Nitsavim
perasaşında Yahudi inancının bazı en temel esasları yer alır:
|
Bu
Hafta İçin Saatler |
28 ELUL |
Gelecek
Hafta İçin Saatler |
||||
|
Şabat |
Başlangıç |
Bitiş |
5776 |
Şabat |
Başlangıç |
Bitiş |
|
Yeruşalayim |
17:49 |
18:59 |
----- |
Yeruşalayim |
17:40 |
18:51 |
|
Tel
Aviv |
18:06 |
19:01 |
1 EKİM |
Tel
Aviv |
17:57
|
18:52 |
|
İstanbul |
18:31 |
19:11 |
2016 |
İstanbul |
18:20 |
19:00 |
|
İzmir |
18:35 |
19:23 |
|
İzmir |
18:24 |
19:12 |
|
NİTSAVİM-נצבים |
||||||
|
3-4 Ekim 2016 RoŞ AŞANA 5EKİM 2016 TSOM GEDALYA ORUÇU |
||||||
PeraşaÖzetİ
[www.chabad.org]
Nitsavim perasaşında Yahudi inancının bazı en temel esasları
yer alır:
Yisrael'in birliği: "Sizler - hepiniz - Tanrı'nın
önünde hazır duruyorsunuz: Kabile başkanlarınız, yaşlılarınız, memurlarınız -
Yisrael'in tüm erkekleri; çocuklarınız, eşleriniz, kampınızdaki Ger (Yahudi
olmuş kişi); oduncundan su çekenine kadar" (Devarim 29:9).
Gelecekteki kurtuluş: Moşe, Yisrael'in Tanrı'nın
emirlerini terk etmesi durumunda tecrübe edeceği sürgün ve perişanlık hakkında
uyarıda bulunur, ama ardından en sonunda, "Tanrınıza geri döneceksiniz ...
Eğer kovulmuşların gökyüzünün ucundaysa [bile], Tanrı seni oradan toplayacak
... ve Atalarınızın miras aldığı
Ülke'ye getirecek" (Devarim 30:4).
Tora uygulaması: "Bugün sana emrettiğim emir,
senin için ne ulaşılmazdır ne de uzaktır. Gökyüzünde değildir ... Denizin öbür
kıyısında değildir ... Aksine sana çok yakındır; onu yerine getirmen için,
ağzında ve kalbindedir" (Devarim 30:11).
Seçim özgürlüğü: "Önüne hayat ve iyiliği, ölüm ve kötülüğü koydum;
böylece sana bugün Tanrı'yı sevmeni, O'nun yolundan yürümeni ve emirlerine
uymanı emrediyorum... Yaşam ve ölümü koydum önüne - berahayı ve laneti. Yaşamı
seçmelisin!" (Devarim
30:19).
Mİ-DRAŞ YİTSHAK
OLUMLU
ETKİLENMEK
Roş Aşana bayramına
yaklaşırken yaşanmış bir yılı geride bırakmanın uyandırdığı duyguları yaşarız.
Yaşanmış güzel şeyler olduğu gibi elbette her insan için geçerli olan
sıkıntıları, hayal kırıklıkları, üzüntüler artık geride kalmaktadır. Yeni
seneye girmenin uyandırdığı heyecan ve umut benliğimizi sarmaktadır. İşte böyle
duyguları yaşarken hayatımızın merkezinde ne olduğunu her zaman akılda tutmak
gerekir. Zoar Akadoş “Yisrael, orayta ve AKadoş Baruh U had u – Yisrael, Tora
ve Tanrı bir bütündür” derken yaşamın merkezinde neyin olduğunu
hatırlatmaktadır. Tanrı’nın ebedi kitabı yaratılıştan nesillerce önce var olan
bu kitap Yahudi toplumu için olmazsa olmazların başında gelir. Rabi Akiva Gemara’da
Tora olmadan yaşamı balıkların su olmadan yaşamalarına benzetir. Bu yüzden yeni
bir senenin eşiğinde Tora ile daha fazla iç içe olmak için iyi bir fırsat
hepimizi beklemektedir.
