Sukot’tan saymaya başlayınca sekizinci güne denk gelen Şemini Hag Atseret, Sukot’tan bağımsız, başlı başına ayrı bir bayramdır.
Bu günü bayram olarak kutlamak, Tora’nın Yap-Taase şeklindeki mitsvalarından biridir.
“Sekizinci gün sizin için kutsal bir bayramdır….”(Vayikra-23:36) ve “Sekizinci gün sizin için bir imtina zamanı olacaktır..” (Bamidbar 29:35)
Hahamlar, bu bayramı, bir Kralın, çocuklarını bir süre için yanına çağırması, süre bitip de çocukların eve dönme vakitleri geldiği zaman, ayrılmanın zor gelerek beraberliklerini bir gün daha uzatması,”gitmelerini durdurması” şeklinde açıklar. Roş Aşana ve Yom Kipur’da ciddi bir havada başlayan beraberlik, Sukot’un yedi günü boyunca şenlikler ve kutlamalarla devam etmiş ve ayrılık günü gelmiştir. Bu bir günlük yeni bayramda, Tanrı’nın İsraeloğulları’na olan büyük sevgisi taşarak onları sarıp sarmalar ve Tanrı, Sevgisinin bu doruk noktasında sevgili çocukları ile biraz daha fazla, kaliteli zaman geçirir.
Şemini Hag Atseret- Sukot’tan AYRI Yeni Bir Bayram
Şemini Hag Atseret, çok yaygın ve yanlış olarak Sukot Bayramı’nın bir parçası, ‘aynı’ bayram olarak algılanır. İki ‘ayrı’ bayram olduklarını anlamak için aralarındaki farklardan bazılarını vurgulamak gerekir:
- Bet Amikdaş zamanında Sukot’un ilk gününde 13 korbanla başlayıp, her gün korban sayısı bir azaltılarak, Sukot bayramının yedi günü boyunca toplam 70 korban yapılırdı. Bu 70 korban, Yahudi halkının, tüm dünyadaki 70 Milletin refahı için ettikleri duaları simgelerdi. Şemini Hag Atseret’te ise sadece bir tane özel korban yapılırdı. Bu korban, Yahudiler’i ve onların Tanrı ile olan özel bağlarını sembolize ederdi.
- Günümüzde; Sukot’un her günü sabah duasında (Şabat hariç) sallanan Arbaa Minim, Şemini Hag Atseret’te sallanmaz.
3. Bu sabah Musaf Amida’sından itibaren Pesah’ın birinci günündeki Musaf Amida’sına kadar , “Morid Atal-Çiyin düşmesini sağlarsın” yerine “Maşiv Aruah Umorid Ageşem” denilir. (Rüzgar estirir ve yağmur yağdırırsın)
4. Sabah duası sırasında Tikun Ageşem-Yağmur Duası yapılır.
Bereket, sevinç, yaşam, iyilik, iyi bir geçim dileklerini ifade eden Tikun Ageşem-Yağmur duasında, İbranice ‘yağmur’ anlamına gelen Geşem-toprağın bereketini, bol ekin çıkmasını sağladığı gibi, aynı zamanda fizikselliği- gaşmiyut’u da ifade eder. Kabala’ya göre, yağmur, fiziksel bereketin ve nimetlerin, maneviyat aleminden fiziksel dünyaya sağanak şeklinde yağmasını, akmasını simgeler. Bütün maddi nimetler Tanrı’dan geldiğine göre, maddi hayatta başarı kazanmak için, çalışma ve çabanın yanında, bunun gerçekleşmesini sağlayabilecek tek güç olan Tanrı’ya dua edilir. Tikun Ageşem duasının son bölümü; Tanrı’dan beklentilerimizi dile getirir:
“Lütfen yağmurun ışık için, verimlilik için, sevinç için, neşe için, güzellik için, iyi haberler için, şarkı için, yaşam için, iyilik için, kurtuluş için ve geçim için düşmesini sağla. Sen nasıl bizi kurtaracak Yüce Varlık’san, bereket için de rüzgarın esmesini ve yağmurun yağmasını sağla.”
