Yazdır

Bu Hafta İçin Saatler

1 AV

Gelecek Hafta İçin Saatler

Şabat

Başlangıç

Bitiş

5781

Şabat

Başlangıç

Bitiş

Yeruşalayim

19:12

20:28

-----

Yeruşalayim

19:10

20:25

Tel Aviv

19:29

20:31

10 TEMMUZ

Tel Aviv

19:27

20:28

İstanbul

20:22

21:05

2021

İstanbul

20:19

20:01

İzmir

20:16

21:06

İzmir

20:13

20:02

MATOT-מטות

MASE-מסעי


 10 TEMMUZ 2021 CUMARTESİ  ROŞ HODEŞ AV 

Peraşa Özeti
[www.chabad.org]
(Bamidbar 25:10-29:40)

Yıl 2448'dir ve çöldeki 40 sene bitmek üzeredir. Miryam ve Aaron ölmüşlerdir ve Yeoşua halef olarak atanmıştır. Bamidbar kitabının bu son iki peraşasında, Tanrı olayları toparlamaya başlar. Kişisel yemin kuralları detaylandırılır ve Moşe'ye Midyan'dan öç alma talimatı verilir. Bu savaşta hem Balak hem de Bilam öldürülürler.

Savaştan sonra, Moşe askerlerini pratik Tuma kanunları konusunda eğitir ve ganimetin askerler, toplum ve Mişkan arasında pay edilmesi ile ilgilenir. Peraşa, kaplarımızı Kaşer haline getirme kurallarını da öğretmektedir. Tora'ya göre Yahudi olmayan biri tarafından yapılmış ya da Yahudi olmayan birinden satın alınmış kaplar kullanımdan önce Mikve'ye daldırılmalıdır. Savaşta tek bir askerin bile kaybedilmemiş olmasına şükretmek için, komutanlar elde ettikleri altının kendilerine düşen paylarını Mişkan'a bağışlarlar. Hibe edilen altın, toplam 380kg ağırlığındadır (Rabi Arye Kaplan).

Reuven ve Gad kabileleriyle Menaşe kabilesinin yarısı Moşe'ye yaklaşırlar ve Sihon ve Og'la yapılan savaşlarda ele geçirilen Yarden Nehri'nin doğu kıyısındaki toprakların kendilerine verilmesini isterler. Moşe önce bu isteğe şüpheyle yaklaşır. Ancak daha sonra bu 2,5 kabile ve Moşe, aralarında bir anlaşmaya varırlar: Bu kabileler Erets-Yisrael'i alma mücadelesinde diğer kabilelerle omuz omuza savaşacaklar; sonra bu bölgeyi elde edebileceklerdir.


Mase Peraşasında ise, Moşe Bene-Yisrael'i, ülkeyi bütün olumsuz etkilerden arındırma konusunda eğitir ve ülkenin sınırlarını açıklar.

Ülkenin bölüşümünü gözden geçirmek için yeni liderler tayin edilir ve altı sığınak şehir dahil olmak üzere, toplam 48 Levi şehri belirlenir.
Kazara işlenen cinayetlerle ilgili kanunlar detaylandırılır ve erkek evlat bırakmadan vefat eden bir kişinin kızlarının, sadece kendi kabilesi içinde evlenebileceği kuralı koyulmuştur. Fakat bu kural sadece Erets-Yisrael'e giren nesil için geçerlidir.

Mİ-DRAŞ YİTSHAK
Rav İsak Alaluf
TEŞUVA YAPMA İSTEĞİ

Farklı bir istek: Matot peraşası diğer kabilelerle birlikte Erets Yisrael’e yerleşmek yerine Sihon ve Og’un krallıklarından ele geçirilen Yarden nehrinin doğusundaki bölgede mesken inşa etmek isteyen Reuven ve Gad kabilelerinin durumunu konu edinir. Bilindiği gibi Pinehas peraşasında Tanrı nüfus oranına göre kabilelerin Erets Yisrael’e kur’a yoluyla yerleşeceklerini ve kendilerine düşen toprağı mülk edineceklerini belirtir. Erets Yisrael’e yaklaşırken bu iki kabile Moşe’ye başvurarak çok fazla olan sürülerini neden gösterirler ve buradaki toprakları mülk edinmek istediklerini ifade ederler. Moşe’nin kabilelere olan tepkisi başlangıçta oldukça serttir. “Kardeşleriniz savaşmaya giderken burada mı oturacaksınız” ifadesini kullanan Moşe Erets Yisrael’e gönderilen öncülerin neden olduğu cesaretsizlik nedeniyle kutsal topraklara girişin otuz sekiz yıl geciktiğini anımsatır. Ancak kabile mensupları Erets Yisrael’in ele geçirilmesi sürecinde kardeşleriyle beraber hareket edeceklerini daha sonra ailelerinin yanına döneceklerini söyleyince Moşe ikna olur ve bu isteği kabul eder.