Sadece 40 pasuktan
oluşan Tora’nın en kısa peraşalarından biri olan Nitsavim’de Moşe halka ölüm
gününde hitap etmektedir. Bu çok özel günde halkın avoda zara yani putperestlik
yanlışına kapılacaklarından endişe duyan Moşe
halka bu yola girmemeleri için uyarıda bulunmaktadır.
Bir konuşmacı hitap
edeceği zaman konuşmasını hazırlamak zorundadır. Bu konuşma hem konuya, hem de
dinleyenlere uygun bir konuşma olmalıdır. Alakasız konularda ilgisiz kişilere
konuşmak o çabayı boşuna çıkarır. Öncelikle Moşe’nin kimlere konuştuğuna
yakından bakalım:
Konuşulan nesil Dor Dea
dediğimiz bilgi neslidir. Tarihin kaydettiği en bilge nesil olarak
bilinmektedir. RaMBaM bu nesil için içlerinde en fazla peygamberlik ruhu
barındıran nesil ifadesini kullanmıştır. Bu nesildeki kadınların peygamberlik
gücü peygamber Yehezkel’in gücünden daha fazladır. Bu nesil çoğunlukla
Tanrı’nın sesini duyan kişilerden oluşur. Her gün Tanrı’nın sofrasından “man”
ile beslenmektedirler. Man vücut tarafından tamamen absorbe edilen artık
bırakmayan bir gıdadır. Tanrısaldır. Üzerlerinde kırk yıl boyunca onlara göre
boyut değiştiren elbiseler vardır. Ayakkabıları asla bozulmamıştır. Kırk yıl
boyunca kendilerini kuşatan Tanrısal bulutlat tarafından korunmaktadırlar. Öyle
ki peygamber statüsünde olan Bilam bile onların ancak bir kısmını
görebilmektedir. Bu nesil Kızıldeniz mucizesini görenlerin olduğu bir nesildir.
Buradaki elli mucizeye tanıklık etmişlerdir. Mısır’daki mucizeleri
görmüşlerdir. Kırk yıl boyunca Moşe, Aaron ve Miryam gibi peygamberlerden Tora
öğrenmişlerdir. Bu nesle Moşe Rabenu “putperestlik yapmayın” uyarısında
bulunmaktadır. Bu biraz gariptir.
Raşi bunu şöyle
açıklar. Bene Yisrael putperestlik yapıldığını görmüştür. Onların yanında
bulunmuştur. Bu olumsuzluk belki de onları etkilemiştir. Kırk yıl boyunca Tora
ile iç içe yaşasalar dahi Gemara “gençlikte öğrenilenler unutulmaz” derken
olumsuz durumların ne kadar Tora ile iç içe olurlarsa olsunlar insanları
etkilediğini öğretmektedir.
RaMBaN benzer bir
görüş getirmektedir. Bene Yisrael kırk yıl boyunca Tora öğrenmişlerdir. Ancak
kırk yıl önce Mısır diyarını ve orada olanları görmüşlerdir. Bir kez görülen
şey artık bedene nüfuz etmiştir. Her zaman anımsanabilir ve ortaya çıkabilir.
Buradaki sorun Bene Yisrael’in avoda zara meraklısı olması değildir. Bir kez
bile olsa bunu görmüş olmasıdır. Bundan mutlaka etkilenmiştir.
Şelomo Ameleh Mişle
adlı eserinin on yedinci bölümünde kişinin yeni doğum yapmış bir anne ayı ile
karşılaşmasının günahkar bir insanla karşılaşmasından daha iyi olduğunu
öğretmektedir. Bilgeler en kızgın hayvanın ayı olduğunu öğretirler. Hele doğum
yapmış ve çocukları alınmış bir anne ayıdan daha kızgın olması mümkün değildir.
Ancak günahkar bir insanla karşılaşmanın bundan bile daha kötü olduğu iddia
edilmektedir. Çünkü kızgın bir ayının vereceği fiziksel zarardır. Ancak
günahkar insanın davranışları insanın ruhuna zarar verir.
