Haftanın Peraşası Bülteni

 Tanrı, Sinay Dağı'nda Moşe'ye Şemita (toprağın çalıştırıldığı altı yılı takip eden yedinci "Şabat" yılı) kanunlarını verir...

Lütfen Peraşa Kağıtlarını Dua Sırasında Okumayınız

               Bu Hafta İçin Saatler              

14 Mayıs

Gelecek Hafta İçin Saatler

Şabat

Başlangıç

Bitiş

5771

Şabat

Başlangıç

Bitiş

Yeruşalayim

6:52

8:08

-----

Yeruşalayim

6:57

8:13

Tel Aviv

7:07

8:10

   10 İyar

Tel Aviv

7:12

8:16

İstanbul

8:00

8:40

2011

İstanbul

8:07

8:47

B E A R

 Hatırlatmalar:

ü  Omer 25

ü  18 Mayıs Çarşamba: Pesah Şeni

ü  22 Mayıs Pazar: Lag Laomer

 

Bu HP  .....'nin aziz ruhuna ithaf edilmiştir.

 

 

Peraşa Özeti (Vayikra 25:1-26:2)

[www.chabad.org]

 

Tanrı, Sinay Dağı'nda Moşe'ye Şemita (toprağın çalıştırıldığı altı yılı takip eden yedinci "Şabat" yılı) kanunlarını verir. Tüm toprak işleri yedi yılda bir durdurulmalı ve herkes, insan ve hayvan, toprağın ürününü serbestçe alabilmelidir. Yedi Şemita döngüsü tamamlandıktan sonra, Yovel adı verilen ellinci yıl gelir. Ellinci yılda toprak işleri durur, tüm köleler serbest bırakılır ve Erets-Yisrael'de satılmış olan mülkler, esas sahiplerine geri verilir. Bear peraşası, arazi satışı ile ilgili ilave kanunları ve sahtekârlık ve tefecilikle ilgili yasakları da içerir.

DEVAR TORA

[Rabi Yisahar Frand - www.torah.org]

 

Geçen Yılın Bereketini Unutmanın Kolaylığı

 

Bear Peraşası, Şemita (Şabat Yılı) kurallarıyla başlar. Şemita yılının kurallarına uymak özellikle çiftçiler için çok zordur. Alahanın hepimizden bir Şabat yılı aldığını, yedi senede bir, yapmakta olduklarımızı bırakıp bütün bir sene gelir imkânlarımızı kaybettiğimizi bir düşünün!

Tora Şemita yılına uymanın zorluğunu önceden görür: "‘Ekim yapmayacağız ve ürünümüzü toplamayacağız; [öyleyse] yedinci yılda ne yiyeceğiz?' derseniz; altıncı yılda bereketimi size yoğunlaştıracağım ve [toprak] üç yıla [yetecek kadar] mahsul üretecek" (Vayikra 25:20-21).

Midraş, Şemita yılına uyan insanlara: "Benim sözlerimi yerine getiren güçlü yiğitler" (Gibore Koah) sıfatını yakıştırmaktadır. Diğer bir deyişle, Şemita kurallarına uymak çok büyük bir cesaret ve inanç gerektirir. Bunu yerine getirenlerin maneviyatları çok yüksek olduğu için büyük bir övgüye layıktırlar.

Ancak yine de şu soru sorulmalıdır: Şemita yılına uymaktaki o büyük inanç gücü tam olarak nerededir? Eğer "altıncı yılda bereketimi size yoğunlaştıracağım" sözü gerçek olursa, o zaman çiftçi yedinci ve sekizinci sene için altıncı senenin bereketli ürününden zaten bir miktar ayırmış demektir. Arkasına yaslanıp zaten bankada olan birikimlerini kullanabilecektir! O halde ‘Gibore Koah' (güçlü yiğitler) tanımı gerçekten yerinde midir?

Eğer vaat "Yedinci sene ne olacağı konusunda endişelenme; çünkü para bir şekilde sana gelecek; buna inan ve güven" şeklinde olsaydı, "gibore koah" deyiminin uygunluğunu anlamış olurduk. Oysa pasuk açıkça altıncı senenin sonunda, çiftçinin normalden üç misli fazla ürün alacağını vaat etmektedir. Böyle durumlarda, yaklaşmakta olan Şemita yılında toprağı çalıştırmamak büyük bir iman gerektiriyor gibi görünmemektedir.

