Haftanın Peraşası BülteniAazinu peraşasının büyük bölümü, 70 dizelik bir şarkıdan oluşur. Bu şarkı, Moşe tarafından, dünyadaki hayatının son gününde Bene-Yisrael'e söylenmiştir...
arşiv...

Lütfen Peraşa Kağıtlarını Dua Sırasında Okumayınız

               Bu Hafta İçin Saatler              

3 Tişri

Gelecek Hafta İçin Saatler

Şabat

Başlangıç

Bitiş

5772

Şabat

Başlangıç

Bitiş

Yeruşalayim

5:49

6:59

-----

Yeruşalayim

4:36

5:51

Tel Aviv

6:04

7:01

   1 Ekim

Tel Aviv

5:55

5:53

İstanbul

6:35

7:15

2011

İstanbul

6:25

7:05

A A Z İ N U

 Hatırlatmalar:

 

ü  Şabat Şuva

ü  2 Ekim Pazar: Taanit - Tsom Gedalya

ü  8 Ekim Şabat: Yom Akipurim

ü  13 Ekim Perşembe: Sukot I

ü  14 Ekim Cuma: Sukot II (Diaspora'da Yom Tov)

 

 

Bu HP .....'nin aziz ruhuna ithaf edilmiştir.

 

 

Peraşa Özeti (Devarim 32:1-52)

[www.chabad.org]

 

Aazinu peraşasının büyük bölümü, 70 dizelik bir şarkıdan oluşur. Bu şarkı, Moşe tarafından, dünyadaki hayatının son gününde Bene-Yisrael'e söylenmiştir.

Yeryüzü ve gökleri tanık olarak davet eden Moşe, halkı "Eski günleri hatırla / Tüm nesillerin yıllarını anlayın / Babana sor ve o sana anlatsın / Yaşlılarına [sor] ve sana söylesinler" sözleriyle teşvik etmektedir. Bahsettiği, Tanrı'nın onları çölde nasıl bir ulus haline getirdiğinin, Kendi Halkı olarak seçtiğinin ve onlara bollukla mübarek kılınmış bir ülkeyi bahşettiğinin halk tarafından hiçbir kuşkuya yer olmadan bilinmesinin önemidir. Şarkı aynı zamanda bir uyarıda bulunur: "Yeşurun [=Yisrael] şişmanladı ve tekmeledi / Yağ bağladın, kalınlaştın ve kabalaştın / Onu meydana getiren Tanrı'ya sırtını döndü / Ve kurtuluşunun Kayası'nı hakir gördü". Bu durumun sonucu, akıl almaz felaketler olacaktır. Tanrı bunu Tanrı'nın "Yüzü'nü Saklaması" olarak tanımlar. Yine de Moşe bir söz verir: Sonunda Tanrı, Kulları'nın kanlarının intikamını alacak ve Halkı ile Ülkesi ile teselli edecektir.

Peraşa Tanrı'nın Moşe'ye, Nevo dağının zirvesine çıkması konusunda talimat vermesiyle sona erer. Moşe buradan, ölmeden önce Erets-Yisrael'i görebilecektir. Ancak oraya, Tanrı'nın Bene-Yisrael'e verdiği Ülke'ye giremeyecektir.

AFTARA BAĞLANTISI

[The Jersey Shore Torah Bulletin / www.shemayisrael.co.il]

 

Şuva - Oşea 14:2-10 / Miha 7:18-20

 

Aftara, peraşayla değil, yıl içindeki okunuş zamanıyla ilgilidir. Her ne kadar, Aftara'nın uzunluğu konusunda cemaatten cemaate farklılıklar varsa da, Oşea'dan alınan dokuz pasukluk bölüm tüm cemaatler tarafından okunur. Bu bölümde, peygamber sevgi dolu bir teşuva çağrısıyla, Bene-Yisrael'in ciddi olarak günah işlemiş olmalarına karşın, içinde var olan kıvılcımın daima iyi ve saf olarak kalacağını belirtir. Hiçbir zaman ümitsiz bir şekilde kötü olmamış, sadece zaafları sebebiyle günaha düşmüştür. Teşuva için gerekli potansiyel her zaman vardır ve Tanrı daima kabul ve af etmeye hazır beklemektedir.

