Lütfen Peraşa Kağıtlarını Dua Sırasında Okumayınız

               Bu Hafta İçin Saatler              

18 Ağustos

Gelecek Hafta İçin Saatler

Şabat

Başlangıç

Bitiş

2007

Şabat

Başlangıç

Bitiş

Yeruşalayim

6:46

7:58

-----

Yeruşalayim

6:38

7:50

Tel Aviv

7:01

8:01

4 Elul

Tel Aviv

6:53

7:52

İstanbul

7:47

8:27

5767

İstanbul

7:36

8:16

Ş O F E T İ M

 Hatırlatmalar:

·         ---

 

Bu HP  .....'nin aziz ruhuna ithaf edilmiştir.

 

Peraşa Özetİ (Devarim 16:18 - 21:9)

[www.ohr.org.il]

¨ Moşe Bene-Yisrael'e, şehirlerinde yargıç ve polisler atamalarını söyler. ¨ Önemsiz bir miktarda bile olsa, rüşvet yasaktır. ¨ Putperestlerin yaptığının aksine, Tanrı'ya yönelik korbanların sunulacağı Mizbeah'ın (sunak) yakınına ağaç dikilmeyecektir. ¨ Korban olarak sunulacak hayvanları bundan alıkoyacak kusurlar ve işaretler listelenir. ¨ Tora'nın standart-dışı uygulanmasını engellemek için, yeni bir kanunu gerektiren durumlarda, Tora ölçütlerine göre kanun koyma yetkisi Sanedrin'in olacaktır. ¨ Sanedrin'in kararlarına uymayı reddeden bir Tora bilgininin cezası ölümdür. ¨ Bir Yahudi-kral, görevinin ve makamının onur ve gücünü vurgulayacak mal ve sembollere sahip olabilir; ama bunu kişisel kaygılar sebebiyle yapamaz. Kendisine iki tane Sefer-Tora yazmalıdır. Bunlardan birini her gittiği yere götürmelidir - böylece gururdan kaçınacaktır. ¨ Ne Koenler ne de Leviler'in, Erets-Yisrael'de payları yoktur; geçimleri, halkın geri kalanının Maaser (ondabir) bağışlarıyla sağlanacaktır. ¨ Her türlü büyücülük yasaktır. ¨ Tanrı Bene-Yisrael'e, onlara rehberlik edecek peygamberler göndereceğine söz verir ve Moşe, yalancı ve gerçek peygamberleri ayırt etme yolunu açıklar. ¨ Hata sonucu ölüme sebebiyet veren birinin, ölen kişinin yakınlarından korunmak amacıyla kaçacağı sığınak şehirler belirlenecektir. Ancak kasten öldürmüş olan biri, kan davası güden bu yakının eline teslim edilecektir. ¨ Moşe Bene-Yisrael'i, arazilerini genişletme amacıyla sınır işaretlerini yerlerinden oynatmamaları konusunda uyarır. ¨ Üçüncü bir kişiyi suçlamak amacıyla komplo kuran iki şahit, o kişinin, suçlu bulunduğu takdirde göreceği cezaya çarptırılacaktır. ¨ Bene-Yisrael savaşa gitmeden önce, Tanrı'ya yönelik güvenin bir göstergesi olarak yeni bir Koen Gadol meshedilecektir. ¨ Yeni bir ev inşa edip, henüz içinde oturmamış, ya da savaştan korkan kişiler, orduya alınmaktan muaf olanlar arasındadır. ¨ Düşmana öncelikle barış teklif edilecek, reddetmeleri halinde tüm erkekleri öldürülecektir. ¨ Kuşatma yapıldığı zamanlarda, meyve ağaçlarına dokunulmayacaktır. ¨ Şehir dışında faili meçhul bir cinayet işlenmişse, cesedin bulunduğu yere en yakın şehrin ileri gelenleri bir buzağı alacaklar, kesip, ellerini üzerinde yıkayarak "bu kanı bizim elimiz dökmedi" diyeceklerdir.

