Haftanın Peraşası BülteniAazinu peraşasının büyük bölümü, 70 dizelik bir şarkıdan oluşur. Bu şarkı, Moşe tarafından, dünyadaki hayatının son gününde Bene-Yisrael'e söylenmiştir...
arşiv...

Lütfen Peraşa Kağıtlarını Dua Sırasında Okumayınız

               Bu Hafta İçin Saatler              

  11 Eylül

Gelecek Hafta İçin Saatler

Şabat

Başlangıç

Bitiş

2010

Şabat

Başlangıç

Bitiş

Yeruşalayim

6:18

7:27

-----

Yeruşalayim

6:07

7:18

Tel Aviv

6:33

7:29

3 Tişri

Tel Aviv

6:22

7:20

İstanbul

7:09

7:49

5771

İstanbul

6:55

7:35

A A Z İ N U

Hatırlatmalar:

 

ü  12 Eylül Pazar: Tsom Gedalya

ü  18 Eylül Şabat: Yom Akipurim

ü  23 Eylül Perşembe: Sukot I

ü  24 Eylül Cuma: Sukot II (Diaspora'da Yom Tov)

 

 

Bu HP  .....'nin aziz ruhuna ithaf edilmiştir.

 

 

Peraşa Özeti (Devarim 32:1-52)

[www.chabad.org]

 

Aazinu peraşasının büyük bölümü, 70 dizelik bir şarkıdan oluşur. Bu şarkı, Moşe tarafından, dünyadaki hayatının son gününde Bene-Yisrael'e söylenmiştir.

Yeryüzü ve gökleri tanık olarak davet eden Moşe, halkı "Eski günleri hatırla / Tüm nesillerin yıllarını anlayın / Babana sor ve o sana anlatsın / Yaşlılarına [sor] ve sana söylesinler" sözleriyle teşvik etmektedir. Bahsettiği, Tanrı'nın onları çölde nasıl bir ulus haline getirdiğinin, Kendi Halkı olarak seçtiğinin ve onlara bollukla mübarek kılınmış bir ülkeyi bahşettiğinin halk tarafından hiçbir kuşkuya yer olmadan bilinmesinin önemidir. Şarkı aynı zamanda bir uyarıda bulunur: "Yeşurun [=Yisrael] şişmanladı ve tekmeledi / Yağ bağladın, kalınlaştın ve kabalaştın / Onu meydana getiren Tanrı'ya sırtını döndü / Ve kurtuluşunun Kayası'nı hakir gördü". Bu durumun sonucu, akıl almaz felaketler olacaktır. Tanrı bunu Tanrı'nın "Yüzü'nü Saklaması" olarak tanımlar. Yine de Moşe bir söz verir: Sonunda Tanrı, Kulları'nın kanlarının intikamını alacak ve Halkı ile Ülkesi ile teselli edecektir.

Peraşa Tanrı'nın Moşe'ye, Nevo dağının zirvesine çıkması konusunda talimat vermesiyle sona erer. Moşe buradan, ölmeden önce Erets-Yisrael'i görebilecektir. Ancak oraya, Tanrı'nın Bene-Yisrael'e verdiği Ülke'ye giremeyecektir.

DEVAR TORA

["Kol Hakollel" / Rabi Şelomo Jarcaig - www.torah.org]

 

Sevginin Gücü

 

Roş Aşana ile Yom Kipur arasındaki Şabat'a, Şabat Şuva ("Dön" Şabatı) denir [zira Aftara'da Tanrı, Yisrael'e hitaben "dön" demektedir]. Bu Şabat, haftanın geri kalan günlerinde yapamayacağımız bir şekilde, bize teşuva (tövbe) üzerine odaklanma fırsatı sunar. Teşuvanın mekaniği nedir?

Hahamlarımıza göre kişi Tanrı korkusu ile teşuva yaptığı zaman, kasten işlediği günahlar kazara işlenmiş gibi sayılır, ama kişi Tanrı sevgisi ile teşuva yaparsa, önceki günahları onun için birer liyakate dönüşür. Bu nasıl olur? Tanrı'nın, çocuklarına olan sevgisinin en büyük göstergelerinden biri pişmanlığımızı sevgiyle kabul etme ve hatalarımızı görmezden gelme arzusudur. Bu anlaşılabilir. Ama Tanrı neden bunları görmezden gelmekle yetinmeyip, birer liyakat olarak kabul etmektedir? Ve bu durum neden, teşuvanın özellikle sevgi sonucunda yapılması halinde geçerlidir?