Yanlış nerede? Rav Eliyau Dessler Reuven ve Gad kabilelerinin yanlış olduğunu Midraşik bilgileri değerlendirerek ifade eder. İnsanın Tanrı’nın verdikleriyle O’na nasıl ibadet edeceğini, nasıl teşekkür edeceğini ve nasıl bir rolün kendisine verildiğini bulmak ve uygulamak zorunda olduğunu öğreten Rabi bir kişinin sesinin güzel olması durumunda Hazan olarak hizmet verebileceğini bunun kişilerin Tanrı’ya yaklaşmasında yardımcı olacağını söyler. Zenginlikle bereketlendirilmiş birinin tsedaka konusunda örnek davranışlar sergilemesi gerektiğini belirten Rabi Dessler Reuven ve Gad kabilelerinin yanlışının bu noktada olduğunu öğretir. Bu iki kabile hayvanları için uygun olan bu bölgede yerleşmek istediklerini coşkuyla Moşe’ye aktarırlar. Tanrı’nın vermiş olduğu Erets Yisrael’e bu nedenle girmek zorunda olmadıklarını düşünürler. Her ne kadar nedenleri bu olsa da Bene Yisrael'e vaat edilen kutsal toprakların dışına yerleşirken bir belirsizlik, biraz rahatsızlık sergilemeleri beklenmeliydi.

Midraş ne der? Yeoşua kitabının yirmi ikinci bölümünde söz edilen bu iki kabilenin kendilerine vaad edilmiş topraklara dönüşleri de biraz sorunludur. On dört yıllık bir savaş sürecinde kardeşleriyle beraber olan Reuven ve Gad kabileleri Moşe’ye verdikleri sözü tutarlar ve tüm toprak ele geçirildikten sonra Yeoşua tarafından kendi topraklarına uğurlanırlar. Yeoşua burada verilen sözlerin tutulduğunu ve artık kendi topraklarına dönebileceklerini vurgulamaktadır. Birkaç cümle sonra bu kabilelerin yeniden Erets Yisrael’den ayrıldıkları ifade edilir. Burada ilginç bir durum vardır. Bunu anlamak için Midraşik bir açıklamaya bakacağız.

Yeoşua bu iki kabile mensuplarını Yarden nehrine kadar geçirir. Daha sonra geri dönmeyi planlar. Ancak kabile mensupları Yeoşua’nın tek başına geri dönmesini ona karşı yapılmış bir saygısızlık olarak değerlendirirler ve onunla beraber bir gün daha geçirerek ona refakat ederler. Rav Dessler burada bu iki kabilenin yaptıkları teşuva’yı işaret eder. On dört yıl boyunca toprağından ailelerinden uzak kalmış olan savaşçıların Yeoşua’ya saygısızlık etmemek için bir gün daha uzak kalmayı göze almaları daha önce “gereksiz” olarak belirtilen sevinçlerinin geri dönüşü olarak öğretilir. Reuven ve Gad Yarden nehrinin doğu tarafındaki topraklara yerleşmek konusunda fazla istekli ve heyecanlı davranarak bir yanlış yapmışlardır. Çünkü Tanrı tarafından onlara verilecek her toprak mutlaka onların iyiliği ve geleceği içindir. Ancak o topraklara dönüşlerini geciktirerek saygı gösterilmesi gereken bir lidere eşlik etmişler bu da onların teşuva yaptıkları anlamını çağrıştırmıştır.

Teşuva yapma isteği: Bir insan teşuva yapmak istediği zaman yanlışın kendisine sağladığı hazzı reddeder. O yanlıştan uzaklaşır ve doğru olan yola gider. İşte kabileler bunu yapmak suretiyle yanlışlarından dönmeyi başarmışlardır.

Rabiler yine de bu iki kabilenin yaptığının doğru olmadığı konusunda fikir beyan ederler. Kendilerini “genelden” soyutlayarak kardeşlerinden farklı bir yerde ikamet etmek uygun değildir. Nitekim krallığın ikiye ayrılmasından sonra kuzeyde konuşlanan Yisrael krallığının son zamanlarında bu bölgeye giren Asur kralı Pul işgale Reuven ve Gad oğullarının ikamet ettiği yerden başlar. Kuzeydeki krallığın sürgünü bu kabilelerin sürülmesiyle başlamıştır.

Sıkıntılı zamanlar olarak belirlenen “telata depuranata” yani üç musibet haftasında sadece kaybettiklerimize üzülmek bizlere hiçbir şey kazandırmayacaktır. Kaybetmemize neden olanların ne olduğunu anlamak ve bir kez daha kaybetmemek için neler yapmamız gerektiğinin bilincine varmak esastır.

Peygamberin dediği gibi dördüncü ayın orucu (17 Tamuz), beşinci ayın orucu (9 Av), yedinci ayın orucu (3 Tişri) ve onuncu ayın orucu (10 Tevet) Yeuda evi için sevinç ve bayram günlerine dönecektir. Yeter ki kapılarımızda barış ve adaleti sağlamayı bilelim.


