Yazdır

Bu Hafta İçin Saatler

2VEADAR

Gelecek Hafta İçin Saatler

Şabat

Başlangıç

Bitiş

5782

Şabat

Başlangıç

Bitiş

Yeruşalayim

16:59

18:16

-----

Yeruşalayim

17:04

18:21

Tel Aviv

17:19

18:18

5 MART

Tel Aviv

17:24

18:23

İstanbul

18:44

19:26

2022

İstanbul

18:52

19:33

İzmir

18:47

19:38

İzmir

18:54

19:45

 PEKUDE- פקודי



Peraşa Özeti
[www.chabad.org]
(Şemot 35:1-38:20)

Pekude peraşasında Moşe, halkın Mişkan için bağışladığı altın, gümüş ve bakırın sayımını yapar. Betsalel, Aoliav ve yardımcıları, Moşe'ye Tetsave peraşasında iletilen talimatlara göre, Koen Gadol'a özgü sekiz özel giysi hazırlar: Efod, Hoşen (göğüslük), Meil (üstlük), Tsits (alın plakası), Mitsnefet (sarık), Ketonet (entari), Avnet (kuşak) ve Mihnasayim (don).

Mişkan tamamlanmıştır. Mişkan'ı oluşturan bütün malzemeler Moşe'ye getirilir; Moşe onları kurar, kutsal Mesh Yağı ile mesheder ve Aaron ile dört oğlunu Koenliğe atar. Mişkan'ın üzerinde bir bulut belirir; bu, Tanrı'nın Kutsal Varlığı'nın oraya yerleşmek üzere geldiğini gösterme amacındadır.

Mİ-DRAŞ YİTSHAK
Rav İsak Alaluf
KADINLARIN ERDEMİ

Cömertlikte sınır tanımayan kadınlarımız: Vayakel peraşasında Moşe’nin Mişkan için yapmış olduğu bağış çağrısının coşkuyla yanıt bulduğunu gördük. İnsanların Tanrı’nın aralarında kalması için bir mekan inşa etmek uğruna değerli eşyalarını sevinçle ayırarak, gruplar halinde katkıda bulunduklarını görüyoruz. Tora, hem erkeklerin hem de kadınların geldiğini vurgularken açıklama yapanlar, kadınların cömertliğinin erkekleri aştığını belirtmektedir. 

Geçtiğimiz hafta okunan Ki Tisa peraşasına kısaca bakarsak kadınların ve erkeklerin cömertlik davranışı ile ilgili olarak önemli sonuçlara ulaşabilmek mümkündür. Sinay dağından inmekte gecikmiş olduğu düşünülen Moşe beklendiği zamanda dönmeyince halk Aaron’dan önde gidebilecek bir lider yapmasını ister. Aaron bu konuda akıllıca davrandığını düşünerek halktan altınlarını getirmesini ister. Aaron halkın altınlarından ayrılmakta zorlanacağı kanısındadır ve kısmen de haklı çıkmıştır. Kadınlar bu amaçla altınlarını vermeyi reddeder. Ne yazıktır ki erkekler seve seve altınlarını verirler ve ortaya “altın buzağı” dediğimiz trajedi çıkar.

Kadınlar neden altın mücevherlerini vermeyi reddederler? Bu davranış bir kadının mücevherlerine olan doğal ilgisinden mi kaynaklanır?  Yoksa kadınların altın bir buzağıya tapınma fikrine karşı sert muhalefetinden mi kuvvet alır?

Mişkan'ın yapımı için bağışlar getirildiğinde bu soru açık bir şekilde yanıtlanır. Kadınlar, mücevherlerini bağışlamak için bölgeye akın ederek bağışları adeta yönlendirir.  Bu noktada, kadınların değerli bir amaç için mücevherlerini vermekten mutlu oldukları, altın buzağı için mücevherlerini vermeyi reddetmelerinin, putlara tapınmayı reddetmelerinden ve Tanrı’ya sıkı bağlılıklarından kaynaklandığı açıkça ortaya çıkar. Nitekim geleneğimiz, kadınlara altın buzağı günahına katılmadıkları için ödül olarak fazladan bir özel gün olarak Roş Hodeş’in verildiğini öğretir. Bu günlerde birçok kadının çalışmama geleneği vardır.

