Haftanın Peraşası BülteniMoşe, bulunulan vaatlerin (Neder) geçersiz kılınması ile ilgili emirleri Yisrael kabilelerinin liderlerine iletir.

Lütfen Peraşa Kâğıtlarını Dua Sırasında Okumayınız

               Bu Hafta İçin Saatler              

18 Temmuz

Gelecek Hafta İçin Saatler

Şabat

Başlangıç

Bitiş

2009

Şabat

Başlangıç

Bitiş

Yeruşalayim

7:10

8:25

-----

Yeruşalayim

7:04

8:21

Tel Aviv

7:25

8:28

26 Tamuz

Tel Aviv

7:21

8:24

İstanbul

8:20

9:00

5769

İstanbul

8:14

8:54

M A T O T - M A S E

 Hatırlatmalar:

ü 22 Temmuz Çarşamba: Roş Hodeş Av

 

Bu HP  .....'nin aziz ruhuna ithaf edilmiştir.

 

Peraşa Özeti (Bamidbar 30:2-32:42 / 33:1-36:13)

[www.chabad.org]

 

Moşe, bulunulan vaatlerin (Neder) geçersiz kılınması ile ilgili emirleri Yisrael kabilelerinin liderlerine iletir. Bene-Yisrael'in ahlaki çöküşüne neden oldukları için Midyanlılar'a savaş açılır.  Tora savaşta elde edilen ganimetler ve bunların halk, savaşçılar, Leviler ve Koen Gadol arasında nasıl paylaştırıldığı hakkında detaylı bir açıklamaya yer verir.

Reuven ve Gad kabileleri vaat edilmiş Ülke'de kendilerine düşen pay olarak, geniş otlaklara sahip olan Ürdün nehrinin ötesindeki bölgeyi talep ederler. İlk başta bu talebe sinirlenen Moşe, sonradan bu kabilelerin, ilk önce kardeşlerine katılıp Ürdün Nehri'nin batısını ele geçirmelerinde onlara yardım etmeleri koşuluyla isteklerini kabul eder. Daha sonra, Menaşe kabilesinin yarısı da bu iki kabileye katılır.

Mase peraşasında, Bene-Yisrael'in Mısır'dan çıkışından Kenaan Toprakları'nın kıyısına gelene kadar konakladıkları toplam 42 yer listelenir. Erets-Yisrael'in sınırları verilir, kasıtlı olmayarak cinayet işlemiş kişiler için sığınak olacak ‘sığınma şehirleri' belirlenir. Tselofhad adlı, ardında erkek evlat bırakmadan ölen kişinin kızları, kendi kabileleri olan Menaşe kabilesine mensup kişilerle evlenirler, böylece babalarından miras aldıkları topraklar, başka bir kabileye geçmez.

DEVAR TORA

[Rabi Gidon Weitzman - www.torahmitzion.org]

Bu haftaki peraşa nederlerle ilgili ayrıntılar ve onların nasıl iptal edileceğini gösteren yöntemlerle başlar. Bu bölüm basit bir kanunlar serisi olarak görünmektedir - ta ki onun Tora'daki bağlamını ve burada Bamidbar kitabının sonlarına yerleştirildiğine dikkat edene kadar.

Bamidbar Kitabı, Sinay Dağı'ndan Erets-Yisrael'e girmeden önceki son kamp yeri olan Moav ovalarına kadar Yahudiler'in yolculuğunu anlatır. Bu yolculuk sırasında Bene-Yisrael, Erets-Yisrael'e girmeye ve orada geniş kapsamlı bir ulus olarak görev yapmaya hazırlanırlar.

Bu nedenle, Bamidbar Kitabı temelde, yeşermekte olan bir ulusun İlahi yapısını henüz almış olan genç ve tecrübesiz bir gruptan, Koenleri, liderleri, amaçları ve toprak istekleri gibi her yönüyle normal bir millete dönüşmesini anlatan bir kitaptır.