SİMHAT TORA
Simhat Tora’da, Devarim Kitabı’nın son peraşasını (Vezot Aberaha) okuduktan sonra, 54 peraşadan oluşan bir yıllık döngü tamamlanır ve hiç ara vermeden, tekrar Bereşit Kitabının ilk peraşası( Bereşit )okunmaya başlanır.
Bu şekilde Tora okumanın hiç aralıksız, sürekli bir döngü olduğu ve mutluluğumuzun kaynağı olan Tora’sız yaşayamayacağımız gerçeği vurgulanır. Simhat Tora’yı kutlama geleneği, Zohar’da ve Şulhan Aruh’ta yazılıdır.
Simhat Tora- Tora Sevinci
Roş Aşana-Yom Kipur-Sukot-Şemini Hag Atseret bayramlarındaki yoğun iç hesaplaşmalardan sonra, Tanrı’ya, Tora’ya dönüşün sevincini yaşarız.
Ayrıca Tora, ruhumuzun zenginliğini keşfedebilmemiz, benliğimizin içindeki karışıklıkları çözebilmemiz, benliğimizin derinliklerine dalabilmemiz için gerekli anahtarı bize sağlar.
Kişi, kendini Tora ile keşfetmenin ve/veya yeniden keşfetmenin sevincini yaşar.
Bir yoruma göre Simhat Tora, Yom Kipur’dan onüç gün sonra kutlanır, çünkü Tanrı’nın merhametini ifade eden onüç özelliği, bu arada (teşuva yapan) insanın ruhunu arındırmış olur. Böylece Simhat Tora’da affedilişin sevinci yaşanır.
Başka bir yoruma göre; Bir yıllık döngü tamamlandığı zaman, Tora’nın bir seviyesini daha anlamış oluruz ve artık bir üst, sonra bir üst, daha sonra bir üst seviyesini anlamaya hazır oluruz. Tora’yı, artık daha ileri düzey bir anlayışla okuyup öğrenebilme imkanının heyecanı ve sevinci yaşanır.
Simhat Tora, sadece bizim Tora ile sevinmemizi değil, Tora’nın da bizimle birlikte sevinmesini ifade eder.
Tora, Yahudiler’in onu kabul etmesinden dolayı sevinir.
Tora, Yahudiler’e veriliş sebebi olan, insanın yüceltilerek, manevi bir varlık haline getirilmesini, Yahudiler’in dünyaya maneviyat getirmeleri amacına hizmet ettiklerini görünce sevinir.
Tora, Yahudiler’in onunla dansederken, onun sadık çocukları olacaklarını, O’nun kanunlarının koruyucuları olacaklarını ifade ettikleri için sevinir.
Simhat Tora’daki Damatlar
Tora’nın son bölümü- Vezot Aberaha’yı okumak üzere çağrılan kişi: Hatan Mesayem-Tamamlayan Damat veya Hatan Tora-Tora’nın Damadı adıyla anılır. Tora’nın ilk bölümü-Bereşit’i okumak üzere çağrılan kişi-Hatan Bereşit-Başlangıç Damadı; ikisinin arasında çağrılan da; Hatan Meona olarak adlandırılır.
Sinagog’da Simhat Tora Kutlamaları
Akşam duası ‘Arvit’ bitişinde yapılan kutlamalarda, sinagogdaki bütün Sefer Tora’lar çıkarılır, Teva’nın etrafında yedi tur atılır, İsraeloğulları’nın yedi lideri Avraam, Yitshak, Yaakov, Moşe, Aaron, David ve Şelomo’nun hatırına bizleri hatırlaması için Tanrı’ya dua edilir. Sefer Tora’lar omuzlarda taşınır, sinagogun içinde dolaştırılır, şarkılar söylenir, bayram coşku ve neşeyle kutlanır.
Nazlı Doenyas’ın Şalom’daki yazısından alınmıştır.