1891-1954 yılları arasında Londra ve Bene Barak'ta yaşamış olan, Musar (Yahudi etiği) hareketinin ünlü simalarından Rabi Eliyau Dessler'in yazılarının bir derlemesi olan Mihtav MeEliyau'ya göre teşuvanın en önemli unsurlarından biri pişmanlıktır. Kişi geçmişte yaptıkları için korku nedeniyle de olsa gerçekten pişman olduğu zaman, yeni bir bakış açısı elde eder: Durup, Tanrı'nın yüceliğini ve heybetini, O'nun arzusunu çiğnemenin ne kadar uygunsuz olduğunu düşünmeye vakit ayırmaya başlar. Bu bakış açısı gelişip görüşü değiştikçe, geçmişteki günahının kazara yapıldığını düşünecektir. O sadece eylemlerinin sonuçlarını kavrayamamıştır; zaten kavrasaydı onları asla yapmazdı.

Ama sevgi yüzünden gelişen pişmanlık farklıdır. Gerçek sevgi vermekle ilgilidir. Esasında Tanrı'ya herhangi bir şey veremeyiz. Ama yapabileceğimiz en basit şey, Onun bizim için bütün yaptıklarını takdir etmek ve minnetimizi dile getirmektir. Kişi Tanrı'nın sürekli olarak verici özelliğini -her gün, her saat, her dakika istemsiz nefes alışından bu sabah tanık olduğu nefes kesici güneş doğuşuna kadar- takdir etmeyi alışkanlık edindiği zaman, Yaratanı ile arasındaki sevgi ilişkisini güçlendirmiş olur. Böylece geçmişteki kötü hareketlerine geri dönüp baktığında ve bunlara rağmen Tanrı'nın hâlâ cömertçe rahmet yağdırdığını fark ettiğinde minneti katmerli bir şekilde artar. Bu duygudan doğan pişmanlık çok daha derindir ve daha güçlü bir bağ yaratır. Bu katmerli sevginin gelişmesinin temelinde, geçmişteki ihlalleri vardır; bu nedenle, o kişinin pişmanlığı, eski olumsuz davranışlarını, Tanrı ile daha yakın bir ilişki kurma şeklinde olumlu bir unsura dönüştürmüştür.

Şabat her hafta özellikle bizim Tanrı'yı ve bizim için yaptıklarını takdir etmemize zaman ayırmamız için ayrılmıştır. Tanrının muhteşem cömertliğine odaklanmamızı sağlayan, hafta arası yemediğimiz lezzetli yiyecekleri yememizi emreden özel bir mitsva vardır. Tanrı sevgisini fark etmemizi geliştirmek üzere bu fırsatlardan yararlanmak, Ona sevgiyle dönmemizi kolaylaştıracaktır.

Böylece Şabat Şuva kötü hareketlerimizi erdemlere dönüştürmek için yüksek bir minnet duygusu hissetme olasılığı sunar.

İyi Şabatlar! Tanrı hepimize tatlı, barış, sağlık ve bolluk dolu bir yıl bağışlasın!

MİŞNE TORA

[Rambam'ın Sözlü Tora'nın tüm konularını kapsayan devasa kanun kodeksi Mişne Tora'nın çok kısa bir özeti. Hazırlayan: Rabi Dr. Azriel Rosenfeld]

Önemli Not: Bu yazı dizisinin amacı Tora'nın tüm kanuni konuları hakkında okuyucuya bir fikir vermekten ibarettir. Okuyucu, pratik Alaha konusunda burada yazılacak - hem de çok kısa bir özet olan - kanunları bir temel olarak kullanamayacağını bilmelidir. Alaha konusundaki pratik uygulamalar için uzman bir Haham'a danışmak gerekir.