Geçen haftaki peraşada son nokta olan Moav Ovaları'na ulaşmışlardı. Burada toprağı nasıl paylaşacaklarına dair emir almışlar; Yeoşua onları Erets-Yisrael'e götürecek olan lider olarak seçilmiştir ve özel bayramların her birinde sunacakları korbanlarla ilgili emirler almışlardır.

Bu durumda peraşamızda okuduğumuz nederlerle ilgili bu kısım biraz yersiz gibi görünmektedir. Burada Tora ulusal önemi olan büyük kavramları tartışırken, aniden nasıl neder yapılacağı ve bu nederlerin nasıl bozulabileceği anlatılmaktadır. Konu en ulusal ve toplu kanunlardan, en özel ve kişisel nederlere kadar gitmiştir. Bunun anlamı nedir?

Buradaki mesajın açık ve önemli olduğuna inanıyorum. Genellikle milletlerin başarılı olması için güçlü liderlere ve büyük ulusal kuruluşlara ihtiyaçları olduğunu, ancak bireylerin davranışlarının çok daha az önem taşıdığını ve milletin konumunda çok az etkili olduğunu düşünürüz. Ama bu doğru değildir.

Bir millet sadece halkının ve liderlerinin büyük ulusal işlerine göre oluşturulamaz. Kutsal bir millet ve kutsal bir ülke yaratmak için Tanrı'nın kanununun, hem ulusun kavramlarını, hem de her bir bireyin örnek davranışını kapsaması gerekir. Birbirimize söz verme ve neder tipi vaatlerimiz hakkında taşıdığımız sorumluluk şekli, toprağı nasıl bölüştürdüğümüzden ve liderin sorumluluğundan daha az önemli değildir.

Bu nedenle, ulusun işlerinin tartışıldığı bir noktada Tora aniden bireye geri dönmekte ve kendisinden sözünü tutmasını ve sadece eylemlerinin değil, aynı zamanda sarf ettiği sözlerin de sorumluluğunu almasını ister.

Her birey ulusun refahına katkıda bulunma ihtiyacını hisseder. Bazıları bunu liderlik rolünü üstlenmek olarak algılar. Ama Tora bunun tek yol olmadığını söylemektedir. İnsanların kendi şahsi sorumluluklarını eylem alanında olduğu kadar, ağızlarından çıkan sözlere bağlı kalmaya kadar üstlenmesi de kutsal bir ulusun işleyişinin olmazsa olmaz gerekliliklerinden biridir.

4 Soru

Cevapları broşürün sonunda bulabilirsiniz.

1)      Moşe Midyan'la yapılan savaştan sonra neden kumandanlara öfkelenmiştir?

2)      Reuven ve Gad kabilelerinin isteği neydi? Moşe'nin şartı neydi?

3)      Sığınma Şehirleri nedir?

4)      İdam istemli davalarda sanığa karşı gereken en az tanık sayısı kaçtır?

 

MİŞNE TORA

[Rambam'ın Sözlü Tora'nın tüm konularını kapsayan devasa kanun kodeksi Mişne Tora'nın çok kısa bir özeti. Hazırlayan: Rabi Dr. Azriel Rosenfeld]

Önemli Not: Bu yazı dizisinin amacı Tora'nın tüm kanuni konuları hakkında okuyucuya bir fikir vermekten ibarettir. Okuyucu, pratik Alaha konusunda burada yazılacak - hem de çok kısa bir özet olan - kanunları bir temel olarak kullanamayacağını bilmelidir. Alaha konusundaki pratik uygulamalar için uzman bir Haham'a danışmak gerekir.

Üçüncü Kitap: ZEMANİM / ZAMANLAR (Devam)

12. Şabat (Devam)

 

c) Şabat ile İlgili Diğer Yasaklar

Mahkemeler Şabat günü ceza veremez. Bunun Tora'daki kaynağı "Nerede olursanız olun, Şabat günü içinde ateş yakmayın" (Şemot 35:3) pasuğudur.