Günümüzde
karşılaştığımız birçok etkileyici ajan içerisinde televizyonun özel bir yeri
vardır. Televizyon seyreden bir çocuğun veya büyüğün bundan etkilenmemesi
mümkün değildir. Elbette çocuklar daha fazla etkilenirken büyükler birçok şeye
direnç gösterebilirler. Bir zamanlar “ileride ne olacaksın” sorusuna “pilot”
yanıtını verenlerin günümüzde “polat” yanıtını vermeleri bu dizilerden ne kadar
etkilendiklerinin bir delilidir. İşin kötü tarafı büyükler bundan
etkilendikleri zaman orada görünen fantezileri uygulamak peşinde
koşmaktadırlar. Bu toplum açısından ciddi bir sorundur. Yetkililer tarafından belirtilen “şu yaşa
uygundur” ibareleri toplumun genelinin entelektüel seviyesi dikkate alındığında
gerçekleri yansıtmaktan uzaktır.
Sota eşinin kendini
aldattığını düşünen bir erkeğin Bet Amikdaş döneminde baş vurduğu bir
yöntemdir. Eğer kadın eşini aldattıysa Sota seremonisinde içtiği su onda bomba
etkisi yaratır. Aynı şekilde dünyanın neresinde olursa olsun aldattığı kişi de
aynı akıbete uğrar. Gemara bu seremoninin herhangi bir erkek tarafından izlenebileceği
bir odanın varlığından söz eder. Bir erkek bu seremoniyi izlemek için Bet
Amikdaş’taki bir odada bulunabilir.
Burada Gemara bir soru
sorar. Bu seremoniyi izleyen bir erkek zina konusuna yakın mı yoksa uzak mıdır?
Akla gelen ilk yanıt bu olayı izleyen birinin asla zina konusuna yakın
olamayacağıdır ama Gemara aynı fikirde değildir. Bu seremoniyi izleyen erkek
otuz gün süre ile şarap içemez. Çünkü şarap zina denilen günahın başlamasına
neden olabilen ajanlardan biridir. Erkek orada zina yapan bir kadını görmüş ise
bundan mutlaka olumsuz etkilenecek ve bu düşünceler beyninde bulunacaktır. Bu
yüzden buna neden olan etkilerden biri olan şaraptan uzak kalmalıdır.
Tora’da herksin
bildiği bir öykü vardır. Yitshak Rivka ile evlenir. İki çocukları olur.
Bunlardan Esav putperest kızlarla evlenir ve bu kızlar eve putperestlik için
kullanılar tütsüler getirirler. Midraş Yitshak’ın körlüğünün sebeplerinden
birini buna bağlar. Yitshak bu ritüelden daha az etkilenmiştir. Çünkü Avraam’ın
evinde büyümüştür ve böyle şeyler görmemiştir. Görmediği için de zararı daha az
olmuştur. Bu tütsüler eve gelince Tora”
vateimoratruahleYitshakulRivka- Yitshak
ve Rivka için sıkıntı olur ifadesini kullanır. Rivka daha sonra “katsti behayay mipene bene Het – Het kızları yüzünden hayatımdan
bezdim” der. Rivka daha fazla etkilenir. Çünkü altmış yıl önce kendi evinde
bunun ne demek olduğunu bilmektedir ve bundan etkilenmiştir.
Eğer Rivka gibi biri
altmış yıl önce gördüğü olaydan etkilenebiliyorsa bizler gibi normal bir
insanın olumsuz şeyler karşısında daha fazla etkilenmesi normaldir.
Burada doğru soruyu
sormak gerekir. Bu kadar olumsuz etkiden korunmanın yolu nedir? Bunun cevabı
aslında şu an yaptığımız şeyde saklıdır.
Olumsuz edimler nasıl
insanı olumsuz etkiliyorsa olumlu edimler de doğru şekilde etkiler. Tora
öğrenimi bunun hemen başında gelir. En başta da söylediğimiz gibi Tora olmadan
bir Yahudi toplumu düşünülemez.