DEVAR TORA

[Rabi Berel Wein - www.torah.org]

 

Yozlaşmaya Karşı Mücadele

 

Peraşanın ilk pasukları insanoğlunun en büyük zaaflarının biri olan yozlaşma eğilimini ele almaktadır. Bu yozlaşma kişisel, toplumsal ve iktidar düzeyinde olabilir. Yozlaşma birçok şekilde ortaya çıkar. Devlet görevlilerinin ve yargıçların açıkça aldıkları rüşvet en iğrenç olanıdır, çünkü yasalara saygı gösteren bir toplumu zayıf düşürür. Geçmişte ve günümüzün ulusal hayatında bu tip yozlaşmanın ne kadar zararlı ve yıkıcı olduğunu gösterecek birçok örnek vardır.

Ancak Tora sadece açık rüşvet, para karşılığında adli veya iktidarsal kayırmalar şeklindeki arsızca yozlaşmalardan bahsediyor değildir. Bunun ötesinde, rüşvetin yasal tanımının yetersiz olduğu daha güç algılanan, belki de daha sinsi bir yozlaşmadan da söz eder Tora. Bu tür bir yozlaşma, farkında olmadan üzerimize yapışır ve onu tanımak veya tanımlamak zor olur. Tesadüf eseri yapılan iltifatlar, aşırı nezaket, geçmişte masumca yapılan bir iyilik - bunların hepsi birer potansiyel yozlaşma kaynağı haline gelebilir.

Talmud bize, büyük Amora [=Talmud dönemi Hahamı] Mar Şemuel'in kendisine getirilen bir davayı yargılamayı reddettiğini anlatır. Bunun nedeni de, dava taraflarından birinin daha önce dar bir köprüden geçerlerken ona saygı gösterip öncelik vermiş olmasıdır. Şunu anlamak gerekir: Mar Şemuel, üçüncü asırda Babil'de baş yargıç ve büyük Neardea Yeşivası'nın başkanıydı ve elbette Tora otoritelerine saygı gösterme gerekliliğinin bir parçası olarak ona bu tip bir öncelik verilmesi sadece doğaldır. Buna rağmen, Mar Şemuel bu küçük saygı hareketinin bile, davada karar verirken fikirlerini davanın bu tarafına doğru meyledebileceği tehlikesi olabileceğini düşünmüş ve davaya bakmayı reddetmiştir.

Ama Yahudi düşüncesinde, gözden kaçması daha da olası olan bir yozlaşma örneği de bulunmaktadır. Bu da, kişisel çıkar şeklinde ifade bulan yozlaşmadır. İnsanın çıkar beklentisi, zihnimize gölge düşürür, dar bir görüş açısı sağlar ve uzun vadede kaçınılmaz bir zarara yol açar. Meşuhad, yani belirli bir durumda herhangi bir sebepten ve özellikle de bencilce bir yaklaşımdan dolayı nesnel olamayacak kişilerin durumunu, Musar ve Hasidut akımlarının - ki bu akımların yaklaşımları birbirinden oldukça farklıdır - her ikisinin büyük üstatları genişçe ele almışlardır.

Bu yozlaşma, önyargıdan, cehaletten ve kişinin arzularını denetleme yeteneğinden yoksun olmasından kaynaklanır. Bu tür sinsice bir yozlaşmaya yol açan "Bende filanca şeyi yapma isteği doğduğuna göre, gerçekten de bu filanca şeyin yapılması gerekiyor demektir" gibi neye dayandığı belirsiz bir mantradır. Bu gibi eğilimler yüzden, Tora davranış ve hareketlerimiz için bazı standartlar koymuştur. Söz konusu standartları takip etmek ve onlara uymak kişisel yozlaşma eğilimimizi en aza indirir. Ancak bu bile onu hayatımızdan tamamen çıkarmaz.