Şabat günü kişinin oturduğu şehrin civarını veya Şabat başladığı zaman kişinin bulunduğu yerin civarını terk etmesi yasaktır. Pasukta söylendiği gibi: "[Şabat günü] Hepiniz mekanınızda kalın. Yedinci günde kimse yerini terk etmemelidir" (Şemot 16:29). Bilgeler "civar" ile şehrin sınırlarından öteye 2000 ama'ya kadar olan mesafe olarak tanımlar [yaklaşık 1 km.]. Bahsedilen şehir çok büyük bir yer olsa bile içinde yürüyerek dolaşmak sorun değildir. Yasak şehir sınırlarının 2000 ama çıkma geçme şeklindedir.

Şabat'ı diğer günlerden ayırt etmek için, işe benzememesine veya işe yol açmamasına rağmen, bazı eylemler Hahamlarımız'ca yasaklanmıştır. Pasukta söylendiği gibi: "Eğer Şabat günü ayağını, bu Kutsal Günüm'de [yasak olan] arzularını yapmaktan esirgersen ve Şabat'ı bir ‘keyif', Tanrı'nın Kutsal kıldığı [bu günü] arzularını takip etmeyip [ilgisiz] söz konuşmayarak ‘saygıdeğer' olarak adlandırırsan..." (Yeşayau 58:13). Bu nedenle kişi Şabat günü malını denetlememeli, iş konuşmamalı veya Şabat'tan sonra iş yapacağı yere doğru gitmemelidir. Şabat gününde Şabat sonrası için hazırlık yapmak da yasaktır.

Şabat günü, Şabat başladığı sırada kullanıma uygun olmayan [yani Şabat günü kullanımı yasak olan] eşyalar ve nesneler ele alınmamalıdır. Benzer şekilde, normal kullanımı yasak işlere yönelik eşya ya da araçlar, Şabat günü yapılabilen işlerde kullanılmayacaksa onlar da ele alınamaz.

BİR KİŞİ / BİR ESER

[www.ou.org]

Rabi Baruh A-Levi Epstein (1860-1941): 1902'de Rabi Epstein, yüzyılın en meşhur kitaplarından biri olan Tora Temima adlı eserini yayınladı. Rabi Baruh'un babası olan Rabi Yehiel Mihal Novorodak'ın hahamı ve Aruh Aşulhan adlı Alaha klasiğinin yazarı idi. Amcası meşhur Volozhin Yeşivası'nın Müdürü Rabi Naftali Tsvi Yehuda Berlin idi. Aile Sefarad kökenliydi ve esas adı Benveniste idi. Ancak İspanya'dan kovulduktan sonra bir Alman şehri olan Epstein'de yerleşmelerine izin verildi ve muhtemelen minnet olarak, Epstein ismini kendi isimleri olarak benimsediler.

Fotoğraf hafızasına sahip olan Rabi Baruh parlak bir öğrenci idi ve o dönemin büyük hahamlarından Semiha [Hahamlık diploması] almasına rağmen, hahamlık görevini reddetti. Onun yerine, Pinsk'te bir bankacı ve muhasebeci olarak çalıştı.

Tora Temima'nın amacı Sözlü ve Yazılı Kanun arasındaki ilişkiyi göstermekti. Onun metodu, hahamlık edebiyatından Tora'nın her bir pasuğu hakkında yapılmış bazı açıklamaları aktarmak ve daha sonra açıklamaların neye dayandığına dair kendi incelemesini vermekti. Açıklamaları oldukça düşündürücü ve derindir. Kitabın bir İngilizce tercümesi Rabi Shraga Silverstein tarafından yayınlanmıştır.

I. Dünya Savaşı sırasında Pinsk mali açıdan dar boğazdaydı ve Rabi Baruh kendi Talmud çalışmalarına odaklanamıyordu. Onun yerine, Mekor Baruh adı altında, 2000'den fazla sayfa içeren dört büyük cilt halinde kendi anılarını yazdı. Bu anılar ailesinin ve bir önceki neslin meşhur kişilerinin temiz ve büyüleyici portresidir.