En yüksek standart: Bu, kadınların Tanrı’ya olan sadakat ve bağlılıklarının tek örneği değildir. Tora, kadınların Mişkan için gerekli olan yün eğirme işlemini yaptıklarını yazar. Bilgeler, olabildiğince beyaz olmasını sağlamak için yünü doğrudan koyundan yaptıklarını açıklar. Bu şüphesiz çok zor ve karmaşık bir süreçtir, ancak kadınlarımız her şeyi en yüksek standartta yapmakta ısrar ettiklerinden bu işlemi yapmanın bir yolunu bulmuşlardır.

Çok özel roller: Bene Yisrael içinde kadınlar, kölelik döneminde Mısır'da özel bir rol oynarlar. Günlerini yorucu işler yaparak geçiren erkeklerin, kırgın, umutsuz ve çaresizlik içinde, çocuk sahibi olmak istemedikleri bir dönemde kadınlar, kurtuluş vaadine iyimser ve kendinden emin kaldılar. Kocalarının moralini yükseltmek, olabildiğince normal evlilik hayatını sürdürmek konusunda ihtiyaç duydukları cesareti vermek için çalışırlar. Ve böylece bilgeler, Çıkış'ın Bene Yisrael arasında dürüst kadınların erdemi sayesinde gerçekleştiğini öğretirler. İsrael toplumunun o zorluk ve zulüm yıllarında bile ayakta kalmasının tek nedeni kadınların çabaları ve iyimserliğidir.

Bu yaklaşım, kırk gün boyunca inceleme seyahatinden dönen ve insanları Erets Yisrael'e girmekten caydırmak isteyen öncülerin trajedisi sırasında da devam eder. Erkekler umutsuzluğa kapılırken kadınlar bir kez daha inançlarında sadık kalırlar. Adamlar, öncülerin raporundan sonra ağlayarak ülkeye sahip olamayacaklarına karar verirler. Bununla birlikte kadınlar, Tanrı’nın sözüne güvenerek O’nun verdiği sözleri mutlaka yerine getireceğinden emin bir şekilde hareket ederler. Erkeklerin tamamına yakını Erets Yisrael’e girememe cezası almalarına rağmen kadınlarımız bu cezadan muaf tutulurlar.

Yahudiliğin kadınlara karşı önyargılı olduğuna ve onları önemsiz olarak gördüğüne dair çok yaygın ancak bir yanlış kanı vardır.  Geleneğimiz kadınlara ve erkeklere farklı dini sorumluluklar yükler.Bu durum hiçbir şekilde birini diğerine üstün kılmayı amaçlamaz. Bilgelerimiz, kadınlarımızı toplumu kurtardıkları ve her zaman doğru yönlendirdikleri için över. Rabiler onları güçlü ve kararlı kalan cesur kahramanlar olarak tasvir eder.  Tora’da okuduğumuz eserleri geleneksel olarak yazanlar erkekler olsa da, sarsılmaz inançları ve Tanrı’ya bağlılıkları sayesinde, tıpkı Mısır'da ve Sinay'da olduğu gibi, milletimizin ruhunu bin yıl boyunca en zor zamanlarda bile sürdüren kadınlarımızdır. Diğer hiçbir inanç sisteminde olmayan tam yedi tane kadın peygamber kendi zamanlarında topluma ışık vermiş ve onları büyük sıkıntılardan kurtarırken eğitmenlik görevlerini de yerine getirmişlerdir. Her devirde kadınlarımızın gücünü, bağlılığını, erdemlerini ve yüceliklerini görmek bizler için hiçbir zaman şaşırtıcı olmamıştır.

DİVRE TORA
Rav Albert Gerşon

Peraşamızda, Mişkan ve içindeki tüm kutsal eşyalar tamamlandıktan sonra Moşe Rabenu’nun sorumlu bir lidere yakışan bir şekilde kullanılan bütün malzemelerin detaylı dökümünü verdiğini okuyoruz. Bu hesabı yaparken olası yanlış anlamaları da ortadan kaldırmak ve onlara açıklama yapmak istediği rabilerimiz tarafından vurgulanmıştır. Midraşa göre Moşe’nin raporu bittiğinde, göklerden Bat Kol diye tanımlanan Tanrı’nın sesi işitilmiş ve bir bakıma onay almıştır.