 

DEVAR TORA

 [Rav Moşe Benveniste]

 

ARKADAŞINI   YARGILAMA

 

İlel omer : Al taamin  beastmeha  ad yom moteha. Veal  tadin et haverha  ad şetagia  limkomo.

İlell  der ki: Ömrünün son gününe kadar  kendine güvenme. Arkadaşının durumuna gelmeden onu yargılama.   (Pirke Avot 2/4)

Özgüven  kişi için çok  önemlidir. Rabilerimiz şöyle der: "Çalıştın  başarılı olamadın,  inanma."  Zorlukları  aşabilmenin  tek şartı kişinin  kendine olan  güvenidir. İlel  ise  bizlere  "İnançta  ve Toranın  emirlerini  uygulamada  kendinden  o kadar emin  olma" der. YETSER ARA- KÖTÜ DÜRTÜ kişiyi  ömrünün son dakikasına kadar rahat  bırakmaz. Kötülüklerle  mücadele  etmek  çok zordur. Yanlış  eğilimli  kişilerden  uzak  kalmanız gerekir.

Talmud'da  şöyle bir olay geçer: Rabi Meir'in  çok büyük  bir bilgin olan ancak  inancımıza aykırı  düşüncelerle  yaklaşan Elişa  Ben Avuya  adında bir hocası vardı. Kendisine "Böyle  bir adamın  peşinden  neden gidiyorsun?" diye sorduklarında  şu cevabı verir: "Rimon  matsati, toho ahalti kelipato zarakti. Nar buldum içindekini  yedim  kabuğunu attım."

Ancak  herkes  Rabi Meir  olamaz.  Tora'da  krallar için böyle  bir emir geçiyor:

Lo yarbe  lo  susim  velo yaşiv et  aam  Mitsrayma  lemaan  arbot sus....

Velo  yarbe  lo naşim  velo  yasuru  levavo.....  ve  kesef   ve zaav  lo yarbe  lo  meod.  (Devarim 17/16 )

Kral  atlarını  çoğaltmasın, çünkü   sonu  halkı  tekrar  Mısır'a  döndürmek olur, ve  çok  eş  almasın  çünkü  onu  inancından   saptırırlar. Gümüş  ve altın  artırarak kibirli  bir kişi olmasın.

Kral Şelomo  şöyle der:   "Ben bütün  bu  söyleneni  yaparım, fakat Tanrı'nın  emrettiği  buyruklardan sapmam."  Maalesef  başarılı olamadı. Tora'da  zikredilen  bütün olumsuzluklar başına geldi.

İlell  öğretisine şöyle  devam ediyor:  

Veal tadin  et  havereha  ad  şetagia  limkomo.

Arkadaşının  bulunduğu   duruma gelmeden  onu yargılama. Belki  onun  durumunda olsaydın  sende  aynı  şekilde  davranırdın.  Başka  şekilde  davransaydın  dahi  arkadaşını yargılama. Belki de büyük baskılar altında bulunuyordu.  Aslında  arkadaşının  doğru olmayan  bir  icraatta   bulunduğunu  düşünüyorsan,  onu yargılayacağına  ders alıp  aynı hataya düşme.

Bulunduğumuz günler  Roş Aşana'dan   Kipura kadar  olan on  güne  ASERET  YEME  TEŞUVA- ON  TÖVBE  GÜNLERİ denir. Bu günlerde  yakınlarımızı yargılamayalım. Birbirimizin  iyi  davranışlarına tanık olalım. Bağışlayıcı  yüce Tanrı  da  yaşam  kitaplarına adlarımızı yazıp onaylasın. Bayramların  bitiminde  ilk Şabat  günü Tora'yı  tekrar baştan  okumaya  başlayacağız. 

BEREŞİT - BAŞLANGIÇ  bölümünde  tekrar  birlikte  olmak dileğiyle.