 

Yedinci Kitap: ZERAİM / TOHUMLAR

H. Avoda - İbadet (Devam)

 

46. Temidin Umusafin - Günlük ve İlave Korbanlar (Devam)

Pesah bayramının yedi gününün her birinde Roş Hodeş'te olduğu gibi, Musaf-korbanları vardır (Bamidbar 28:16 v.d.). İkinci gün bunların dışında arpa ile getirilen Omer-korbanı ile ilişkili olarak, bir kuzu Ola-korbanı şeklinde getirilir (Vayikra 23:9 v.d.; bkz. Vayikra 2:14-16).. Omer'in getirildiği günden itibaren yedi hafta saymamız emredilmiştir (Vayikra 23:15-16). Bu emir Bet-Amikdaş var olmasa da geçerlidir. Ellinci gün Şavuot'tur. O gün Roş Hodeş'te olduğu gibi, Musaf-korbanları getirilir (Bamidbar 28:26 v.d.). Bunların dışında Ola-korbanı olarak bir boğa, iki koç ve yedi kuzu, Hatat-korbanı olarak bir teke ve Şelamim-korbanı olarak da iki kuzu getirilir (Vayikra 23:l6 v.d.). Bunlar, Şavuot'ta getirilen Şete Alehem'e (İki Ekmek) eşlik eden korbanlardır.

Roş Aşana'da Roş Hodeş'te gerçekleştirilen Musaf-korbanının yanı sıra, Ola-korbanı olarak bir boğa, bir koç ve yedi kuzu, Hatat-korbanı olarak da bir teke getirilir (Bamidbar 29:l v.d.). Kipur gününde aynı korbanlar getirilir ve bunlara ek olarak, eti yenmeyen bir teke Hatat-korbanı olarak getirilir (bu teke, Azazel'e gönderilen tekeyle birlikte getirilir) (Bamidbar 29:7 v.d.). Sukot'un ilk gününde Ola-korbanı olarak on üç boğa, iki koç, on dört kuzu ve Hatat-korbanı olarak da bir teke getirilir (Bamidbar 29:12 v.d.). Sonraki altı günde de aynı korbanlar mevcuttur, ama her gün boğa sayısı, önceki güne göre bir eksiktir. O yedi gün boyunca Mizbeah'ın üstüne su dökülür. Sekizinci gündeki korbanlar Roş Aşana'daki gibidir (Bamidbar 29:35 v.d.).

 

YAHUDİ EVİNİN TEMELLERİ

[Rabi Nisim Behar / "El Gid Para El Pratikante"]

[Sefer Yalkut Yosef - Rabi Yitshak Yosef]

 

Yom Kipur

 

A. Erev Yom Kipur

 

1. Kipur'dan bir önceki gece sabaha karşı Selihot ve bitiminde Atarat Nedarim yapılır. Erev Yom Kipur'da Tahanunim (yakarma duaları) okunmaz.

2. Kapara yapma geleneği çok eskidir. Buna göre ailedeki her erkek için bir horoz ve her kadın için bir tavuk kesilir. Bunun için imkân yoksa her aile için bir horoz bir tavuk yeterlidir. Hamile kadınlar için bir horoz ve iki tavuk kesilir.

3. Kapara yapılırken, kişinin Teşuva yapmaya odaklanması gerekir. Kişi, tavuğun ya da horozun başına gelenleri aslında günahları sebebiyle kendisinin hak ettiğini düşünmelidir; zira bu, Teşuva'nın gerçekleşmesi yolunda bir araçtır. Kesilen hayvanın eti fakirlere ya da hayır kurumlarına bağışlanır. Ancak daha iyisi günah affı için kesilmiş bir hayvanı vererek ihtiyaç sahibi kişiyi utandırmak yerine, bunların parasını takdim etmektir. Böylece Tsedaka mitsvası da yerine getirilmiş olur. Günümüzde yaygın uygulamalardan biri, Kapara yapmak yerine "bu para benim kaparam [=günahlarımın onarımı] olsun" diyerek Tsedaka vermektir.