DİVRE TORA

Rav İzak Peres

‘Banu lahem arim’ ( Matot Mase, 32:24) ‘Kendinize şehirler inşa edin.’ Bene Brak şehri bugünkü durumunu hangi sebeple hak etmiştir? Tabii ki cevaplardan bir tanesi neslin büyük dini alimlerinin yerleşimlerini burada seçmiş olmalarıdır. Ancak şu soru hala cevapsız kalmaktadır; ‘ Neden İlahi Güç Bene Brak’ı yerleşim merkezi olarak belirlemiştir?’

Bene Yisahar’ın ifadesine göre Pesah agadasında ‘tame’ (mekruh) olması gereken Bene Brak’tan, İlahi Güç sayesinde saflık ışıldamıştır. Olay şöyle gelişmiştir: Ribi Eliezer ve Ribi Yeoşua, Bene Brak’ta yaşamaktadır. Bene Yisahar şöyle düşünür: Niye Agada özellikle Bene Brak’ı öne çıkarmaktadır? Bulduğu cevap ise şudur: Aman’ın torunları Bene Brak’ta Tora öğrenmişlerdir. Bene Brak, Dan kabilesine ait olan topraklardadır. İlk putpereslik de burda başlamıştır. Bu bölge, Dan Kabilesinden olan Miha’nın yaptığı putla da tanınmaktadır. (Şofetim 17) Tanrı, öneminin yitirildiğini düşündüğü Bene Brak’ın eski değerine kavuşması ve hatta değerinin artması için müdahalede bulundu.

Miha’nın yapmış olduğu putu kullanmasıyla birlikte Bene Brak’ın kötü bir yer olduğunun altı çizilmektedir. Bene Brak’ın gimatriyasının ‘Şeytan Orda’ olması da ilginç bir gerçektir. Amalek soyundan gelen Aman, herkesin önünde eğilmesini emrederek kendini de putlaştırmıştır. Onun torunları da Bene Brak’ta Tora öğrenerek bu şehrin asıl özgürlüğünü sağlamışlardır. Bene Brak’ın Tora hakkını nasıl elde ettiğini de bu şekilde anlamaktayız. Dan Kabilisine ait Avoda Zara toprakları durumundan, Tora merkezi haline gelmiştir. Aşem u aelokim: Tanrı, her şeye kadirdir.

 

GÜNLÜK YAŞAMDAN
(Kaynak: www.hidabroot.org)
Rav İzak Peres

Borcu şahit olmadan vermek doğru mudur?

Gemara Masehet Bava Metsia’da şöyle bir ifade vardır: “Her kimin parası varsa ve bunu şahit olmadan borç veriyorsa “körün önüne düşmesi için engel koymayacaksın” emrini ihlal eder. Kime olursa olsun bir bilgeye dahi  borç veriliyorsa borcun verildiği zamanda mutlaka iki şahit hazır bulunmalıdır. Bunun nedeni borç alanın borcunu inkâr etmesi veya unutabilmesi ihtimalidir.  

KAVRAMLAR SÖZLÜĞÜ
Rav İsak Alaluf

יום טוב שני של גלויות – DİASPORADA BAYRAMIN İKİNCİ GÜNÜ

Erets Yisrael dışında, bilgelerin düzenlemesine göre, bayramların ikinci günü de kutlanır. Buna göre Sukot bayramının ikinci günü, Simhat Tora bayramı, Pesah bayramının ikinci ve sekizinci günü ile Şavuot bayramının ikinci günü diasporada kutlanan bayramın ikinci günüdür. Bu günler “yom tov” yani bayram konumunda olup iş yapma yasağı vardır. Bir başka deyişle bayramın ilk günü ile ikinci günü arasında kural açısından bir fark yoktur. Bu uygulama günümüzde ayları belirleme şahitlere göre yapılmasa da, her ayı bilimsel ve verisel olarak doğru hesaplama şansımız olsa da atalarının geleneklerini sürdürmek amacıyla bilgelerin koydukları bu yasayı değiştirmeden uygulamaktayız.


MİTSVALARI TANIYALIM

Rav İsak Alaluf

YARGIDA ADALET

Vayikra kitabı 19/15’de yazılı olan “yakınını adaletle yargıla” emri adalet sisteminin temelini oluşturur. Bu emre göre yargının karşısına gelen herkese davasını savunma fırsatı eşit olarak verilmelidir. Eşit tanınmadığında bu hak kişi kendini ifade edemez ve yardı adaletten uzaklaşır. Yargının karşısında insanları kayırmamak ve eşit davranmak da bu emrin kapsamına girer.  

HAFTANIN SÖZÜ

Yaşam, etrafımızdaki havaya, yaşam kalitesi ise havanın kalitesine bağlıdır. Tora ve mitsvot atmosferinde sağlıklı yaşam vardır. İyileşmede ilk genel adım, atmosferi arındırmaktır ve bu Tora’nın harfleri aracılığıyla gerçekleştirilir. Dükkânda, sokakta yürürken, metroya binerken Tora’dan sözler söylenirken, hava temizlenir. (Lubavitch’li Rabi Yosef Yitshak)