ŞANA TOVA  UMETUKA

Rav Moşe Benveniste

MİŞNE TORA

[Rambam'ın Sözlü Tora'nın tüm konularını kapsayan devasa kanun kodeksi Mişne Tora'nın çok kısa bir özeti. Hazırlayan: Rabi Dr. Azriel Rosenfeld]

Önemli Not: Bu yazı dizisinin amacı Tora'nın tüm kanuni konuları hakkında okuyucuya bir fikir vermekten ibarettir. Okuyucu, pratik Alaha konusunda burada yazılacak - hem de çok kısa bir özet olan - kanunları bir temel olarak kullanamayacağını bilmelidir. Alaha konusundaki pratik uygulamalar için uzman bir Haham'a danışmak gerekir.

 

On Dördüncü Kitap: ŞOFETİM / YARGIÇLAR

83. Melahim U-Milhamoteem - Krallar ve Savaşları (devam)

 

Bir savaş durumunda özel olarak meshedilen bir Koen atanır ve bölüklere seslenir (Devarim 20:2). Geçen sene zarfında evlenen, ev inşa eden veya bağ eken kişi ordudan ve toplumsal hizmetten muaftır (Devarim 24:5). Düşmandan korkmak yasaktır (Devarim 20:3) ve korkan kişinin orduda hizmet etmesi istenmez. Ordu kampının temiz tutulması gerekir; özellikle tuvaletler kampın dışında olmalı ve her bir asker ihtiyaçlarını gidermek için bir kürek taşımalıdır (Devarim 23:13-15). Bir askerin zafer anında ganimetten yararlanmasına izin vardır. Ama eğer esirlerin içinden bir kadın almak isterse bunun kısıtlayıcı kuralları vardır ve ancak belli koşullar altında kadın Yahudiliği kabul ederse onunla evlenebilir. Onu satması veya köle etmesi yasaktır (Devarim 21:11-14).

Maşiah, David'in hanedanına mensup bir kral olacak Yisrael ulusuna Tora kurallarında rehberlik edecek, sürgündekileri toplayacak ve Bet-Amikdaş'ı tekrar inşa edecektir. O dönemde tüm dünya Tanrı'yı tanıyacak ve O'na hizmet edecektir. Artık kıtlık veya savaş olmayacak ve herkes sadece Tanrı bilgisi için çaba harcayacaktır (Yeşayau 11:9). Hızla günümüzde olması dileğiyle.

Tora'nın tüm kanunlarının bir özetini sunduğumuz bu uzun soluklu dizi burada sona ermiştir.

YAHUDİ EVİNİN TEMELLERİ

[Rabi Nisim Behar / "El Gid Para El Pratikante"]

[Sefer Yalkut Yosef - Rabi Yitshak Yosef]

 

Yom Kipur

 

A. Erev Yom Kipur

 

1. Kipur'dan bir önceki gece sabaha karşı Selihot ve bitiminde Atarat Nedarim yapılır. Erev Yom Kipur'da Tahanunim (yakarma duaları) okunmaz.

2. Kapara yapma geleneği çok eskidir. Buna göre ailedeki her erkek için bir horoz ve her kadın için bir tavuk kesilir. Bunun için imkân yoksa her aile için bir horoz bir tavuk yeterlidir. Hamile kadınlar için bir horoz ve iki tavuk kesilir.

3. Kapara yapılırken, kişinin Teşuva yapmaya odaklanması gerekir. Kişi, tavuğun ya da horozun başına gelenleri aslında günahları sebebiyle kendisinin hak ettiğini düşünmelidir; zira bu, Teşuva'nın gerçekleşmesi yolunda bir araçtır. Kesilen hayvanın eti fakirlere ya da hayır kurumlarına bağışlanır. Ancak daha iyisi günah affı için kesilmiş bir hayvanı vererek ihtiyaç sahibi kişiyi utandırmak yerine, bunların parasını takdim etmektir. Böylece Tsedaka mitsvası da yerine getirilmiş olur. Günümüzde yaygın uygulamalardan biri, Kapara yapmak yerine "bu para benim kaparam [=günahlarımın onarımı] olsun" diyerek Tsedaka vermektir.