Şemen Atov, hayattaki bir gerçek hakkında ilginç bir gözlemde bulunur. İnsanoğlu inanılmaz derecede büyük bir unutma yeteneğine sahiptir. Diğer bir deyişle, kişi altıncı sene gelirini üç katına çıkarttıysa bile, yedinci senenin ortasında o sene için bir gelir elde edemeyeceğini görürse, sinirlenmeye başlar. Devrenin altıncı senesinde bereketli üründen elde ettiği ve bankada sakladığı parayı çekmeye mecbur kalmayı sevmez! İnsanlar bir önceki yıl normalden daha fazla elde etmiş olduklarını unuturlar. "Kötüyü" anımsarız, ama "iyiyi" o kadar da anımsamayız. Tanrı'nın bize her zaman bahşettiği bütün iyilikleri unuturuz.

Esasında yedinci sene, kişinin altıncı sene ne kadar para sakladığına bakmaksızın "acaba ne olacak?" diye sormamasıdır güç ve inanç gerektiren. İşte böyle bir tavır, "Benim sözlerimi yerine getiren güçlü yiğitler" (Gibore Koah) sıfatına layıktır.

AFTARA BAĞLANTISI

[The Jersey Shore Torah Bulletin / www.shemayisrael.co.il]

 

Vayomer Yirmeyau - Yirmeyau 32:6-27

Toprak satışı ve kurtarılışı hakkındaki kuralları ele alan peraşaya, Tanrı'nın, her şeyin kaybedilmiş göründüğü bir zamanda peygamber Yirmeyau'ya verdiği ümit mesajını içeren aftara eşlik etmektedir. Babilliler'in Yeruşalayim'i kuşattıkları dönemde Yirmeyau, halkın dinlemeyi reddettiği - günahlarının ve Teşuva yapmayı inatla reddetmelerinin, yakında yıkıma ve sürgüne yol açacağı yönünde - kehanetlerde bulunduğu için hapsedilmişti. Yirmeyau'nun hapis günlerinde, Tanrı'nın, atasal bir araziyi kurtarma konusundaki emri gelir. Yakında düşmanın eline geçecek olan bir toprağı neden satın alması gerektiğini peygamber bile anlaşılması güç bulur; ama Tanrı, ne kadar ağır olursa olsun, hiçbir trajedinin, Tanrı'nın onu bir ümit ve yeniden doğuşa çevirme konusundaki gücünün ötesinde büyük olmadığını bildirir. Gerçekten de bu aftara, Talmud'un, iyelik beyanı konusunda standart olarak belirlediği bir el değiştirme prosedürünü tanımlamaktadır. Dolayısıyla Yirmeyau'dan istenen, kalıcı anlamı olmayan sembolik bir alım yapması değildir. Yisrael'in tarihi, yenilgi, yıkım ve sürgünle sona ermez. Sadece kendisi için belirlenen konuma ulaşması biraz ertelenir; ama görevi ve Tanrı'nın, nihai beka ve başarı konusundaki teminatı bozulmadan kalır - daima.

 

DEVAR TORA

[Torah Bytes / Rabi Shraga Simmons - www.aish.com]

Dikkatli Konuşmak

 

Bear Peraşası, "Onaa", yani başkalarına hileyle zarar verme veya incitme konusunu ele alır. Vayikra 25:14'te Tora başkalarına parasal açıdan, (örneğin şişirilmiş fiyatlar koyarak) zarar vermeyi yasaklar. Daha sonra 17. pasukta Tora başkalarını sözlerle incitmeyi de yasaklar.

Bazı insanlar "ahlak hakkında kanun çıkarılamayacağını" söyleyerek bunun uygulanamayacağını düşünebilirler. Ama bu sadece Tanrı'nın var olmadığı bir sistemde doğru olabilir. Tanrı'nın bizi gözetlediği bilincinde olduğumuz zaman, insanlar arasındaki ilişkiler bile, otomatik olarak uygulanan bir doğru ve yanlış standardına sahip olurlar. İşte bu nedenledir ki, 17. pasuk "Ben, Tanrınız A-Şem'im [ve Bana saygı göstermelisin]" sözleriyle biter.