Rabi Baruh aynı zamanda Tora'nın Beş Kitabı hakkında Tosefot Beraha'yı ve dualar hakkında Baruh Şeamar başlıklı eserleri yazdı. Ancak en büyük eseri yine de, babası hala sağ iken yayınlanan Tora Temima'dır. Rabi Yehiel Mihal kısa mektubunda, Tora Temima [Bütün Tora] başlığının ne kadar uygun olduğundan söz eder; zira bu eserde Sözlü ve Yazılı Kanun organik bir bütün olduğu ortaya konmaktadır. Pasukta söylendiği gibi "Tanrı'nın Torası bir bütündür; insanın ruhunu kendine getirir" (Teilim). Tora, Sözlü ve Yazılı kısımlarıyla bir bütün olarak görüldüğü zaman - ancak o zaman insanın ruhunu kendine getirir.

Rabi Baruh 1923'te ABD'ye gelmiş, ancak uygun bir görev bulamayınca 1926'da Pinsk'e geri dönmüştür.

DÜŞÜNCELER

["Straight Talk" / Rabi Shaul Rosenblatt - www.aish.com]

Zorluklarımızın Değerini Bilmek

 

Bu peraşa Bene-Yisrael'in çöldeki yolculuklarını tekrar özetler. Burada bilmediğimiz hiçbir şey yoktur; bu nedenle, seçkin Tora otoritesi Raşi, Tora'nın neden Bene-Yisrael'in yolculukları hakkında bu uzun listeyi verdiğini açıklamak için Sözlü Gelenek'ten kısa bir öykü aktarır:

Kralın biri çok hasta olan oğlunu tedavi edebilecek olan yegâne doktora götürmek için onunla uzun ve zor bir yolculuğa çıkar. Yolda birçok engeller ve zorluklarla baş eder, ama sonunda oğlunu tedavi edebilecek doktora ulaşır.

Gidiş yolunda oğlan pek kendinde olmadığı için, kral dönerken geldiği yolu izler ve her bir noktada neler cereyan ettiğini oğluna anlatmak için durur: Burada dinlendik, burada üşüdük, burada hastalandın vs. gibi.

Bu haftaki peraşada da, Tanrı çölde 40 sene yaşamış olan Bene-Yisrael'le birlikte o yılları anmaktadır. Tıpkı kralın yolculuğunun her bir aşamasının oğlunu doktora götürmek ve tedavi etmek için gerekli olması gibi, çölde olup bitenler de iyisi ve kötüsü ile Bene-Yisrael'i Erets-Yisrael'e girmeye ve bütün uluslar için bir ışık olma kaderini yaşamaya hazır bir ulus haline dönüştürmüştür.

Sanırım önemli olan şudur: Hayat bir yolculuktur. Hepimiz belli bir ölçüde zorluklarla karşılaşacağız. Ve bu zor zamanları yaşadığımız sırada onların önemini ve değerini takdir etmek zor olabilir. O anın sıkıntısına kapılır ve zorluğun neden gerekli olduğunu anlamayız. Ama daha sonra her şeyin çok farklı göründüğünü anlarız. O anı yaşarken, bir şeyin neden gerekli olduğunu görmemiz zor olabilir. Geriye bakmak her zaman daha geniş bir bakış açısı yaratır.

Bazı deneyimler yaşarken onları neden yaşadığımızı anlamak hiçbir zaman kolay değildir. Ancak beli bir süre sonra geriye baktığımızda bu deneyimlerin nedenini ve amacını kavrayabiliriz.