4. Kapara'nın, elbette, usta bir Şohet tarafından yapılması gerekir. Şohet'in, bıçağının keskinliğini sık sık kontrol etmesi, hayvanın Kaşer kesilmeme ihtimalini giderecektir. Kaşer kesim bu tip bir sebeple gerçekleşemezse tekrar Kapara yapılmalıdır. Kaparaların geciktirilmemesi, hatta daha önceden yapılması tercih edilmelidir. Ayrıca akan kanın toprakla örtülmesinin Tora'nın bir mitsvası olduğu unutulmamalıdır.

5. Kipur öncesinde, ölmüş yakınları mezarlarında ziyaret etmek gelenekselleşmiştir.

6. Yom Kipur öncesinde Mikve'ye dalmak (Tevila) güzel bir gelenektir. Bu Tevila için beraha söylenmez. Gidemeyen, üzerine 13 lt. su döktürerek bu geleneği yerine getirebilir. Bu duşta da yapılabilir. Evlenmemiş genç kızlar ise Mikve'ye gitmezler.

7. Öğleden sonra, Seuda Mafseket'ten (Erev Yom Kipur'da yenen son yemek) önce sinagoga gidilir ve bugüne özel Minha okunur.

8. Seuda Mafseket'te çok ve çeşitli yiyecek yemek mitsvadır. Bunu yapan kişi iki kez oruç tutmuş gibidir. Bu gün içinde ne sebeple olursa olsun oruç tutmak yasaktır. Seuda Mafseket herkesin sorumlu olduğu bir kuraldır. Bu yemekte çok çeşit gerekli olmasına karşın, ağır, yağlı ve fazlaca baharatlı yemekler yememeye özen gösterilmelidir. Masa, tıpkı Şabat için olduğu gibi en güzel şekilde düzenlenir.

9. Kipur, Tanrı'ya yönelik günahlarımızı affettirme gücüne sahiptir. Ancak insanlar arası hatalar, sadece hatanın muhatabının affı ile bağışlanır. Bu sebeple, kişinin, başta ailesi olmak üzere herkesle barış içinde olmaya özen göstermesi, herhangi bir sorunun getirdiği tatsızlıkları Kipur'dan önce gidermesi gerekir. İnsanın hırsızlık yaptığını fark etmediği ya da hırsızlık olarak tanımlamadığı durumlar vardır. Bu durumlar bile düşünülmeli ve "ele hatayla yapışmış" paralar bile asıl sahibine geri verilmelidir.

10. İnsana söz ya da hareketle verilen zarar ya da üzüntü, parasını çalmaktan bile daha ağırdır. Bu sebeple kişi, elinden geleni yapıp kırgınlıkları gidermelidir. Bunun için yanında üç kişi ve gerekirse hediyelerle giderek diğer taraftan özür dilemelidir. Bir kerede olmazsa başka üç kişiyle gitmelidir. Ve bunu gerekirse üçüncü kez tekrarlamalıdır. Bundan sonra daha fazla gitmesi gerekli değildir. Ama zarar görmüş kişi bir Haham ise, gerekirse bin kez gitmelidir. Bu konuda elçi kullanılmamalı, özür şahsen dilenmelidir. Fakat elçi durumu yumuşatabilecek bir kişiyse önce elçiyi göndermeli, ardından kendisi gitmelidir.

11. Zarar görmüş kişi acımasız olmamalıdır. Zira gördüğü zararı hak etmemiş olsa, görmeyecektir. Ve eğer kendisi af etmeye gayret etmezse, Tanrı da onu affetme konusunda hızlı davranmayacaktır.

12. Yom Kipur öncesinde herkesin anne-babasından, eşlerin birbirinden özür dilemeleri kutsal bir yükümlülüktür. Bunu yapmayan kişi günahkâr sayılır. Yine de, özür dilenmemişse, karşı taraf kalbinde af etmelidir.

13. Kadınlar gün batmadan önce tıpkı Şabat'ta olduğu gibi mum yakarlar. Ardından "B. A. AD. E. M. A. A. K. B. V. Leadlik Ner Şel Yom Akipurim" berahasını söylerler. Bir erkek yalnızsa mumları kendisi yakar ve berahayı da söyler. Şeehayanu berahası söylenmez.