Talmud "başkalarına sözlerle zarar verme" yasağına tam olarak neyin dâhil olduğunu ele alır.

Bir düşünceye göre, bir kişiye olumsuz geçmişini hatırlatmamamız gerekir. Farz edelim ki, Reuven şimdi olgun ve saygın bir aile babası olan, ama geçmişinde çapkın bir bekâr diye bilinen bir adamdır. O çılgın günleri geride bırakmak için çok çaba harcamıştır ve onun kaçamaklarını tekrar dile getirmek onun adına utanç verici, hatta zararlı olabilir.

Yanıltıcı bir şekilde hareket etmek de "başkalarına sözlerle zarar vermenin" bir başka şeklidir. Örneğin, yeni bir bilgisayar satın almak değil de, sadece hangi yeni modellerin piyasaya çıktığını merak ediyorsunuz ve bilgisayar mağazasına girip bir sürü soru sormaya başlıyorsunuz. Tabii satış elemanı satın almakla ilgilendiğinizi sanır; özellikler ve fiyatlar hakkında konuşma devam ederken satıcı satın alacağınızı ümit etmeye başlar.

Mağazaya bir şeyler satın almak için girdiğinizi düşündüren belirsiz bir varsayım mevcuttur. Sözleriniz esasında kasten olmasa da, satıcıyı yanıltmaktadır. Böyle bir durumda, Tora merakınızı bilgisayar mağazasında gidermenize, ancak "sadece baktığınızı ve satın almaya niyetiniz olmadığını" söylemeniz koşuluyla izin verir.

İlk bakışta başkalarına parasal açıdan zarar vermenin sözlerle zarar vermekten daha ciddi olduğunu düşünebiliriz. Esasında doğru olan bunun tam tersidir. Kişinin mülkü onun dışındadır, ama duyguları kim olduğunun önemli bir parçasıdır. Bir başkasının duygularına karşı duyarlı olmak Tora'nın gözünde her zaman yerine getirmeye çalışmamız gereken büyük bir mitsvadır.

DEVAR TORA

[Rabi Tsvi Fleisher - This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. / Haftanın Peraşası 5760 - Bear]

 

"Altı yıl toprağını ek... ve yedinci yıl toprak için tam bir Şabat olacaktır..." (Vayikra 25:3-4)

 

Raşi, tıpkı haftanın yedinci günü Şabat gibi, yedinci yılın da "Şabat" adı altında Tanrı'ya ait olduğunu belirtir. Anlaşılan, Şemita döngüsünün yedi yılı ile haftanın yedi günü arasında bir paralellik söz konusudur.

 

Yaratılışın konu edildiği, Tora'nın en başında, üçüncü günün anlatımı içinde "Tanrı iyi olduğunu gördü" ifadesinin diğer günlerden farklı olarak iki kez kullanıldığını görmekteyiz. Altıncı günde ise bu ifade bir kez kullanılmış olmasına karşın buna ek olarak "Tanrı, yaptığı her şeyi gördü, ve işte, çok iyiydi" cümlesini okuruz. Dolayısıyla, diğer günlerden farklı olarak üçüncü ve altıncı günler arasında belirgin bir benzerlik söz konusudur.

 

Meşeh Hohma, yedi yıllık Şemita döngüsü sırasında, "Maaser Ani - Fakirlere verilen ‘Onda Bir'lik Pay"ın iki kez, üçüncü ve altıncı yıllarda verildiğine dikkat çeker. Tsedaka, yaratılışın hem üçüncü hem de altıncı gününde iki kez geçen "Tov - İyi" sözcüğüne paralel gelen bir "iyi"lik hareketidir.

 

Bu paralelliği biraz daha ileriye götürebiliriz. Altıncı günde "Tov Meod - Çok İyi" ifadesini okuruz. Bu ifade oldukça yerinde görünmektedir; zira yedinci yılda ekim-dikim yapmayacak olan ve bu sebeple Tsedaka vermemek için "geçerli sayılabilecek" bir nedeni olan kişinin, buna rağmen fakirleri düşünerek Maaser vermesi, o kişinin sadece "iyi"lik değil "çok iyi"lik bir dereceye sahip olduğunun bir göstergesidir.