Yozlaşmayı en ufak detayına kadar ortadan kaldırabilecek tek şey, kişinin dürüst ve samimi bir şekilde kendi davranışlarını ve bunların nedenlerini analiz etmesidir. Tora bize, her konuda olduğu gibi bu konuda da yön işaretleri vermiştir ama hedefe varma görevi bizim sorumluluğumuzdadır. Bu yüzden, kişi, yozlaşmışlığa karşı kendini garanti altına almak için, geçmişteki yapmış olduğu dindarca ve şefkat dolu davranışlarını hiçbir zaman bir övünç kaynağı olarak görmemelidir. Her gün yeni bir mücadeledir; hayatta her seçim içsel bütünlüğümüzün ve amaçlarımızın kutsallığı için yeni bir sınavdır. Yozlaşma en bilge insanları bile kör eder ve dürüst olanların yolunu saptırır. Hâlihazırdaki tehlikeleri görmek ve zorlukların farkına varmak, kişisel yozlaşma tehlikesine karşı mücadelemizin başlangıç noktasıdır.

 

DEVAR TORA

[Rabi Dr. Herbert J. Cohen - www.tfdixie.com]

 

Hakikat ve Neticeler

 

"İlk taşı fırlat." İdam istemli bir davada şahitlik yapan bir tanığa bu emir verilir. Bu haftaki peraşada, idam cezasına yol açacak şekilde tanıklık eden bir kişinin, mahkûmiyet durumunda cezanın infazını da gerçekleştirmesi gerektiğini öğreniyoruz. Bu neden böyledir?

Bunun cevabı belki de, bizim, Tora'ya bağlı bir Yahudi'nin nasıl düşünmesi ve hareket etmesi gerektiğini kavramamızda yatar. Yahudi kanunu, önemli bir suç işlendiği zaman, elinde kanıtları olan bir kişinin mahkemeye gelip bildiklerini söylemek zorunda olduğunu belirtir. Ancak bu kişinin kanıtları tartışılmaz olmalıdır. Gözlemlerinin gerçekliliğinden tamamen emin olmalıdır, çünkü onun sözleri sadece mahkûm etmekle kalmayacak, aynı zamanda o kişinin, tanıklıktaki ifadesine göre hareket etmesi de gerekecektir.

Bu yüzden, tanık sözlerini kendi kafasında tartmak, söylediklerinin gördüklerini gerçekten temsil ettiğinden emin olmak zorundadır. Tanık şahitlik ettikten sonra, iddialarının sonuçlarına ilgisiz bir şekilde çekip gidemez. Kalbinin derinliklerinde, sözlerinin, mahkeme salonunun dışına bile taşan bir etki yaratacağını kavraması gerekmektedir.

Tora'nın bize tam olarak söylemek istediği şey şudur: Birini yanlış yapmakla suçlayacağımız zaman, olağanüstü dikkatli olmalıyız. Hahamlarımız bize,"yargıda temkinli" olmamızı söylerler. Birini mahkûm ederken yavaş olmamızı önerirler. Bu sadece resmi mahkemelerle sınırlı değildir. Bizim bir kişiyi herhangi bir sebepten dolayı sadece kendi kafamızda mahkûm etmemiz bile bu sınıfa girer. Hemen hüküm vermeyelim, çünkü tarafımızdan söylenecek kötü bir söz, başkasına tamir edilemez bir zarar verebilir.

Artık Elul ayına girdiğimize göre, söylediklerimizin gerçekliğine ve sözlerimizin sonuçlarına çok dikkat etmeye karar verelim.

 

BİR MİtSVA

[Rabi Hayim Aşer Levene - www.torah .org]

 

Meleh: Kral ve Ben

Mitsva: Yahudiler Erets-Yisrael'e girecekleri zaman ulus olarak yerine getirmeleri gereken mitsvalardan biri de bir kral atamaktı. Yahudiler'in kralı kardeşlerinin arasından seçilmeliydi ve hükümdara en yüksek saygı gösterilmeliydi ve ona karşı herhangi bir isyan ölümle cezalandırılabilecekti. Kral Tora'ya her yönüyle riayet etmenin yanında, sadece kralı bağlayan özel kurallar da vardı. Örneğin, kendisine ait olacak ve yanından hiç ayırmayacağı ek bir Sefer-Tora yazmalıydı, aşırı sayıda eş, altın ve at edinmesi yasaktı (Devarim 17:14-20).