Ara sıra son birkaç senemizi düşünmek ve her şeyin gitmemiz gereken yere bizi nasıl götürdüğünü değerlendirmek yerinde bir davranış olacaktır. Tanrı'nın her zaman bazı planları vardır ve bu planlar her zaman iyidir. Geçmişimize yolculuk ettiğimiz zaman, bu planların nasıl geliştiğini görebilir ve bugün bulunduğumuz yere bizi götürdüğü için Tanrı'ya karşı büyük bir minnet duygusu besleriz.

Deneyimlerimden söz ederken, eşimin kanserden ölmesinden önceki ve sonraki dönem son derece zor ve acı doluydu. Ancak yıllar sonra geriye baktığımda çocuklarım ve ben onu çok özlerken, bir yandan da bu deneyimin bizi bugün olduğumuz birlik ve yakınlıkta pay sahibi olduğunu görebiliyoruz.

YAHUDİ EVİNİN TEMELLERİ

[Dini Uygulama Rehberi - Rabi Nisim Behar]

Üç Hafta İle İlgili Kurallar

                                                            

1.      Şiva Asar BeTamuz ile Tişa BeAv arasındaki üç haftadaki yas öğeleri, Roş Hodeş Av'dan itibaren biraz daha ağırlaşır. Av ayına girildiğinden itibaren mutluluk ifadelerini azaltmaya gayret edilmelidir.

2.      Tişa BeAv'da giymek üzere deri olmayan ayakkabılar alınabilir. Bu amacın dışında yeni bir ayakkabı çifti satın alınmamalıdır.

3.      Roş Hodeş Av'dan Tişa BeAv'ın ertesi gününe kadar et yememek ve şarap içmemek adettir. Ancak, Tişa BeAv'ın düştüğü hafta içinde bu, adet değil kuraldır. Yine de, mitsva yemeklerinde ve Şabat gününde et yenebilir, şarap içilebilir. Bu yasak, Tişa BeAv'ın ertesi günü de devam eder; zira Bet-Amikdaş'ın yanışı 9 Av'da başlamış olmasına karşın, yangın ve yıkımın büyük bölümü 10 Av tarihinde gerçekleşmiştir.

4.      Tişa BeAv'ın rastladığı hafta içinde zevk amacıyla yıkanılmaz, denize gidilmez. Ancak temizlik amacıyla yıkanmakta bir sakınca yoktur.

5.      Aşkenaz Yahudileri Şiva Asar BeTamuz ile Tişa BeAv arasındaki üç hafta boyunca saç ve sakal tıraşı olmamayı âdet edinmişlerdir. Sefaradlar'ın ise böyle bir âdeti yoktur. Ancak Tişa BeAv'ın rastladığı haftanın başından [yani Şabat bitiminden], oruç bitimine kadar tıraş olmak yasaktır. Bu yasak sadece erkekler için geçerlidir.

4 CEVAP

1)      Çünkü kumandanlar Yisrael'e günah işleten düşman kadınlarını hayatta bırakmışlardı.

2)      Erets-Yisrael'de değil, Gilad bölgesinde yaşamak istiyorlardı. Moşe, onların bu isteğini, diğer kabilelerle birlikte Erets-Yisrael'i fethetmeye gelmeleri kaydıyla kabul etti.

3)      Kazara birini öldüren kişiyi, kurbanın intikam almak isteyen ailesinden korumak için kurulmuş şehirlerdi.

4)      En az iki tane tanık gerekir.

 

Haftanın Sözü

["Shabbat Shalom Weekly" - Rabi Kalman Packouz]

Yanlış bir şeyi avazın çıktığı kadar haykırmaktan daha kötü bir şey yoktur.

-- Allan Epstein

 

Haftanın Peraşası'nı, t  e  b  e  r  r  u  d  a     b  u  l  u  n  a  r  a  k, ölmüşlerinin ruhuna veya hasta bir yakınının şifasına ithaf etmek isteyenlerin,

 ilgililer (050 - 38 41 30) ile temasa geçmeleri rica olunur.

Peraşa kağıtları Tora ile ilgili yazılar içerdiğinden çöpe atılmamalıdır.

Lütfen Geniza'ya getiriniz.