Bu Hafta İçin Saatler			28 ELUL	Gelecek Hafta İçin Saatler
Şabat	Başlangıç	Bitiş	5782	Şabat	Başlangıç	Bitiş
Yeruşalayim	17:55	19:10	-----	Yeruşalayim	17:46	19:01
Tel Aviv	18:15	19:11	24 EYLÜL	Tel Aviv	18:05	19:02
İstanbul	18:46	19:26	2022	İstanbul	18:34	19:14
İzmir	18:45	19:34		İzmir	18:34	19:23
NİTSAVİM- נצבים
26-27 EYLÜL ROŞ AŞANA 28 EYLÜL TSOM GEDALYA

 

Peraşa Özeti

[www.chabad.org] 
(Devarim 29:10-30:20)

Nitsavim perasaşında Yahudi inancının bazı en temel esasları yer alır: 

Yisrael'in birliği: "Sizler - hepiniz - Tanrı'nın önünde hazır duruyorsunuz: Kabile başkanlarınız, yaşlılarınız, memurlarınız - Yisrael'in tüm erkekleri; çocuklarınız, eşleriniz, kampınızdaki Ger (Yahudi olmuş kişi); oduncundan su çekenine kadar" (Devarim 29:9). 

Gelecekteki kurtuluş: Moşe, Yisrael'in Tanrı'nın emirlerini terk etmesi durumunda tecrübe edeceği sürgün ve perişanlık hakkında uyarıda bulunur, ama ardından en sonunda, "Tanrınıza geri döneceksiniz... Eğer kovulmuşların gökyüzünün ucundaysa [bile], Tanrı seni oradan toplayacak... Ve Atalarınızın miras aldığı Ülke'ye getirecek" (Devarim 30:4). 

Tora uygulaması: "Bugün sana emrettiğim emir, senin için ne ulaşılmazdır ne de uzaktır. Gökyüzünde değildir... Denizin öbür kıyısında değildir... Aksine sana çok yakındır; onu yerine getirmen için, ağzında ve kalbindedir" (Devarim 30:11). 

Seçim özgürlüğü: "Önüne hayat ve iyiliği, ölüm ve kötülüğü koydum; böylece sana bugün Tanrı'yı sevmeni, O'nun yolundan yürümeni ve emirlerine uymanı emrediyorum... Yaşam ve ölümü koydum önüne - berahayı ve laneti. Yaşamı seçmelisin!" (Devarim 30:19). 

Mİ-DRAŞ YİTSHAK
Rav İsak Alaluf

YENİ BİR SENEYE BAŞLARKEN

Nasıl düzeltebiliriz? Büyük bilgin RaMBaM tarafından kaleme alınan Yad Ahazaka adlı eserin Teşuva kurallarını işleyen 7/3 bölümünde insanın teşuva yapmasının sadece onun yanlışları için değil aynı zamanda sahip olduğu olumsuz karakter özellikleri için de bir zorunluluk olduğu ifade edilmektedir. RaMBaM öfke, kıskançlık, kibir, onur peşinde koşmak gibi olumsuz davranışlardan dolayı teşuva yapmamızın doğru olduğunu öğretir. Elbette kuşku bırakmayacak şekilde Şabat, Kaşrut, bayramlar ve Tanrı’nın emirlerini yerine getirmememizden dolayı da teşuva şarttır. Ancak her şeyden önemlisi sahip olduğumuz olumsuz karakteri olumlu hale getirmek için çaba göstermektir.

Davranışlarımız: Büyük bir Kabala üstadı olan Rabi Hayim Vital da öncelikle odaklanmamız gerekenin olumsuz midot yani davranışlarımızın değişmesi olduğunu ifade etmektedir. Bu görüş hiçbir şekilde Tanrı’nın emirlerinin göz ardı edileceği anlamını taşımamaktadır. Sadece kalben Yahudi olmanın bir anlamı yoktur. Yahudilik bir eylem dinidir ve emirlerin yerine getirilmesi olmazsa olmazdır. Ancak karakterimizi iyileştirmek konusunda atacağımız her adım bizi mitsvalara daha fazla yaklaştıracaktır.

Gemara öfkenin putperestlikle eşdeğer olduğunu söylemektedir. Hem bu görüşten hem de Rabi Hayim Vital’in görüşünden hareketle öfkeli bir insan Pirke Avot’un da öğrettiği gibi kazandıklarını öfkesi ile kaybetmekte hatta olumsuz tarafa geçmektedir. 