 

B. Yasaklar

 

14. Kipur'da, (i) Yemek/içmek, (ii) Yıkanmak, (iii) Ferahlatıcı bir şeyler sürmek, (iv) Deri ayakkabı ya da terlik giymek ve (v) Eşler arası yakınlık yasaktır. Kipur, sadece oruç tutmaktan ibaret değildir ve her kurala eşit olarak uyulmalıdır. Ayrıca "Şabatlar Şabatı" olarak anılan Kipur'da, Şabat günü yasak olan her iş yasaktır. Kipur gecesi ile gündüzü arasında kural açısından hiçbir fark yoktur.

15. Hata sonucu bir yemeğe beraha söylemiş, ancak yemeden hatırlamış bir kişi, "Baruh Şem Kevod Malhuto Leolam Vaed" der ve yemez.

16. Yıkanmak, gerek sıcak gerek soğuk suyla olsun yasaktır. Sabah kalkıldığında eller sadece parmakların başlangıç yerine kadar yıkanır ve Netilat Yadayim berahası söylenir. Gözler de elde kalan nemle silinir.

17. Vücutta kirlenmiş bir yer normal yıkanır. Koenler de, halka beraha vermek üzere "Nesiat Kapayim"e çıkmadan önce her zaman olduğu gibi bileklerine kadar ellerini yıkarlar.

18. Kipur günü, herhangi bir merhem ya da ferahlatıcı şey sürülmez. Sağlık açısından bir problem söz konusu olduğunda bir Haham'a danışmak gerekir.

19. Deri ayakkabı yasaktır. Ancak lastik ya da bez ayakkabı, ne kadar rahat ya da pahalı olursa olsun giyilebilir. Çünkü kural, rahatlık ya da zenginlikle ilgili değildir. Diğer yandan otuz gün içinde doğum yapmış kadınlar, ölüm tehlikesi olmasa bile hastalar ya da ayağında sorun olanlar, daha rahat hissedeceklerse deri ayakkabı giyebilirler.

20. Dokuz yaşından küçük çocuklara oruç tutturulmaz. Bunun üzerindeki çocuklara eğitim amacıyla birkaç saat oruç tutturulur. Gerekirse sabah yemek verilir. 11 yaşından büyük çocuğa, eğer sağlığı ve dayanıklılığı elverecekse tüm gün oruç tutturulur. 12 yaşını doldurmuş bir kız ve 13 yaşını doldurmuş bir erkek çocuk ise, büyüklerle aynı kategoridedir.

21. Hamile ya da süt veren kadınlar oruç tutarlar. Son üç gün içinde doğum yapmış bir kadın, kendisi uygun görse doktor da izin verse bile oruç tutmaz; tutma konusunda ısrar etmesi yasaktır. Yine de, yemeğini küçük lokmalar halinde yemelidir. Düşük yapmış bir kadın için de kural aynıdır. Hepsi, ölüm tehlikesi olan hasta sınıfındadır ve oruç tutmaları yasaktır. Doğumdan itibaren yedi gün geçtikten sonra ise, normal biri gibidir.

22. Doktorun oruç tutmayı yasakladığı bir kişi Kipur'da yemek yemelidir. Eğer hasta kendini iyi hissettiğini söylerse bile oruç tutmasına izin verilmez. Zira Tora mitsvalarla "yaşamamızı" emretmektedir; ölmemizi değil.

23. Doktor oruç tutmanın sorun olmadığını söylerse, ancak hasta aynı fikirde değilse, oruç tutmaz.

24. Sağlık sebebiyle Kipur günü yemek yemiş bir kişinin, ne bunun için Teşuva yapması, ne de başka bir zaman oruç tutması gereklidir. Ancak yediğinde on dakikada bir 27 gr.dan az parçalar halinde yemeye, beş dakikada bir 40 gr.dan az yudumlar halinde içmeye gayret etmelidir. Her biri için başta tek beraha yeterlidir. Elbette; sağlık koşulları bu aralık için bile uygun olmadığı takdirde normal yemek yenebilir.

 

C. Dualar

 

25. Kipur gecesi Arvit duasında erkekler Talit giyer. Giydiğinde henüz güneş batmamışsa, Talit berahasını söyler, batmışsa söylemez.

