Yazdır

Hoşlanmadığımız hatta nefret ettiğimiz insanlar olabilir. Çok öfkeli olduğumuz anlarda bu insanlara neler yapmak istediğimizi hayal etmiş bile olabiliriz. Bir kadın, örneğin, ona çok kötü davranan bir adamın evinin etrafına kırmızı dev karıncalar gizlemeyi planlamış ancak daha sonra bu planını uygulamaktan vazgeçmişti. İntikam konusunda yayınlanmış bir kitap bile var. Kitapta düşmanlarımızdan intikam almanın onlarca yolu sıralanmış!

Talmud'un bir bölümünde, düşmanı ile barışma veya ondan intikam alma arasında seçim yapması gereken bir adamın öyküsü anlatılır. Adam intikam yolunu tercih eder ve bütün Yahudi milleti bu kararının acı sonuçlarına katlanmak zorunda kalır:

Adamın birinin Kamtza adında bir arkadaşı, Bar Kamtza adında da bir düşmanı varmış. Günlerden bir gün adam bir davet vermeye karar vermiş ve hizmetçisine: "Git, Kamtza'yı getir," demiş. Hizmetçi gitmiş ve yanlışlıkla Bar Kamtza'yı getirmiş. Ev sahibi Bar Kamtza'yı karşısında gördüğünde ona, "...Burada ne arıyorsun? Git buradan," demiş. Bar Kamtza da, "Madem ki buraya kadar geldim, kalmama izin ver, yediğimin içtiğimin parasını veririm," demiş.

Ev sahibi şöyle karşılık vermiş: "Kalmana izin vermeyeceğim."

Bar Kamza ısrar etmiş: "Davetin masrafının yarısını sana vermeye razıyım."

Ev sahibi inatla, "Hayır," demiş.

"O halde bütün davetin bedelini ben ödeyeyim," diye devam etmiş Bar Kamtza.

Ancak ev sahibi bunu da kabul etmemiş ve Bar Kamtza'yı kolundan tutarak oradan attırmış.

Bar Kamtza kendi kendine şöyle düşünmüş, "Davette cemaatin önde gelen birçok din adamı da hazır bulunuyordu. Hiçbiri kalkıp ev sahibinin bu tutumuna karşı gelmediğine göre, onlar da bu davranışı destekliyor olmalı. Hemen gidip onları hükümete ihbar edeceğim."

Talmud'a göre çevresinde etkin bir adam olarak tanınan Bar Katzma, bu olaydan sonra Roma İmparatoruna giderek Yeuda eyaletindeki Yahudilerin devlete karşı bir ayaklanma planladıklarını anlatmış. İmparator bu adamın dediklerine inanmış ve bunun sonucunda Yeruşalayim'deki Büyük Tapınağın ve Yahudi devletinin yıkılışına kadar uzanan olaylar dizisi harekete geçirilmiş.

Bu olaylarda suçlu kimdiş Şüphesiz, halkına ihanet ederek İmparatoru öfkelendiren Bar Kamtza. Ancak, adı meçhul kalan ev sahibi, Yeruşalayimin önde gelen kişileri önünde onu utandırmamış olsaydı bütün bu talihsiz olaylar belki de önlenebilirdi. Ev sahibi Bar Kamtza'dan nefret etmekte haklı mıydış Aralarında daha önce ne gibi tartışmalar geçtiği konusunda yeterli veri olmadığı için buna karar vermemiz zor. Belli olan birşey varsa o da konunun ciddiyeti ne olursa olsun, ev sahibinin Bar Kamtza'yı evinden herkesin önünde kovmasının hatalı bir davranış olduğu. O davette hazır bulunan din bilginlerinin de olanları kıllarını bile kıpırdatmadan seıretmeleri olayın olumsuz yönde gelişmesine ayrıca katkıda bulunmuştu.

Düşmanımızı yenmeyi ve ondan intikam almayı hayal ettiğimizde herşey ne kadar da tatlı görünür bize. Ancak uygulamada Yahudilik kuralları intikam yolunu tercih etmememizi öğütler. Tora şöyle emreder: "Öç almayacaksın... Halkından birine kin beslemeyeceksin." (Vayikra 19:18). Bu öyküdeki ev sahibi de kalbindeki öfkeyi değil de Tora'nın çizdiği yolu izlemiş olsaydı, sonuç belki de çok daha iyi olabilirdi. ***