Peraşa Özeti
[www.chabad.org]
(Vayikra 25:1-26:2)

Tanrı, Sinay Dağı'nda Moşe'yeŞemita (toprağın çalıştırıldığı altı yılı takip eden yedinci "Şabat" yılı) kanunlarını verir. Tüm toprak işleri yedi yılda bir durdurulmalı ve herkes, insan ve hayvan, toprağın ürününü serbestçe alabilmelidir. Yedi Şemita döngüsü tamamlandıktan sonra, Yovel adı verilen ellinci yıl gelir. Ellinci yılda toprak işleri durur, tüm köleler serbest bırakılır ve Erets-Yisrael'de satılmış olan mülkler, esas sahiplerine geri verilir. Bearperaşası, arazi satışı ile ilgili ilave kanunları ve sahtekârlık ve tefecilikle ilgili yasakları da içerir.

Mİ-DRAŞ YİTSHAK
Rav İsak Alaluf

BİR BAŞKA YOVEL

Özgürlük: Peraşamızın başında yer alan Bear Sinay ifadesi Tora’da başka hiçbir peraşanın giriş cümlesinde yer almamaktadır. Bu yüzden de Rabiler Sinay dağı ile burada anlatılan “Şemita” arasında nasıl bir ilgi bulunduğunu sorgularlar. Kli Yakar adlı kaynağın anlatımına göre Bene Yisrael Pesah’tan Şavuot bayramına kadar yedi hafta yani kırk dokuz gün süre ile Omer saymışlar ve Moşe ellinci günde Sinay dağına çıkarak burada Tora’yı almıştır. Bu olay yüzünden ellinci günde kutsanan Tora’nın alındığı Sinay dağı nedeniyle ellinci yılda “Yovel” ilan edilmiş ve Sinay dağında çalınan Şofar ile herkes kendi toprağına dönerek köleler özgürlüklerine kavuşmuşlardır. Bu özgürlük aynı zamanda tabletlere hak edilmiş “HARUT” on emrin aynı zamanda “HERUT” yani özgürlük çağrıştırmasıdır. Sinay dağında Tanrı Moşe’ye Şemita kavramını bu zamanda öğretmiş yedi kez yedinci yılda Erets Yisrael’e bereket katacağını ifade etmiştir. Bu şekilde Sinay dağında gerçekleşen büyük olan bir kez daha hatırlanacak ve bereketin kaynağının Tora olduğu bir kez daha anlaşılacaktır.

Zirai bilgiler: Aslında ilkokuldan beri bize öğretilen tarımla ilgili toprakların zaman zaman ekilmediği yani nadasa bırakıldığı bunun da toprağın veriminin arttırılmasını sağladığıdır. Biraz daha ileri sınıflarda topraktaki mikrobiyolojik etkinliğin bu sayede oldukça iyi bir düzeye geleceği ve toprağın verimini arttıracağı konuşulur.

Şemita kuralı elbette sadece biyolojik ve verim arttırıcı olması anlamını taşımaz. Şemita aynı zamanda sosyal bir dayanışma tablosudur. Bu yılda ekim ve hasat yapılmadığından var olan ürün herkese hizmet etmekte böylelikle toplumsal dayanışma gözler önüne serilmektedir.

Anlaşılmasa da: Hangi örneği veya nedeni verirsek verelim aslında Tora’da yer alan anlaşılan veya henüz anlaşılmamış emirlerin yerine getirilmesinin tek bir sebebi vardır. O sebep de Tanrı tarafından emredilmiş olmasıdır. Bizler Sinay dağında Tora’yı aldığımızda Tanrı’ya net ve açık bir taahhütte bulunarak tarihe geçmiş bir toplumun fertleriyiz. “Naase ve nişma – yapacağız ve dinleyeceğiz.” Elbette öğrenmek ve bilgi sahibi olmak önemlidir ancak esas olan Tanrı’nın emrini yerine getirmektir.

DİVRE TORA
Rav Selim Eskinazi

Her Yahudi Prens'tir!

Tüm Yahudiler, Yisrael topraklarında yaşarken, Yahudi Köle ile ilgili kurallar yürürlükte idi. Başka bir deyişle, Yahudi kendisini köle olarak satabilmekte idi.

Tora diyor ki "ki tov lo imah" (Devarim 15,16), "onunla iyi olduğu için", kölenin efendisi, köleye her konuda kendisine eşdeğer yaşam şartları sunmak zorundadır. Eğer efendi, yıllanmış şarap içiyorsa, kaz tüyünden yastıkta yatıyorsa, köle de aynı yaşam standartlarına sahip olmalıdır. Efendisinden daha az rahat olamaz. 