MİŞNE TORA

[Rambam'ın Sözlü Tora'nın tüm konularını kapsayan devasa kanun kodeksi Mişne Tora'nın çok kısa bir özeti. Hazırlayan: Rabi Dr. Azriel Rosenfeld]

Önemli Not: Bu yazı dizisinin amacı Tora'nın tüm kanuni konuları hakkında okuyucuya bir fikir vermekten ibarettir. Okuyucu, pratik Alaha konusunda burada yazılacak - hem de çok kısa bir özet olan - kanunları bir temel olarak kullanamayacağını bilmelidir. Alaha konusundaki pratik uygulamalar için uzman bir Haham'a danışmak gerekir.

 

On İkinci Kitap: KİNYAN / MÜLKİYET

73. Avadim - Köleler

 

Yovel Yılı'nın geçerli olduğu dönemde Yahudiler köle olabiliyorlardı. "Kardeşin yanında düşkünleşir, sana satılırsa" (Vayikra 25:39) sözünde belirtildiği gibi, kişi zor durumda kaldığı takdirde kendini satabilirdi. Mahkeme de çaldığı şeyi ödeyemeyen bir hırsızı altı sene boyunca köle olacak şekilde satabilirdi (Şemot 2:12 ve Devarim 15:12). Bu satış herkesin önünde alenen yapılamaz (Vayikra 25:42). Bir Yahudi köleye fazladan veya küçük düşürücü işler vermek yasaktır (Vayikra 25:39-40 ve 25:43, 46). Eğer kendini Yahudi olmayan birine satarsa, Yahudiler onun bedelini ödeyip azat edilmesini sağlamalıdır; Yahudi olmayan efendinin de ona aşırı iş yüklemesi yasaktır (Vayikra 25:47-53).

Yahudi bir köle altı yıllık satış döneminin sonunda serbest kalır; ama eğer mahkemeler tarafından satılmışsa ve köle kalmayı arzu ediyorsa, kulağını deldirdikten sonra bunu yapabilir (Şemot 21:5-6 ve Devarim 15:16-17). Her koşulda, Yovel Yılı geldiği zaman veya sahibi öldüğü zaman köle özgür kalır (Vayikra 25:39-40, 25:13 ve 25:47-53). O adamın (veya kadın hizmetkârın) görev süresi sona erdiği zaman onu boş ellerle göndermek (kendi kefaretini ödemesi haricinde) yasaktır. Ona karşı cömert olmamız emredilmiştir (Devarim 15:13-14).

BİR HAYAT DERSİ

[Adam Lieberman / "A Life Lesson" - www.aish.com]

 

Bencil Olmadan Vermek

 

Bu haftaki peraşada, Tanrı Bene-Yisrael'e "Bir başka Yahudi fakirleştiği zaman ona sadece para ödünç vererek yardım etmekle kalmayacaksın, aynı zamanda:

"Paranı ona faizle verme" (Vayikra 25:37)diye emreder.

Tanrı'nın bir Yahudi'ye faizle para ödünç vermemesi konusundaki kararında iki güçlü mesaj vardır. Unutulmayacak ilk şey, bütün bereketin - bir insanın ne kadar paraya sahip olduğu dâhil - doğrudan Tanrı'dan geldiğidir. Bu nedenle, birisine para ödünç verdiğiniz zaman, aslında Tanrı'nın size verdiği paranın bir kısmını veriyorsunuz. Ve ilk başta, teknik açıdan para "O'nun" olduğu için, borç verdiğiniz zaman, Tanrı'nın faiz almamanızı söylemeye hakkı vardır.

İkinci ders ise, ilkini hiçbir zaman unutmamanızı sağlamak için verilmiştir. Maalesef çok bencil bir dünyada yaşıyoruz ve insanlar genellikle bencilce nedenler için bazı şeyleri yaparlar (veya yapmazlar). Bazı insanlar farkında olmadan, hareketleri için ne tür bir sonuç beklediklerini anlamak için bir "maliyet/kazanç" analizi yaparlar.