4. Kapara'nın, elbette, usta bir Şohet tarafından yapılması gerekir. Şohet'in, bıçağının keskinliğini sık sık kontrol etmesi, hayvanın Kaşer kesilmeme ihtimalini giderecektir. Kaşer kesim bu tip bir sebeple gerçekleşemezse tekrar Kapara yapılmalıdır. Kaparaların geciktirilmemesi, hatta daha önceden yapılması tercih edilmelidir. Ayrıca akan kanın toprakla örtülmesinin Tora'nın bir mitsvası olduğu unutulmamalıdır.

5. Kipur öncesinde, ölmüş yakınları mezarlarında ziyaret etmek gelenekselleşmiştir.

6. Yom Kipur öncesinde Mikve'ye dalmak (Tevila) güzel bir gelenektir. Bu Tevila için beraha söylenmez. Gidemeyen, üzerine 13 lt. su döktürerek bu geleneği yerine getirebilir. Bu duşta da yapılabilir. Evlenmemiş genç kızlar ise Mikve'ye gitmezler.

7. Öğleden sonra, Seuda Mafseket'ten (Erev Yom Kipur'da yenen son yemek) önce sinagoga gidilir ve bugüne özel Minha okunur.

8. Seuda Mafseket'te çok ve çeşitli yiyecek yemek mitsvadır. Bunu yapan kişi iki kez oruç tutmuş gibidir. Bu gün içinde ne sebeple olursa olsun oruç tutmak yasaktır. Seuda Mafseket herkesin sorumlu olduğu bir kuraldır. Bu yemekte çok çeşit gerekli olmasına karşın, ağır, yağlı ve fazlaca baharatlı yemekler yememeye özen gösterilmelidir. Masa, tıpkı Şabat için olduğu gibi en güzel şekilde düzenlenir.

9. Kipur, Tanrı'ya yönelik günahlarımızı affettirme gücüne sahiptir. Ancak insanlar arası hatalar, sadece hatanın muhatabının affı ile bağışlanır. Bu sebeple, kişinin, başta ailesi olmak üzere herkesle barış içinde olmaya özen göstermesi, herhangi bir sorunun getirdiği tatsızlıkları Kipur'dan önce gidermesi gerekir. İnsanın hırsızlık yaptığını fark etmediği ya da hırsızlık olarak tanımlamadığı durumlar vardır. Bu durumlar bile düşünülmeli ve "ele hatayla yapışmış" paralar bile asıl sahibine geri verilmelidir.

10. İnsana söz ya da hareketle verilen zarar ya da üzüntü, parasını çalmaktan bile daha ağırdır. Bu sebeple kişi, elinden geleni yapıp kırgınlıkları gidermelidir. Bunun için yanında üç kişi ve gerekirse hediyelerle giderek diğer taraftan özür dilemelidir. Bir kerede olmazsa başka üç kişiyle gitmelidir. Ve bunu gerekirse üçüncü kez tekrarlamalıdır. Bundan sonra daha fazla gitmesi gerekli değildir. Ama zarar görmüş kişi bir Haham ise, gerekirse bin kez gitmelidir. Bu konuda elçi kullanılmamalı, özür şahsen dilenmelidir. Fakat elçi durumu yumuşatabilecek bir kişiyse önce elçiyi göndermeli, ardından kendisi gitmelidir.

11. Zarar görmüş kişi acımasız olmamalıdır. Zira gördüğü zararı hak etmemiş olsa, görmeyecektir. Ve eğer kendisi af etmeye gayret etmezse, Tanrı da onu affetme konusunda hızlı davranmayacaktır.

12. Yom Kipur öncesinde herkesin anne-babasından, eşlerin birbirinden özür dilemeleri kutsal bir yükümlülüktür. Bunu yapmayan kişi günahkâr sayılır. Yine de, özür dilenmemişse, karşı taraf kalbinde af etmelidir.

13. Kadınlar gün batmadan önce tıpkı Şabat'ta olduğu gibi mum yakarlar. Ardından "B. A. AD. E. M. A. A. K. B. V. Leadlik Ner Şel Yom Akipurim" berahasını söylerler. Bir erkek yalnızsa mumları kendisi yakar ve berahayı da söyler. Şeehayanu berahası söylenmez.