Özellikle mitsvalara uymaya gayret edenlerin öfke, gurur, kibir, kendini beğenmişlik ve onur peşinde koşmak gibi davranışları son derece yanlış görüşlerin ortaya çıkmasına hatta Hilul Aşem durumuna varacak kadar tehlikeli boyutlara erişmektedir. Kafasında kipa olan birinin yolda onu kızdıran birine küfretmesi, mitsvaları uygulayan birisinin kendisini her şeyin merkezi gibi göstermesi hiç de hoş olmayan davranışlar olarak karşımıza çıkmaktadır.

 Şimdi özür dileme vakti:  Rabi Hayim Palaçi kişinin karakterini rafine etmesinin bütün ruhani olumsuzluklar için mükemmel bir çare olduğunu öğretmektedir. Şimdi yeni bir senenin hemen öncesindeyiz. Bizler için de elbet bazı şeyler için özür dilemenin vaktidir.

Eğer yanlış bir şey öğrettiysem veya yanlış yapmanıza neden olduysam,

Eğer bana bir şey sorduğunuzda kibirli, çokbilmiş veya umursamaz davrandıysam, bunun sonunda bir mitsva yapmanıza engel olmuşsam,

Eğer gurura kapılıp yanlış şeyler söylemiş veya yapmışsam,

Eğer öfke ile hareket edip birinizin veya birilerinin kalbini kırdıysam,

Kibir ve gururla hareket ederek söylenmemesi gereken sözler söylemişsem,

Ve eğer bilgimi sizlere yeterli veya gerekli olduğu kadar aktarmadıysam,

Özür dilerim.

Yeni yılın hemen öncesinde kardeşliğimizi birlikteliğimizi hatırlamanın vaktidir. Şimdi bir arada tek bir yürek gibi Tanrı’ya dua etmenin ve yakarmanın vaktidir. Şimdi geçmişteki olumsuzlukları geride bırakarak birlik ve beraberlik içinde doğru yola dönmenin vaktidir. Gelin bunu bu yıl bir kez daha başarmaya odaklanalım. 

Tanrı’m. Bu büyük günün hemen başında bir kez daha yakarıyoruz. Bizleri bağışla. Yanlışlarımızın farkına varıp Sana dönmemize yardımcı ol. Tanrı’m. Bizleri Sen’in önünden boş çevirme.

Avinu malkenu al teşivenu rekam milefaneha. 

TİZKU LEŞANİM RABOT NEİMOT VETOVOT

DİVRE TORA
Rav İzak Peres

Vakit varken geri dönmek

Moşe İsrael oğullarına, Tora kanunlarının yolundan gitmeseler ve belalarla cezalandırılsalar bile tövbe etmeleri koşuluyla yine Tanrı’nın sevgisini kazanabileceklerini söyledi. Tanrı’nın sevgisini geri kazanabilmek için günah işlediklerini kabul etmeli ve doğru yola dönmeleri gerekmektedir.

Teşuva yapmak- tövbe etmek ve Tanrı yoluna geri dönmek o kadar da kolay bir iş değildir. Uzun ve zahmetli bir süreçtir. Zorluklar ve hayal kırıklıklarıyla doludur. Bazen kademeler şeklinde gerçekleşir: Bazen kişi bir davranışını değiştirmeye çalışır ve bunu başardığında daha da uğraşmak için motive olur. Ancak o kişi ilerleme kaydetmediği takdirde hayal kırıklığına uğramamalı ve teşuva yapmaktan – tövbe etmekten- vazgeçmemelidir. Hayatta olduğumuz sürece tövbe etmek için zamanımız vardır.

Rav Yisrael Salanter ayakkabısını tamir ettirmek için kunduracıya gider. Saat geç olmuştur ve karanlık çökmüştür. Rav Yisrael Salanter, ayakkabıcının karanlıktan ötürü loş ışıkta zorlanabileceğini düşündüğünden yarına kadar beklemelerini önerir.

‘Merak etmeyin. Mum ışığında da çok iyi çalışabilirim. Mum yandığı sürece ayakkabıları tamir etmek mümkündür. ‘ der ayakkabıcı.