26. Kal Nidre Sefer-Tora'larını taşıma mitsvası çok değerlidir ve kişi bu mitsvayı yapabilmek için elinden geleni yapmalıdır.

27. Kipur günü dualarda pişmanlık hisleri ile ağlamaya gayret edilmelidir. Bu olmuyorsa, duayı ağlamaklı sesle yapmak bile işe yarar. Zira Teilim'de "Tanrı ağlama sesimi işitti" denmektedir. Tanrı'nın işittiği, pişmanlıktan kaynaklanan "ağlama" ise bu en iyisidir; ama sadece "ağlama sesi" bile yeterlidir.

28. Kipur günü boyunca, tüm yıl boyu yüksek sesle söylenmesi yasak olan "Baruh Şem Kevod Malhuto Leolam Vaed" cümlesi yüksek sesle okunur. Zira bu, meleklerin Tanrı'yı överken kullandıkları cümlelerden biridir ve Yahudiler, Kipur günü melek düzeyindedirler.

29. Kipur sabahı, Birhot Aşahar [Sabah Berahaları] içinde "Şeasa Li Kol Tsorki" berahası atlanmalıdır. Zira bu beraha [deri] ayakkabı içindir ve Kipur'da [bu tipte] ayakkabı giymek yasaktır.

30. Tıpkı Roş Aşana'da olduğu gibi, Kipur'da da Sefer-Tora'ya, gerekenden fazla kişi çağrılabilir; ancak gabaylar hem zaman hem de halkın konsantrasyon kaybını önlemek amacıyla bu konuda dikkatli olmalıdırlar.

31. Çıplak taş üzerinde eğilmek Tora'ya göre önemli bir yasaktır. Bu sebeple özellikle Musaf duasında, Koen Gadol'un Bet-Amikdaş'ta Kipur günü yaptıklarını anlatan bölüm okunurken yere kapananlar, doğrudan taşa eğilmemeye dikkat etmelidirler. Bunun için en azından uygun bir bez parçası ile taş örtülmelidir. Yoksa koltuğa doğru eğilmek tercih edilir.

 

D. Kipur Çıkışı

 

32. Şofar, yıldızlar çıktıktan sonra çalınır. Şofar çalınmasından sonra ayrıca Arvit duası okunması gerektiği unutulmamalıdır. Kişinin özellikle yoğun bir günün ardından "okuldan kaçmak isteyen bir çocuğa" benzememeye dikkat etmesi gerekir.

33. Kipur çıkışı Arvit Amidası'nda, Teşuva günleri boyunca yapılan eklemeler ve değişiklikler sona erer. Normal Amida okunur. Tek fark, Şabat ve bayram çıkışlarında okunan "Ata Honantanu" bölümüdür.

34. Arvit'ten sonra Avdala yapılır. Avdala'da kullanılacak ateşin, Kipur öncesinden yakılmış olması gerekir. Bu sebeple sinagogda, Erev Kipur'da yakılmış bir mum bulundurulmalı, Avdala ateşi bu mumdan alınmalıdır.

35. İstanbul geleneğine göre Arvit çıkışında "Birkat Alevana - Ay Duası" okunur.

36. Sağlıklı bir insan, gün batımından 72 dakika sonra yemek yemelidir. Arvit ve Birkat Alevana okuyup eve gidene kadar bu süre zaten geçer.

37. Kipur çıkışında hemen Suka yapımına başlanır. Bunun için minimum bir iş yeterlidir. Bu şekilde bir mitsvadan diğer mitsvaya ara vermeden geçilmiş olur.

 

Haftanın Sözü

["Shabbat Shalom Weekly" - Rabi Kalman Packouz]

 

Yeteneğiniz Tanrı'nın size armağanıdır. Onu kullanış şekliniz sizin Tanrı'ya armağanınızdır.

 

Haftanın Peraşası'nı, t e b e r r u d a  b u l u n a r a k, ölmüşlerinin ruhuna veya hasta bir yakınının şifasına ithaf etmek isteyenlerin,

 ilgililer (050 - 38 41 30) ile temasa geçmeleri rica olunur.

Peraşa kağıtları Tora ile ilgili yazılar içerdiğinden çöpe atılmamalıdır.

Lütfen Geniza'ya getiriniz.