O halde Tanrı birine borç para verdiğimiz zaman, bunun tamamen yardım ettiğiniz kişi için olmasını ve sizinle hiçbir ilgisi olmadığını temin etmek ister. Ve faiz almadan ödünç verdiğiniz bu parayı bankaya koyduğunuz takdirde daha iyi bir getiri getireceği gerçeği de bu amacı güçlendirir. Bir Yahudi'ye faiz beklemeden borç para vermek tamamen onun ihtiyaçları içindir ve sizin kazancınızla hiçbir ilgisi yoktur.

Tanrı'nın hatırlamamızı istediği güçlü mesaj ise, vermenin en üst boyuttaki şeklinin tamamen bencilce olmayan şekli olmasıdır.

Muhtaç olan birine-ister para olsun, ister zamanınız veya tavsiyeniz olsun, ne verirseniz verin, bunu tamamen onun için yapın. Ve ilginç olanı da, doğru nedenlerle verdiğiniz zaman, tamamen farklı bir şey deneyimlersiniz. Bu hareketinizden çok büyük bir keyif aldığınızı hissedersiniz. Ve en büyük ikilem budur. Ne kadar az bencilce verirseniz, karşılığında o kadar çok alırsınız.

YAHUDİ EVİNİN TEMELLERİ

[Dini Uygulama Rehberi - Rabi Nisim Behar]

 

Bar Mitsva Kuralları (Devam)

1. Çocuk Bar Mitsva günü Tefilin takar. Bu gün Pazartesi ya da Perşembe'ye rastlarsa Sefer Tora'ya da kalkar, bölümünün okunmasından önceki ve sonraki berahaları okur. O günden itibaren tüm mitsvaları yapmakla yükümlüdür. Gökyüzü Krallığı'nın hükümdarlığını kabullenir ve Yetser Atov (iyi eğilim) ile birleşir. Bar Mitsva olan çocuk, o gün Simhat Tora'ymış gibi sevinçli olmalıdır.

2 Bar Mitsva gencinin, yeni bir elbise giyip Şeeheyanı berahası söylemesi ve o sırada, bundan böyle mitsvaları yerine getirmekle yükümlü olduğunu düşünmesi iyidir. Eğer yeni bir elbise alamazsa, o yıl ilk kez yediği yeni ürün bir meyve için Şeeheyanu berahası söylemeye çalışmalıdır.

3. Bar Mitsva gününde tıpkı düğün günündeki gibi bir ziyafet vermek mitsvadır. Eğer çocuk Deraşa (nutuk) yaparsa, o yemek Bar Mitsva gününde verilmiyorsa bile, Seudat Mitsva sayılır.

4. Hem Bar Mitsva gününü, hem de Deraşa ve Seuda'yı çocuğun tam onüç yaş ve bir günü doldurduğu günde hep birlikte yapmak en doğrusudur. Normal şartlarda Erev Şabat'ta büyük ziyafetler verilmezse de, eğer bu gün Cuma'ya rastladıysa, Seuda verilebilir.

5. Bar Mitsva Seudası'na Hahamlar ve yakın arkadaşlar çağrılıp şarkılar söylenmeli ve Tanrı yüceltilmelidir. Çünkü bu bir Seudat Mitsva'dır. Tüm davetliler, Bar Mitsva gencine beraha vererek, Tora'yı Tanrı Saygı ve Korkusu ile öğrenmeye nail olmasını ve milletine faydalı olmasını dilerler.

6. Birkat Mila, nişan, Bar Mitsva gibi vesilelerle Seudat Mitsva yapıldığı zaman, masada fakirler bulundurmalı ve onlarla en iyi davetlilermiş gibi ilgilenilmelidir.

Haftanın Sözü

["Shabbat Shalom Weekly" - Rabi Kalman Packouz]

 

Doğru yolda iseniz bile, eğer sadece öylesine duruyorsanız, ezilirsiniz.

-- Will Rogers

 

Haftanın Peraşası'nı, t  e  b  e  r  r  u  d  a     b  u  l  u  n  a  r  a  k, ölmüşlerinin ruhuna veya hasta bir yakınının şifasına ithaf etmek isteyenlerin,

 ilgililer (050 - 38 41 30) ile temasa geçmeleri rica olunur.

Peraşa kağıtları Tora ile ilgili yazılar içerdiğinden çöpe atılmamalıdır.

Lütfen Geniza'ya getiriniz.