Çocuğumuzun müzik
zevkini iyileştirmek için uzmanlar hamilelik dönemlerinde bile klasik müzik
dinlememizi ve bebeğe dinletmemizi önerirler. Bunu birçok anne baba uygular.
Rabiler de çocukların iyi yetişmesi için aynı dönemlerde Divre Tora
dinlenmesini önerirler. Nedense bu tavsiye çok fazla popüler görülmez. Ancak
bilinmelidir ki Yahudi toplumunu kurtaracak olan bu bilgiler ve Tora’nın
sözleridir.
Önümüzdeki hafta Roş
Aşana bayramı ile birlikte YamimNoraim sürecine giriyoruz. Tanrı’nın bu sene ve
her sene bizleri bütün sevdiklerimizle yaşam kitabına yazması ve onaması
temennisiyle…
Tizku leşanim rabot neimot
vetovot.
DİVRE TORA
Rav SelimEskanazi
“Atem
nitsavim ayom kulehem...”
“Bugün sizler Tanrı’nın önünde hazır
duruyorsunuz”. Pasuktaki “ayom” yani bugün kelimesi Roş aŞana'dan
bahsetmektedir.
“Lo başamayim i”; teşuva mitsvası
göklerde değil,
“Velo meever layam i” denizler ötesinde
de değil,
“Ki karov eleha adavar meod”, aksine
teşuva sana çok yakındır,
“Befiha uvilvaha laasoto”, teşuva şansı
ağzında ve kalbindedir.
Tora bizlere şöyle öğretmektedir:
“Lo yakum ed ehad, al pi şenayim o şeloşa
edim yakum davar”
1 şahit birçok konuda konuyla ilgili
karar çıkarmak için yeterli değildir, ancak 2 veya 3 şahit varsa eğer o zaman
yargıdan çıkan karar uygulanabilir. Pasuktaki “ed” yani şahit kelimesi aynı
anda mücevher anlamına da gelir. “Baale musar” bizlere teşuvanın 3 tane
mücevheri olduğunu öğretmişlerdir.
“Kol” yani Ses ki bahsedilen ses Tefila
ve Tora sesleridir, teşuvanın ilk mücevheridir.“ Tsom” yani oruç, teşuva için
2. önemli mücevherdir. 3.Mücevher “Mamon” yani Para yani tsedaka'dır.
Bir kişi yeni seneye başlarken daha fazla
Tora öğrenme konusunda kararlar almalıdır. Daha fazla sinagogta minyanla beraber dua etme ayrıcalığını üzerine
almalıdır. Tora öğrenen insanların sayısının artması sevindirici bir
gelişmedir.
Roş aŞana çıkışında bir oruç vardır. Tsom
Gedalya orucu. Hahamim, bizlere bu orucun özellikle 10 teşuva gününde olduğunu
öğretirler. Bunun amacı Yom Kipur'un
içinde bulunduğu haftada toplam 2 tane oruç tutmaktadır. İnsan oruç tuttuğu
zaman kanı azalır, eti küçülür, bu şekilde
Yüce Tanrı'ya kendinden azalan kan miktarını korban olarak sunmaktadır.
Fakat bir oruç daha var. Bu orucun adı Raavad orucu, insan çok sevdiği bir
yemeğin sonunda kendi nefsine hakim olup, yemeğin sonunda bir parça o yemekten
bırakırsa aynı oruç tutmuş gibidir.
Tora diyor ki tek bir mücevher yeterli
değil, en azından 2 tane olması gerekir. Mesela fakir biri eğer geçinecek
parası yoksa tsedaka veremez, ama kol yani Tora sesi ve tefila sesi, tsom
oruçtan muaf değildir.
“Lo yakum ed ehad”, tek bir şahit,
mücevher; teşuva için yeterli değildir, “al pi şenayim” 2 şahit “o şeloşa” veya 3 şahit, 3 mücevher sayesinde
teşuva kapıları açılabilir.