 

B. Yasaklar

 

14. Kipur'da, (i) Yemek/içmek, (ii) Yıkanmak, (iii) Ferahlatıcı bir şeyler sürmek, (iv) Deri ayakkabı ya da terlik giymek ve (v) Eşler arası yakınlık yasaktır. Kipur, sadece oruç tutmaktan ibaret değildir ve her kurala eşit olarak uyulmalıdır. Ayrıca "Şabatlar Şabatı" olarak anılan Kipur'da, Şabat günü yasak olan her iş yasaktır. Kipur gecesi ile gündüzü arasında kural açısından hiçbir fark yoktur.

15. Hata sonucu bir yemeğe beraha söylemiş, ancak yemeden hatırlamış bir kişi, "Baruh Şem Kevod Malhuto Leolam Vaed" der ve yemez.

16. Yıkanmak, gerek sıcak gerek soğuk suyla olsun yasaktır. Sabah kalkıldığında eller sadece parmakların başlangıç yerine kadar yıkanır ve Netilat Yadayim berahası söylenir. Gözler de elde kalan nemle silinir.

17. Vücutta kirlenmiş bir yer normal yıkanır. Koenler de, halka beraha vermek üzere "Nesiat Kapayim"e çıkmadan önce her zaman olduğu gibi bileklerine kadar ellerini yıkarlar.

18. Kipur günü, herhangi bir merhem ya da ferahlatıcı şey sürülmez. Sağlık açısından bir problem söz konusu olduğunda bir Haham'a danışmak gerekir.

19. Deri ayakkabı yasaktır. Ancak lastik ya da bez ayakkabı, ne kadar rahat ya da pahalı olursa olsun giyilebilir. Çünkü kural, rahatlık ya da zenginlikle ilgili değildir. Diğer yandan otuz gün içinde doğum yapmış kadınlar, ölüm tehlikesi olmasa bile hastalar ya da ayağında sorun olanlar, daha rahat hissedeceklerse deri ayakkabı giyebilirler.

20. Dokuz yaşından küçük çocuklara oruç tutturulmaz. Bunun üzerindeki çocuklara eğitim amacıyla birkaç saat oruç tutturulur. Gerekirse sabah yemek verilir. 11 yaşından büyük çocuğa, eğer sağlığı ve dayanıklılığı elverecekse tüm gün oruç tutturulur. 12 yaşını doldurmuş bir kız ve 13 yaşını doldurmuş bir erkek çocuk ise, büyüklerle aynı kategoridedir.

21. Hamile ya da süt veren kadınlar oruç tutarlar. Son üç gün içinde doğum yapmış bir kadın, kendisi uygun görse doktor da izin verse bile oruç tutmaz; tutma konusunda ısrar etmesi yasaktır. Yine de, yemeğini küçük lokmalar halinde yemelidir. Düşük yapmış bir kadın için de kural aynıdır. Hepsi, ölüm tehlikesi olan hasta sınıfındadır ve oruç tutmaları yasaktır. Doğumdan itibaren yedi gün geçtikten sonra ise, normal biri gibidir.

22. Doktorun oruç tutmayı yasakladığı bir kişi Kipur'da yemek yemelidir. Eğer hasta kendini iyi hissettiğini söylerse bile oruç tutmasına izin verilmez. Zira Tora mitsvalarla "yaşamamızı" emretmektedir; ölmemizi değil.

23. Doktor oruç tutmanın sorun olmadığını söylerse, ancak hasta aynı fikirde değilse, oruç tutmaz.

24. Sağlık sebebiyle Kipur günü yemek yemiş bir kişinin, ne bunun için Teşuva yapması, ne de başka bir zaman oruç tutması gereklidir. Ancak yediğinde on dakikada bir 27 gr.dan az parçalar halinde yemeye, beş dakikada bir 40 gr.dan az yudumlar halinde içmeye gayret etmelidir. Her biri için başta tek beraha yeterlidir. Elbette; sağlık koşulları bu aralık için bile uygun olmadığı takdirde normal yemek yenebilir.

 

C. Dualar

 

25. Kipur gecesi Arvit duasında erkekler Talit giyer. Giydiğinde henüz güneş batmamışsa, Talit berahasını söyler, batmışsa söylemez.

26. Kal Nidre Sefer-Tora'larını taşıma mitsvası çok değerlidir ve kişi bu mitsvayı yapabilmek için elinden geleni yapmalıdır.