Haftanın peraşasında söylediği gibi "lo taavod bo avodat aved", "köle gibi çalışmayacak", utanç verici işlerde çalıştırılamaz, mesela ayakkabılarını çıkarttırmak gibi normal şartlarda kölelere yaptırılan işler, ona yaptırılamaz. 

Bu emirlerden, insan ile insan arasındaki ilişkiler ile ilgili önemli birkaç kural öğrenebiliriz.

Doğrudur ki, bu mitsvalar, gereğinden fazla aşağılama şüphesinden, Yahudi köleye özel kurallardır, fakat buradan Tora'nın her bir Yahudi'nin onurunu koruma konusunda ne kadar titiz davrandığını öğrenmekteyiz. 

Her bir Yahudi'nin onuru ve iyiliği konusunda dikkatli olmalıyız. Her Yahudi, Kralın Oğludur, o sebeple ona bir prens gibi saygı gösterilmelidir.

Moşe Rabenu, "ko amar Aş-em, beni behori Yisrael", "Aş-em şöyle dedi, Oğlum, Behor'um Yisrael" şeklinde duyurduğu zaman, bu duyuruyu sadece Mısır Kralı Paro'ya değil, her birimize yapmaktadır. Bu duyuru bizim diğer Yahudiler ile nasıl davranmamız gerektiğini duyurmaktadır. 

Uzaktakiler ve Yakındakiler, en yakındakilere bile, Eşin ve Çocukların...

Rabenu Yona da, Şaare Teşuva kitabında (Şaar Gimel) bu şekilde yazmaktadır.

"Uvahehem bene Yisrael iş beahiv, lo tirde bo befareh", bu pasuk, her Yahudi'yi, başka birine köle olunmaması konusunda uyarmaktadır. 

İnsanlara korku saçılmışsa veya sözünü geçmeme konusunda o kişiden utanılıyorsa, korkulan kişi büyük küçük hiçbir şeyin yapılmasını emredemez. Yapan kişiler ancak kendi arzularıyla, istenileni yerine getirebilir.

Fakat kendi arzuları ile değilse, o kişilere fırından bir ekmek bile aldırılamaz. Su bile ısıttırılamaz.

Benzer şekilde, sıkıntı içinde bulunan her Yahudi'nin onurunu düşünmek, onlar için endişe duymak, onlara merhamet etmek hepimizin görevidir.

Kim ki merhamet ederse, ona da Göklerden merhamet ederler. 

"veNatan leha rahamim, verimha veirbeha)(Devarim 13,18)

GÜNLÜK YAŞAMDAN
(Kaynak: www.hidabroot.org)
Rav İzak Peres

Yiyecek veya içecek dükkana girip tatmak izin alınır mı?

Bir dükkana girip ürünlerden ancak amacı satın almak üzereyse tatma hakkına sahiptir. Eğer satın alma niyeti yok ise sanki satın alacakmış gibi numara yapıp tatmış olması aldatmadır ve çalmaktır. Satıcı ürünlerinden satın alacak kişi için tatmasında zarar görmez.

LEHU NERANENAL’AD….

Rav İsak Alaluf

Yahudi müzik parçaları içinde çok yakından bilinen bir eser olan Bar Yohay ilahisi Rabi Şimon Lavi tarafından yazılmış ve çeşitli şekillerde bestelenmiştir. Zohar’ın yazarı olarak kabul edilen Rabi Şimon bar Yohay’ı öven bir şiirdir. İzmir şehrinde “meldado” adını verdiğimiz her etkinlikte mutlaka okunan ve herkesin aşağı yukarı ezbere bildiği bir eserdir. Aslında Bar Yohay mizmoru Şabat akşamı okunan parçalardan biridir. Lag Baomer gününde İzmir ve İstanbul’da farklı melodilerle de olsa bu parçanın okunduğu bilinmektedir.

MİTSVALARI TANIYALIM
Rav İsak Alaluf

Tamid korbanı sunmak

Her gün iki kez yapılması gereken bir korban olarak karşımız acıkmaktadır. Bunlardan bir tanesi sabah erken saatte sunulurken ikincisi de öğleden sonra sunulmaktadır. Tamid korbanı Bet Amikdaş’ın kuşatma altında olduğu zamanlarda sıkıntılardan ve yokluktan sunulamamıştır. Günümüzde Tamid korbanının yerini sabah okuna Şahrit ve öğleden sonra okunan Minha duaları almıştır.

HAFTANIN SÖZÜ

Bir kavga yüz geçim kaynağını durdurabilir. (Bilge kişi)