TaNTA, 4 kelimenin baş harfleridir.
“Tagim” “Nekudot” “Taamim” “Otiyot”
“Tagim” Tora'daki harflerin üzerindeki
taçlardır. Rabi Akiva Tora'nın her harfinde bulunan taç için ayrı ayrı
deraşalar yapmıştır. “Nekudot” Tora'daki
harflerin altına veya üstüne gelen sesli harflerdir. “Taamim” Tora'nın okunma
melodileri, Tora'nın do re mi 'sidir. “Otiyot” Haflerdir (alef,bet,...). 4 ana
başlık sayesinde Tora farklı anlamlarla okunabiliyor.
Mozart'ın müziği notalardan oluşuyor,
güzel bir dinleti olabilir ama anlamı yok, “do re mi fa sol” bizlere birşey öğretmiyor, fakat Tora’da
‘taam’ların bile anlamları var.
Bir parça sesli harflerden bahsedelim.
Kabala'nın kaynağı Zoar'a göre en yüksek
seviyeli sesli harf hangisidir?
Zoar diyor ki kabala dünyaları içinde
"keter" en yüksek dünya, mitsvalarımızın dualarımızın bazıları “Kise
aKavod”a yani Tanrı'nın koltuğuna çıkıyor tabiki buna layık olmak lazım,
bazıları “Malahim” yani melekler seviyesine çıkıyor, bazıları düşük seviyeli
meleklerin seviyesine çıkıyor.
Zoar aKadoş diyor ki kamats harfine
geldiğiniz zaman heyecanlanabilirsiniz çünkü o keter'dir, “Kamats”, “Kol” yani ses “Mamon” yani para “Tsom” yani
oruç, teşuvanın 3 ayağının baş harflerini oluşturmaktadır.
“Adam” kelimesi ibranice nasıl yazılır?
Alef altındaki sesli harf Kamats, Dalet altındaki harf Kamats.
Adam çok değerlidir bu sebeple 2 tane
Kamats içermektedir.
Kamats Kamats, gençken “kamats” yaşlıyken
“kamats”.Gençken teşuva yapmış olsan bile, yaşlandıkça teşuva yapmaya devam et,
merdivenin yönü devamlı yukarıya baksın, kamats kamats.
Veatem adevekim BAd. El. Hayim Kullehem
Ayom
GENÇ NESİLDEN ÖGRENİYORUZ
Beri
Bahar
TANRI’NIN HUZURUNDA
“Bugün siz- hepiniz- Tanrı’nızın Huzurunda hazır duruyosunuz; Kabile başkanlarınız , ileri gelenleriniz ve polisleriniz - her Yisrael erkeği;” Devarim 29:9
Nitsavim Peraşası daima Roş Aşana’dan önceki Şabat gününde okunur. Bu açıdan, bu ciddi yargı günü öncesinde yukarıdaki pasukta da yazdığı gibi “Hepiniz Tanrı’mızın Huzurunda hazır duruyorsunuz” sözleriyle farklı bir anlam kazanır. Ancak yine de “Yamim Noraim- Heybetli günler” adı verilen döneme hazırlık Roş Aşana ile değil, ondan çok önce başlar. Yukarıdaki pasuktan sonraki pasuktan bu tarihi öğrenebiliriz. “... Odun kesenlerinden …” buradaki “odun kesme” terimi, Tu Beav gününe işaret eder, zira bu günün mutlu bir zaman olarak kutlanmasının sebeplerinden biri, Bet-Amikdaş’ta kullanılacak olan odunların kesiminin tamamlanmasıdır. Böylece Yamim Noraim havası buna bağlı olarak bir Yahudi’nin, Yargı Günü’ne hazırlık olarak ciddi özeleştiriyi yapması gereken dönem Tu Beav’la başlar. Diğer yandanda pasuğun devamındaki (“...Su çekenlerine kadar.”) su çekme terimi Sukot Bayramı’nın son günü olan Oşana Raba’yı işaret eder. Zira Sukot Bayramı’ndaki Hol-Amoed günleri boyunca Mizbeah’taki özel Nisuh Amayim (suyla yapılan neseh) işlemi için su çekilirdi ve Oşana Raba bunun yapıldığı en son gündür. Böylece “Tanrı’mızın Huzurunda hazır durduğumuz” dönemin başlangıç ve sonuç tarihleri bu pasukta ima edilmiştir.