Rav Yisrael Salanter, ayakkabıcının sözlerinin önemini bir anda fark eder. Mum yandığı sürece bozuk olan şeylerin tamiri mümkündü. Bir insanın hayatında da hayat kıvılcımı parladığı sürece o insan günahlarından arınabilir.

Ravlar ‘Ölmeden önce mutlaka tövbe edin.’ derler.

Bir adam bu sözü bir Rav’a aktararak şunu sorar:’ Fakat bunu nasıl yapabilirim? Ne zaman öleceğimi bilemem ki.’

‘İşte olay tam da bu. Kimse ne zaman öleceğini bilemez. Belki de bugün öleceksin. İşte bu yüzden bugünden itibaren herkes tövbe etmeye başlamalıdır.’ diye karşılık verir Rav.

GÜNLÜK YAŞAMDAN
(Kaynak: www.hidabroot.org)
Rav İzak Peres

Roş Hodeş oruç için uygun mudur?

Şulhan Aruh 419’a göre Roş Hodeş gününde oruç tutmak yasaktır. Bu günde iş yani “melaha” yapmakta bir sakınca yoktur. Rabi Moşe İserliş’e göre ise kadınlar bu günde yorucu işleri yapmazlar. Sözgelimi çamaşır yıkamazlar. Rabi Eliyau Aberjel’e göre günümüzde çamaşırlar makinede yıkandığından ve kurutulduğundan yorucu iş kapsamına girmez. Geleneğe göre altın buzağı günahına hiçbir şekilde katılmayan kadınlarımıza Tanrı bu günü bir bayram günü olarak hediye eder.     

YAHUDİ BESTEKÂRLAR
Rav İsak Alaluf

Şemuel Ibn Nagrela

Ha Nagid unvanı ile bilinen Şemuel Ibn Nagrela 993 yılında Merida kentinde doğar. Hukuk tahsil eder ve zamanla en büyük Talmud üstatlarından biri olur. Önceleri Cordoba’da bulunsa da daha sonra Malaga ve Granada’da yaşamak durumunda kaldı. Granada sarayında vezirliğe kadar yükselebilen nadir kişilerden biridir. Berberi krallığının kral seçiminde etkili olabilecek kadar güçlü bir isim olan Ha Nagid ordu komutanlığına kadar yükselebilmiştir. 1020 yılında Yahudi toplumunun lideri olarak Babil akademilerinden bağımsız davranmaya ve halkın refahını yükseltmeye çalışmıştır. Tora öğrenmek isteyenlere burs imkanı tanıyarak Talmud öğrenimini desteklemiştir. 1056 yılında vefat eden Ha Nagid’in adını taşıyan bir moşav İsrael’de Kfar Ha Nagid olarak bilinir. Ölümünden sonra oğlu Josef aynı makama yükselse de yerel yetkililerin kıskançlığı sonucunda Berberi krallığındaki ayaklanma sonucunda suikasta uğrar.  Ha Nagid‘in Yahudi şiiri ile Arap şiirini birleştirmeye çalışan bir tarzı olmuştur. Yahudi şiirine savaş şiirini de sokmuş zaferlerinden sonra şükran satırlarına yer vermiştir. RaMBaM’ın babası olan Maimon ben Yosef’in yetiştiği akademinin de kurucusudur.  

MİTSVALARI TANIYALIM
Rav İsak Alaluf

Şehita

Tora’da yer alan en önemli mitsvalardan biridir. Bir kişi küçük veya büyükbaş hayvanlardan veya uçuculardan birinin etini yemek isterse bunun için hayvanın mutlaka Şehita yapılması gerekir. Psuk “”vezavahta mibekareha umitsoneha kaaşer tsivitiha” diyerek Şehita’nın bir Tora emri olduğunu Ree peraşasında bizlerle paylaşmaktadır. Rabiler kutsal amaçlarla kesilen korbanların nasıl Şehita yapılması gerekiyorsa güncel amaçlarla et yemenin de Şehita ile mümkün olabileceğini paylaşır. Buradan Şehita kurallarını öğrenme şansımız vardır. Şehita’yı pasul yapan beş ana kural gibi birçok kural bu cümleden Rabiler tarafından öğrenilmekte ve bizlere aktarılmaktadır.

HAFTANIN SÖZÜ

Bir yakınının oğluna Tora öğreten, onu doğurmuş gibi olur. (Gemara Masehet Sanhedrin 19/B)