Yazdır

Bu Hafta İçin Saatler

23 VEADAR

Gelecek Hafta İçin Saatler

Şabat

Başlangıç

Bitiş

5782

Şabat

Başlangıç

Bitiş

Yeruşalayim

18:14

      19:31

-----

Yeruşalayim

18:19

19:36

Tel Aviv

18:34

19:33

26 MART

Tel Aviv

18:38

19:38

İstanbul

19:08

19:49

2022

İstanbul

19:15

19:56

İzmir

19:07

19:58

İzmir

19:14

20:05

ŞEMİNİ- שמיני



ŞABAT PARA

Peraşa Özeti
[www.chabad.org]
(Vayikra 9:1-11:47)

"Yedi açılış gününü" takip eden sekizinci gün, Aaron ve oğulları "Koanim - Koenler" olarak görev yapmaya başlarlar; Mizbeah'taki korbanları yakmak üzere "Tanrı'nın Önünden" bir ateş çıkar ve Şehina, Mişkan'a yerleşir.

Aaron'un iki büyük oğlu Nadav ve Aviu, "Tanrı'nın huzurunda, O'nun emretmediği yabancı bir ateş" getirirler ve ölürler. Aaron bu felaket karşısında sessiz kalır. Daha sonra Moşe ile Aaron, korbanlarla ilgili bir kanun maddesi konusunda fikir ayrılığına düşer; ama Moşe, Aaron'un haklı olduğunu kabul eder.

Tanrı, yenmesine izin verilen ve yenmesi yasak olan hayvan türlerini belirleyen kaşerut kanunlarını verir. Kara hayvanları ancak çift toynaklı oldukları ve geviş getirdikleri takdirde yenebilir; balıkların yüzgeçleri ve pulları olmalıdır. Sonrasında, kaşer olmayan kuşların ve kaşer olan böceklerin (dört tür çekirge) listesi verilir.

Şemini peraşasında, "Mikve"nin (belirtilen özelliklere uygun bir su havuzu) ve kaynak suyunun arındırıcı gücü dahil, manevi saflık kanunlarının bazıları da yer alır. Yisrael halkına böylece "saf olanı ve olmayanı ayırt etmesi" emredilir.

Mİ-DRAŞ YİTSHAK
Rav İsak Alaluf

YAS VE TESELLİ

Giriş: Şemini peraşası, Aaron ve oğullarının ilk kez Koanim olarak görev yaptıkları, Mişkan'da göreve başladığı gün meydana gelen olayları anlatır. Her yıl Şemini peraşası okurken Aaron’un oğullarının yaptıkları yanlış nedeniyle öldükleri konusunda uzun konuşmalar yapılır. Ortak sözcükler Nadav ve Aviu’nun birer mükemmel tsadik oldukları yönündedir. Bu mükemmel tsadiklerin neden öldükleri önemli bir sorudur. Bir başka soru Aaron’un bu trajedi sonrasında verdiği tepki yani tepkisizliktir. Tanrı’nın doğrudan Aaron’a konuşması için Aaron’un “yas” durumunda olmaması gerekir. Oğullarının kaybından sonra nasıl yas tutmamıştır bir başka soru olarak gündemdedir.

İki tane Mişkan: Rabi Yehiel Michel Epstein tarafından yazılan Aruh Aşulhan adlı eserde günlük Amida duaları hakkında açıklamalara yer verilirken Aaron’un Koen Gadol olarak atandığı dünde göklerde bir başka açılışın ve atamanın olduğuna dair çok farklı tarzda bir açıklama yapar.

Amida’daki “avoda” yani Bet Amikdaş’taki görevler konusundaki beraha “Retse” ile başlar. Bu berahada bizler Tanrı’nın korbanların ateşini ve bu günkü karşılığı olan dualarımızın kabulü konusunda niyazda bulunuruz. Rabenu Yaakov ben Aşer tarafından kaleme alınan “Tur” bu duanın Bet Amikdaş’ta gerçekleştirilen korbanlar veya dualarla ilgili olmadığını göksel Bet Amikdaş’taki korbanlara atıfta bulunduğunu öğretir. Daha da ilginç olarak göksel Bet Amikdaş’ta Koen Gadol görevinin melek Mihael tarafından gerçekleştirildiğini Midraş kaynaklı bir veriye dayanarak söyler. Bu açıklamalara göre dünyamızdan bir tsadik ayrıldığında dünyaya kapara getirmek için sanki göksel Mizbeah’ta bir korban gibi davranır. Bu yüzden beraha’da yer alan “İşe Yisrael” ifadesi tsadiklerin ruhlarına atıfta bulunmaktadır.