 

Kral neyi temsil eder? Ve Yahudi bir kral ile onun Yahudi halkı arasındaki ilişki nasıl olacaktır?

Bir kral "korku" kavramını çağrıştırır. Yetkinin kişileşmiş halidir, onun sözleri ülkenin kanunudur: Dina Demalhuta Dina (Devletin/Krallığın Kanunu Kanundur). Kralın kanunları halkı bağlar (Talmud - Gitin 10b). Kral boyun eğmez. Şahsiyeti yüzünden değil de, konumu yüzünden Tora'nın ona verdiği onurunu görmezden gelmesi yasaktır. "Bir kral kendi onurundan feragat etse bile, bu feragat geçerli değildir" (Talmud - Ketuvot 17a). Krala karşı itaatsızlık kabul edilemez.

Onun önemi, fiziksel dünya ile manevi dünya arasında her zaman bir paralellik olduğu prensibine dayanarak anlaşılabilir. Burada, insanoğlunun kral olma kavramı Tanrı'nın krallığına benzetilmektedir. Yeryüzündeki krallık Gökler'deki krallığı yansıtmaktadır (Talmud - Berahot 58a).

Genellikle, Tanrı ve bu dünya arasındaki esas ilişki Meleh Malhe Amelahim düzeyidir - yani "Kralların Kralı olan [en büyük] Kral". Ama Yahudiler için, O aynı zamanda çocuklarına sevgi ve anlayış gösteren bir Baba'dır da. Bu yüzden, Yahudiler dualarına Tanrı'ya yönelik ilişkilerinin her iki yönünü de katarlar. Tanrı'ya "Avinu Malkenu - Babamız Kralımız" şeklinde hitap ederler.

Yahudi ulusunun Tanrı'ya yönelik ibadetinde ilk adım "korku nedeniyle itaattir". Tanrı'dan korkan bir kişi, muhtemel sonuçların korkusu nedeniyle Kral'ın 613 emrinden hiçbirinde hata yapmamaya çalışır. Bunun karşılığı Yirat Aşem'dir - yani Tanrı korkusu. En Güçlü Kral tarafından cezalandırılma korkusu, her ne kadar düşük düzeyli bir ilişkiyse de, halen bir başlangıçtır ve istenen asıl düzeye, yani "Aavat Aşem - Tanrı Sevgisi" nedeniyle ulaşmak için bir sıçrama tahtasıdır.

Bir insan krala gösterilmesi gereken saygı ve huşu duygusunun temel amacı, halkın ona boyun eğmesi ve ondan çekinmesidir. Tora'nın krala bahşettiği yüksek konum, servet ve etkinin temel amacı o insan kralın kendisini övmek değil, daha ziyade halkın Tanrı'dan korkmasını sağlamak için birer araçtır. Zira halk, yanlış yaptığı zaman kendisini en sert şekilde cezalandırabileceğini bildiği bir kralın egemenliği altında yaşadığı zaman, Kralların Kralı olarak, kendi krallarının bile mukayese bile edilemeyecek düzeyde üstün olan Tanrı'dan da kesin ve tartışılmaz bir çekinme duygusu içine girecektir.