Moşe bu davranışı ile bütün nesillere, ideal bir liderin nasıl davranması gerektiğini öğretmekle kalmamış Yahudi milletinin her zaman üstüne aldıkları sorumlulukları tam olarak yapmasını öğütlemiştir. “Maase Avot Siman Lebanim”  yani “Babaların eylemleri, çocuklarına rehberdir.” Sözü bu peraşada vücut bulmaktadır. “Moşe Tanrı’nın emrini ona söylendiği şekilde yerine getirdi.” Sözü bu peraşada tam 18 kez tekrar edilmektedir. Bu işarete göre Anşe Keneset Agedola olarak tanıdığımız, Büyük Rabinik Meclis, her gün dualarımızın temelini oluşturan Amida duasını da 18 beraha olarak düzenlemiştir. Böylece bugün Bet Amikdaş olmadığı için yerine getiremediğimiz korbanların yerini Amida duası almıştır. “UNŞALEMA PARİM SEFATENU” neviim bölümünde yer alan ve “dualarımız, Şelamim korbanları yerine sayılacak” sözü Amida duasının kaynağı olmuştur.

Akadoş Baruh U, Mişkan peraşalarının başında ‘’Veasu li Mikdaş Veşahanti Betoham’’ demiştir. Mişkanın amacı, Tanrı’nın Mişkan için bağışta bulunanların kalbinde bulunacağını öğretmektir . Yani başından beri Mişkan insana doğru insan olmayı, tam konsantrasyonla dua etmeyi öğretmek istemiştir.’’Betoham’’ kelimesi ‘’içlerinde ‘’ anlamı taşır yani her Yahudi ve her Yahudinin duası Tanrı’nın varlığını içerir. Bu yüzden dualarımız Tanrı’nın huzurunda olduğunu bilerek ve ona güvenerek olmalıdır. Dualarımız muhakkak cevap bulacaktır yeter ki babamızdan ister gibi güvenle dua edelim.

GÜNLÜK YAŞAMDAN
(Kaynak: www.hidabroot.org)
Rav İzak Peres

Estetik ameliyatı izinli midir?

Kişi kendine kesinlikle zarar vermemelidir. Ancak bu gerekli bir ameliyat, müdahale durumunda geçerli değildir. Güzellik ve güzelleştirmek için doktora gitmek alahaya uygundur. Şöyle ki: Minhat Yitshak Kitabında Talmud Nazir bölümünün 59. Sayfasında şöyle izah edilir. Nazir, (kendini şarap ve türevlerinden, saç kesmekten soyutlayan kişidir) nazirliği boyunca saçına dokunamaz; ancak uzun süre sonra artık görenler de saçının sakalının karıştığını çok çirkin olduğunu ve garip göründüğünü söylediği zaman, bundan üzüntü ve sıkıntı almaya başlıyorsa nazir saçını kesebilir. Bu sebeple bir insan kendini çirkin gördüğü ve insanların tepki gösterdiği organlara plastik cerrahi müdahalesi yapılmasında alaha açısından bir sakınca yoktur.

LEHU NERANENA L’AD…
Rav İsak Alaluf

Şemot peraşasıyla başlayan altı haftalık süre ŞOVAVİM haftaları olarak bilinir. “Şemot”, “Vaera”, “Bo”, “Beşalah”, “Yitro” ve “Mişpatim” peraşalarının ilk harfleri nu sözcüğü oluşturur. Rabiler bu haftaların Teşuva için son derece elverişli olduğunu öğretirler. Hatta “Laşon ara” günahını kontrol altına almak için gerçekleştirilen ve o günde kutsal şeyler dışında ağızdan hiçbir sözün çıkmadığı “Taanit Dibur – konuşma orucu” yapılmasına en uygun haftalar olarak betimlenir. İşte bu haftalarda Maftirim geleneğinde de her haftanın özel bir makamı vardır. Şemot peraşası haftası Nihavend, Vaera haftası Hicaz, Bo haftası Hüseyni, Beşalah haftası Acem ve Acemaşiran, Yitro haftası Mahur ve Mişpatim haftası Bayati makamında Maftirim parçaları okunur. Gelenek o hafta Tefilalar’ın o haftaya özgü makamda yapılması yönündedir. İzmir şehrinde son yıllarda bu türde bir gelenek gözlenmemiştir.

MİTSVALARI TANIYALIM
Rav İsak Alaluf

Hilul Aşem yasağı

Vayikra kitabı 22/32’de yazdığına göre Tanrı’nın İsmi’ni kirletmekten uzak kalma mitsvası son derece önemlidir. Hayati tehlike söz konusu olduğunda birçok mitsva yerine getirilmez. Çünkü insan hayatının kutsallığı çok önemlidir. Ancak Tanrı’nın İsmi’ne halel getirmek hiçbir koşulda yapılmaması gereken davranışların başında gelmektedir.

 

HAFTANIN SÖZÜ

Bilge bir adam huzurunu korur. (Mişle 11/12)