bir Şabat günü, cemaatin normal dua saatinin sonrasında dua ettiği bir yerde bulunan bir kişi, eğer orada daha erken dua eden bir minyan bulamıyorsa ve eğer o cemaatle birlikte henüz dua saati dâhilinde dua etmeye başlamışsa ve duanın temposuna bakarak Amida’ya gelene kadar Şema ve dua vaktinin geçeceğini görüyorsa, kendisi daha hızlı dua etmeli ve bir köşede ayağa kalkarak duasını vaktinde tek başına etmelidir. Ancak duasını bitirdikten sonra, Hazan’ın söylediği tekrar duasını beklemelidir. Normal şartlarda cemaatle birlikte dua etmek makbul olmasına rağmen böyle bir durumda tek başına dua etmek tercih edilir.

3. Şafak sökmeden önce Amida söylemiş bir kişi, sabah dua etme yükümlülüğünü yerine getirmemiş olur ve şafaktan sonra tekrar dua etmek durumundadır. Yine de bu tekrarı yapmadan önce kendi içinden “Eğer ikinci kez dua etmem gerekiyorsa şimdiki duam mecburi duam olarak kabul edilsin. Eğer gerekmiyorsa, bu gönüllü bir dua olarak kabul edilsin” diye niyet tutmalıdır. Ancak şafak söktükten sonra dua etmiş olan bir kişinin bir daha dua etmesine gerek yoktur. Şafak vakti, güneşin doğuşundan 72 dakika öncedir [Not: Buradaki “dakikalar” da, yukarıda bahsi geçen şaa zemanitin altmışta biridir].

 

Haftanın Sözü

[www.weeklydvar.com]

                                                                                                                       

Bir arkadaş, sizin hakkınızda her şeyi bile – ama yine de sizi seven – kişidir.

 

Haftanın Peraşası’nı, t e b e r r u d a b u l u n a r a k, ölmüşlerinin ruhuna veya hasta bir yakınının şifasına ithaf etmek isteyenlerin,

 ilgililer (050 – 38 41 30) ile temasa geçmeleri rica olunur.

Peraşa kağıtları Tora ile ilgili yazılar içerdiğinden çöpe atılmamalıdır.

Lütfen Geniza’ya getiriniz.