Yahudi bir kralın, sürekli görevine odaklanması gerekiyordu. Onun yaşam görevi, halkına mührünü ve işaretini işlemekti. Milletinin yağla mesh edilmiş liderine, bireylerini denetlemek ve Tora'nın emirlerine bağlı olarak yaşamak üzere ilahî bir görev verilmişti. Bir Sefer-Tora her zaman krala eşlik eder, sabit bir dayanak işlevini görür, onun ve tebaasının nasıl Tanrı'nın kanunlarına ayrılmaz bir şekilde bağlı olduklarını hatırlatır. Aynı şekilde krala, zenginlik, kadın ve askerî güç peşinde koşmaması öğretilmiştir; zira Yahudi kral, alelade bir kral değildir; bu konuma belirli bir görev için getirilmiştir ve söz konusu etkenler onu bu görevde alıkoyma etkisine sahip olacaktır.

Yahudi ulusunun, Tanrı'ya korku nedeniyle hizmet etmesi kavramını dayatmak ve gerçekleştirmek için beşerî bir kralın varlığına gerek olmaksızın, sırf sevgiye dayanan bir hizmet seviyesine doğrudan yükselmesi elbette çok arzu edilen bir şey olurdu. Tora bu yüzden bu mitsvayı duruma bağlıymış gibi bir ifadeyle vermiştir. Ancak işin doğrusu tüm bir toplumun hiçbir korku hissetmeksizin Tanrı'ya doğrudan sevgiyle ve hiçbir laçkalık olmadan hizmet etmesi ideal osla da gerçekçi bir durum değildir.

Kral oradadır, çünkü bütün tebaasından elde ettiği korkuyu Kralların Kralı'na yönlendirmek üzere görevlendirilmiş olan odur. Yahudi hükümdar halkının manevi ve fiziksel refahı ile sürekli ilgilenen bir Tora lideridir. Bu bakımdan, Talmud, bazı bağlamlarda Hahamlar'dan da "krallar" olarak bahseder (Talmud - Gitin 62a).

Yahudi ulusu, Tanrı'nın evrensel olarak Evren'in Efendisi olarak ilân edileceği ve bütün dünya tarafından Kral olarak tanınıp taçlandırılacağı günü sabırsızlıkla beklemektedir.

 

Her GÜn YAPILAN MİTSVALAR

[www.pirchei.com]

 

Netilat Yadayim Kuralları

 

Ekmek yemeden önce ellerin özel bir şekilde yıkanması gerekir. Buna Netilat Yadayim adı verilir. Bu uygulama Koenler'in kendilerine ayrılan özel paylar olan Teruma'yı ellerinin kutsiyetinin bozulmadığı bir ortamda yemeleri için ellerini yıkamaları kuralından türemiştir. Yahudiler'in sofraları kutsal sayıldığı için, Hahamlarımız bu kuralı genişletmişler ve ekmek yemeden önce ellerin yıkanmasını öngörmüşlerdir. Kişinin Netilat Yadayim yapması, yediği yemeği de kutsal bir ortamda yemesini sağlar.

Elleri yıkamak için kullanılan kap sağ elle kaldırılıp sol ele aktarılır ve sonra oradan sağ ele iki [ya da üç] kez su dökülür. Sonra kap sağ ele alınır ve sol ele iki [ya da üç] kere su dökülür. Suyun ilk dökülüşü ellerdeki manevi olumsuzluğu giderir, ama bunun bir kısmı üzerindeki damlalarda kaldığı için ikinci kez su dökülür ve böylece tamamen manevi temizlik sağlanır [bazıları üçüncü bir kez daha dökerler]. Eller daha sonra birbirine iyice ovuşturularak fazla su akıtılır, ardından göz hizasına kaldırılarak Netilat Yadayim berahası eller nemliyken söylenir. Ardından eller bir havluyla kurulanır. Ekmek yemeden önce ellerin kuru olması gerekir; kurutma amacıyla eller giysilere sürülmemelidir.

 

KAYNAKLARIMIZDAN - YAHUDİ TERBİYESİ

[Sefer Maase Avot]

 

Teşuva

 

·                Her Yahudi samimi bir Teşuva'nın gerçekten işe yaradığına inanmalıdır. Bir kişi çok yaşlanmışsa ve hayatı günah içinde geçmişse bile yapacağı samimi teşuva, gerçek bir pişmanlık ve itiraf ile bir daha günah işlememe kararlılığı, onun tüm günahlarını silmeye kadirdir.