Aruh Aşulhan , Mişkan'ın açılış töreni gününde göksel Mizbeah’ın da aynı şekilde açıldığını ekler. O gün, Aaron resmen Mişkan’da Koen Gadol olarak atandığında, Mihael de göksel tapınakta Koen Gadol olarak atanır. 

Nadav ve Aviu: Şimdi Nadav ve Aviu’nun gerçekleştirdikleri izinsiz sunu sonrasında Tanrı tarafından ölümle cezalandırılmaları konusuna gelelim. Tsadik oldukları kuşkusuz bu iki insan kimseye danışmadan, hatta birbirleri ile bile konuşmadan, herkesin lideri Moşe ve kendi babaları Koen Gadol Aaron’un karşısında izinsiz eylem yapmışlar ve Tanrı tarafından cezalandırılmışlardır. Bu özel günde kapara amaçlı olarak Aaron’un Mizbeah’ta sunduğu korbanlar gibi Nadav ve Aviu göksel Mizbeah’ta korban gibi davranmışlar ve dünyaya “kapara” yani kefaret sağlamışlardır. Bu trajik ancak anlamlı gelişme Aaron’un bunu gördüğünde neden taş kadar sessiz ve hareketsiz kaldığını “vayidom Aaron” ifadesinin ne olduğunu anlatmaktadır. Aaron, Tanrı’nın yargısını sorgulamadan, herhangi bir keder veya ıstırap ifade etmeden veya deneyimlemeden, tam bir sessizlikle tepkisiz gibi kalarak kabul ettiğini göstermiştir. Belki de Aaron yukarıdaki açıklamalara göre oğullarının eriştiği seviyeyi ve üstlendikleri rolü idrak ettiğinde bu tepkisizliği vermek durumunda kalmıştır.

Tesellinin kaynağı: Yaakov Avinu Yosef’in mateminde iken Tanrı ile ilintisi yoktur. Şehina matem olan yerde bulunmaz. Yirmi iki sene boyunca Yaakov gibi biri bu nedenle Tanrı ile iletişime geçemez. Belki de yukarıda Rabilerimizin öğretileri ışığında açıklamaya gayret ettiğimiz durum nedeniyle Aaron matem tutmamış ve bu nedenle Tanrı doğrudan ona bir mesaj vermiştir. Gerçi Moşe Aaron ve oğullarının matem tutmalarının mümkün olmadığını net ve açık bir şekilde belirtse de Aaron bu özel durumla teselliyi bulmuştur.

Rabi Eli Mansour bu öğretiyi son bir yıl ve daha fazla zamanda kaybettiğimiz birçok dürüst insan için yazısında kullanmıştır. Oldukça uzun bir süredir dünya bu pandemi ile savaşırken birçok tsadiğin aramızdan ayrılışına tanık olduk. Elbette ki Aaron gibi birinin seviyesinde olmaktan çok uzak olduğumuzdan kayıplarımız için üzülüyor, ıstırap çekiyoruz. Aynı zamanda Tanrı’nın bu "tsadiklerin ruhlarını" kabul etmesi, bu tsadiklerin hepimiz için kapara vesilesi olması, Tanrı’nın bizler ve tüm dünyaya merhametini uyandırması, üzüntümüze ve dertlerimize son vermesi için dua ediyoruz, Amen.

DİVRE TORA
Rav Albert Gerşon

“VAYOMER MOŞE EL AARON KERAV EL AMİZBEAH”

“MOŞE, AARON’A SUNAĞA YAKLAŞ DEDİ.”

Peraşamızda, Moşe’nin kardeşi Aaron’a Mişkandaki görevleri ile ilgili bütün detayları öğrettikten sonra mizbeaha yaklaşması gerektiği konusunda onu uyardığını okuyoruz. “Kerav Al Amizbeah” yani “Mizbeaha Yaklaş” Neden böyle bir hatırlatmaya ya da uyarıya ihtiyaç duyuldu? Neden Aaron’un böyle bir cesaret verici bir yaklaşıma gereksinimi vardı? Neden Moşe Aaron’u ikna etmek zorunda kaldı?    

Torat Akoanim olarak bildiğimiz Vayikra kitabına göre Aaron tam mişkanda görevine başlayacağı anda mizbeah ona bir buzağı gibi göründü  ve birden geri çekildi. Ramban’a göre mizbeahın buzağı şeklinde Aaron’a görünmesi, altın buzağı günahından kendini hala sorumlu olarak görmesinden kaynaklanıyordu.