27. Kipur günü dualarda pişmanlık hisleri ile ağlamaya gayret edilmelidir. Bu olmuyorsa, duayı ağlamaklı sesle yapmak bile işe yarar. Zira Teilim'de "Tanrı ağlama sesimi işitti" denmektedir. Tanrı'nın işittiği, pişmanlıktan kaynaklanan "ağlama" ise bu en iyisidir; ama sadece "ağlama sesi" bile yeterlidir.

28. Kipur günü boyunca, tüm yıl boyu yüksek sesle söylenmesi yasak olan "Baruh Şem Kevod Malhuto Leolam Vaed" cümlesi yüksek sesle okunur. Zira bu, meleklerin Tanrı'yı överken kullandıkları cümlelerden biridir ve Yahudiler, Kipur günü melek düzeyindedirler.

29. Kipur sabahı, Birhot Aşahar [Sabah Berahaları] içinde "Şeasa Li Kol Tsorki" berahası atlanmalıdır. Zira bu beraha [deri] ayakkabı içindir ve Kipur'da [bu tipte] ayakkabı giymek yasaktır.

30. Tıpkı Roş Aşana'da olduğu gibi, Kipur'da da Sefer-Tora'ya, gerekenden fazla kişi çağrılabilir; ancak gabaylar hem zaman hem de halkın konsantrasyon kaybını önlemek amacıyla bu konuda dikkatli olmalıdırlar.

31. Çıplak taş üzerinde eğilmek Tora'ya göre önemli bir yasaktır. Bu sebeple özellikle Musaf duasında, Koen Gadol'un Bet-Amikdaş'ta Kipur günü yaptıklarını anlatan bölüm okunurken yere kapananlar, doğrudan taşa eğilmemeye dikkat etmelidirler. Bunun için en azından uygun bir bez parçası ile taş örtülmelidir. Yoksa koltuğa doğru eğilmek tercih edilir.

 

D. Kipur Çıkışı

 

32. Şofar, yıldızlar çıktıktan sonra çalınır. Şofar çalınmasından sonra ayrıca Arvit duası okunması gerektiği unutulmamalıdır. Kişinin özellikle yoğun bir günün ardından "okuldan kaçmak isteyen bir çocuğa" benzememeye dikkat etmesi gerekir.

33. Kipur çıkışı Arvit Amidası'nda, Teşuva günleri boyunca yapılan eklemeler ve değişiklikler sona erer. Normal Amida okunur. Tek fark, Şabat ve bayram çıkışlarında okunan "Ata Honantanu" bölümüdür.

34. Arvit'ten sonra Avdala yapılır. Avdala'da kullanılacak ateşin, Kipur öncesinden yakılmış olması gerekir. Bu sebeple sinagogda, Erev Kipur'da yakılmış bir mum bulundurulmalı, Avdala ateşi bu mumdan alınmalıdır.

35. İstanbul geleneğine göre Arvit çıkışında "Birkat Alevana - Ay Duası" okunur.

36. Sağlıklı bir insan, gün batımından 72 dakika sonra yemek yemelidir. Arvit ve Birkat Alevana okuyup eve gidene kadar bu süre zaten geçer.

37. Kipur çıkışında hemen Suka yapımına başlanır. Bunun için minimum bir iş yeterlidir. Bu şekilde bir mitsvadan diğer mitsvaya ara vermeden geçilmiş olur.

 

Haftanın Sözü

["Shabbat Shalom Weekly" - Rabi Kalman Packouz]

 

Eleştiriden sakınmak için,

Hiçbir şey yapma, hiçbir şey söyleme ve hiçbir şey olma.

-- Elbert Hubbard

 

Haftanın Peraşası'nı, t  e  b  e  r  r  u  d  a     b  u  l  u  n  a  r  a  k, ölmüşlerinin ruhuna veya hasta bir yakınının şifasına ithaf etmek isteyenlerin,

 ilgililer (050 - 38 41 30) ile temasa geçmeleri rica olunur.

Peraşa kağıtları Tora ile ilgili yazılar içerdiğinden çöpe atılmamalıdır.

Lütfen Geniza'ya getiriniz.