·                Hayatının büyük çoğunluğunu Tanrı ibadeti sınıfında olmayan davranışlarla geçirdikten sonra Teşuva yapmış bir kişi için Tanrı onun yapmış olduğu kötü davranışları affeder. Peygamber Yehezkel'in söylediği gibi: "Yapmış olduğu tüm suçlar onun için hatırlanmayacaktır" ve "İşlemiş olduğu tüm günahlar onun için hatırlanmayacaktır."

·                Bir kişi bir öz eleştiri yaptıktan sonra günahlarının gerçekten de çok olduğu sonucuna varsa bile, ümidini kesmemelidir. Şunu hatırlamalıdır: Korah'ın oğulları, son anda akıllarından teşuva "düşünceleri" geçirdikleri için affedilmişler, dahası Tanrı'ya bağlandıktan sonra Tanrı'nın Şehinası onların üzerine yerleşmiştir.

·                Akla gelebilecek en ağır günahları işlemiş olan biri bile, teşuva yaptığı zaman, bu onun için yarar sağlayacaktır. Has Veşalom, Tanrı'yı inkâr etmişse bile, eğer bundan pişmanlık duyup teşuva yaparsa Tanrı bunu bile affeder.

 

YAHUDİ EVİNİN TEMELLERİ

[Dini Uygulama Rehberi - Rabi Nisim Behar]

 

Birkat Koanim Kuralları

1.             Hazan Retse'ye başladığı andan itibaren Koenler Duhan'a gitmeye başlarlar, yolda da şu kelimeleri söylerler: "Bene Yisrael'i mübarek kılma mitsvasını yerine getirmeye hazırım".

2.             Koenler cemaati mübarek kılarlarken şu şekilde hareket ederler: Hazan Ulha Nae Leodot berahasını söyleyene kadar deri ayakkabılarını çıkarıp yüzleri Ehal Akodeş'e dönük olarak dururlar. Sonra Koenler hemen baş ve yüzlerini Talitleri'yle kapatırlar. Sağ elleri sol ellerinden daha yüksekte olacak şekilde ellerini omuzlarına kadar yükseltirler. Parmaklarını beş tane aralık olacak şekilde açarlar. Parmaklar şu şekilde olmalıdır: Parmaklar ikişerli gruplar halinde bitiştirilir [her iki elde serçe parmaklar yüzük parmaklarla, orta parmaklar da işaret parmaklarla bitiştirilir]. Böylece her elde ikişer aralık olur. İki el arasındaki aralık da katıldığında toplam beş aralık olur [Koen'in duası esnasında 10 parmağını açması, 10 sayısına eşit olan Yod harfini sembolize eder. Parmakların 5 aralığı da 5 sayısına eşit olan E harfini simgeler. İkisinin birleşimi, Tanrı'nın İsmi'ni oluşturur ve Koenler halkı mübarek kılarken, Şehina'nın (Tanrı'nın Kutsal Varlığı) o anda orada olduğunu belirtir].

3.             Avuçlar yere, ellerin tersi de yukarı doğru bakmalıdır.

HaftanIn Sözü

[Rabi Avraam Yeoşua Heshel]

 

Kişinin yaptığı iyi davranışlar, uzun süreli kurtuluş senaryosunda yeni birer adımdır.

 

Haftanın Peraşası'nı, t  e  b  e  r  r  u  d  a     b  u  l  u  n  a  r  a  k, ölmüşlerinin ruhuna veya hasta bir yakınının şifasına ithaf etmek isteyenlerin,

ilgililer (050 - 38 41 30) ile temasa geçmeleri rica olunur.

Peraşa kâğıtları Tora ile ilgili yazılar içerdiğinden çöpe atılmamalıdır.

Lütfen Geniza'ya getiriniz.