Aaron oldukça dürüst ve tsadik biriydi bu yüzden halkın bağışlanmasını sağlayacak ve birçok sebeple Tanrıya bağlanmalarını sağlayacak kurbanları ben sunamam diye düşündü. “Ben bu günahın sorumlusu olarak nasıl başkalarının bağışlanmasını sağlayabilirim?” diye düşünüyordu. “Kardeşim, bundan mı çekiniyorsun?” şeklinde bir soruyla Moşe Aaron’a yaklaştı. “Ne sen ne de halkın buzağının temsil ettiği durumdan korkmanıza gerek yok.” Sözüyle one teselli etti. Bu yüzden peraşa ‘’Mizbeaha yaklaş’’ cümlesini kullanıyor.

Torat Akoanim, bizi bir dizi soruyla baş başa bırakıyor neden Aaron korkmamalı? Korkması gayet mantıklı niye sorgulanıyor? Suçlu değil belki ama sorunun içinde olan biri.

Yalkut Yehuda adlı kaynağa göre açıklama bir midraşa göre şöyle; Aaron neden altın buzağı günahına katılmak konusunda başta hevesli gibi göründü? Hur gibi bir tasdik bile bu uğurda öldüyse nasıl olurda Aaron isyankârların karşısında duracağına yanlarında yer alır? Böyle bir şey yapmak için benim cesedimi çiğnemeniz lazım demesi gerekmez miydi?

Midraşa göre Aaron’ un Bene Yisrael için çok saf ve temiz düşünceleri vardı. “Eğer onların altın buzağı yapmalarına izin verirsem, bu günah onlarla ebediyen kalacak ve bağışlanamayacaklar en iyisi ben yapmış olayım, ben suçlu olayım da Bene Yisrael günahkâr damgası yemesin” diye düşündü. Tanrı Aaron’a “senin Bene Yisrael suçlanmasın diye kendini feda edecek kadar kararlı olman ve bu temiz kalbin, benim kararlarımı anlamanı sağlayacak Hoşeni taşımaya uygun ve de korbanlarımı sunacak kadar da saftır.” dedi. Bu yüzden Aaron Koen  gadol seçildi. Aaron kendi Olam Abasını hiç düşünmeden Bene Yisrael için feda etmeye hazır olduğu için Moşe ona bu göreve en uygun kişinin o olduğunu söyledi.

Hayatta birçok konuda saf olmayabiliriz ama Yahudi halkına olan sevgimiz Tanrı’nın her zaman yanımızda olması için yeterlidir. Bu birliktelik en kısa zamanda bizi ilahi kurtuluşla ulaştırsın. AMEN

GÜNLÜK YAŞAMDAN
(Kaynak: www.hidabroot.org)
Rav İzak Peres

Tehlikeli hastalığı olup da ölme riski bulunan kişiye durumu söylenmeli midir?

Gemara Masehet Şabat 32’de belirtildiğine göre ölüm derecesinde hasta olan bir kişiye “viduy” yani yanlışlarını itiraf etmesi tavsiye edilir. Şulhan Aruh’a göre ise viduy yapmasına rağmen birçok kişinin hayata tutunduğu ve ölmediği belirtilmektedir. Talmud Berahot’ta yer alan öyküye göre kral Hizkiya’nın ölüm derecesinde hastalığında Yeşayau peygamber evine vasiyet etmesini söyler. Ancak kral  Hizkiya  güçlü bir Tefila ile yaşamına on beş yıl katılmasını sağlar.

Tercihen hastanın moralini yüksek tutmak için içinde bulunduğu kritik durumun söylenmemesi uygun bulunur. 

LEHU NERANENA L’AD…
Rav İsak Alaluf

Özel Şabat günlerinde okunan Maftirim parçalarından biri “Maaru Kol Şarim” ismi ile bilinir. Akrostiş şeklinde yazılan parçanın yazarı Moşe isminde biri olmalıdır. Acemaşiran makamında bestelenen parça Beşalah peraşasının okunduğu Şabat günü ile Şevii şel Pesah yani Pesah bayramının yedinci günü okunur. Parça Kızıldeniz mucizesini anlatır.

MİTSVALARI TANIYALIM
Rav İsak Alaluf
Viduy – İtiraf


Hatalardan teşuva yapılacağı zamanda günahların itiraf edilmesi gerekir. Kişi bunu yaparken “Tanrım yanlış yaptım, karşı geldim ve suç işledim. Şeklinde başladığı itirafında yaptığı yanlışları sözle ifade etmelidir. Sonra da bunlar için bağışlanmayı dilemelidir. Rabiler korban getirilmesi gereken günahlarda da bu itirafın mutlaka yapılması gerektiğini söylerler.

HAFTANIN SÖZÜ     

Her acıda bir kazanç vardır. (Mişle 14/23)