PİRKE AVOT
Rav İsak
Alaluf
NEŞAMA’NIN
DUYACAĞI SES – 2
Horev dağından çıkan “bat kol” insanları teşuva konusunda teşvik edici
davranır. Bu sesin kaynağını tanımak ve teşuva konusunda uyanmak çok önemlidir.
Yaşamımızdaki değerleri revalüe etmek için Tanrı’nın çağırısından daha iyi bir
uyarıcı bulmak mümkün değildir. Bizler maddi yaşamın stresi içinde sürekli
olarak manevi değerlerimizi devalüe etmek konusunda çok yetenekliyiz. Onlar
değer yitirdikçe yaşamımızdaki anlam da azalmaktadır. Bu anlam azalması da
doğal olarak neşamanın duyduğu Tanrısal kökenli ses ile bizleri uyarma yoluna
gitmektedir.
Teşuva’nın çağırısına kulak vermek ve uymak için yaşamımızda köklü
değişiklikler yapmak gerekir. Bu köklü değişikliklerden bazıları bizlerin
rahatına ve konforlu görünen yaşamına müdahale edebilir. Sahip olduğumuz bazı
keyiflerden feragat etmemiz de gerekebilir. Bunun sonucunda da statükomuzu
devam ettirebilmek için Tanrısal sese sağır bir kulakla da yaklaşabiliriz.
Dr. Twerski alkoliklerle olan çalışmasında bunun örneklerini fazlaca
görmektedir. Alkolün yıkıcı etkisini çok iyi bilen ve bu konuda kendilerini
sürekli uyaran hastalar vardır. Hatta bu konuda yardım almayı bile kabul
edenler görülmektedir. Ancak alkolle karşılaştıklarında bütün bu çabalar boşa
gitmektedir. Sanmaktadırlar ki alkolün vermiş olduğu rahatlık onlar için bütün olumsuzluklara rağmen feda edilemeyecek
kadar önemlidir. Ancak zaman içinde alkol onları esir almaktadır. Öyle bir
zaman gelmektedir ki serbest seçim hakları alkol tarafından gasp edilmekte ve
kendileri ancak alkolün kendilerine izin verdiği kadar yaşamlarına devam
etmektedirler.
Bu bilimsel örnekten sonra cemaat olarak yakından bildiğimiz bir durumu
mercek altına alalım. Rabiler sürekli olarak
guruplarda, sinagoglarda dersler ve konuşmalar yapmaktadırlar. Bu konuşmalarda
Şabat, Kaşerut gibi temel konular konuşmaların temelini de oluşturmaktadır.
Bizleri dinleyen dindaşlarımız özellikle sohbet bölümlerinde klasik bir soru
ile karşımıza çıkmaktadırlar: Bu söylediğiniz değerleri çocuklarımıza nasıl
verebileceğiz. Ben dahil birçok konuşmacının onlara verdiği cevap hemen hemen
aynıdır. Evinizde uygulanan mitsvalar çocuklarımız tarafından rahatlıkla
öğrenilir ve uygulanır. Yani eğer evimizde kaşer ürünleri kullanıyorsak bilelim
ki çocuklarımız Kaşer kavramı ile tanışacaklardır. Şabat konusunda evlerimizde
gereken uygulamalar varsa çocuklarımız Şabat’ı öğrenecektir. Şimdi
dindaşlarımızın bir çoğunun verdikleri yanıta bakalım: “Rabi bunları yapmak hiç
de kolay değil.” Elbette ki kolay değil. Ama eğer içinizden bizleri Horev
dağından çağıran sese yönelmek istiyorsak alışkanlıklarımızı değiştirmeli hatta
bazı zevklerimizden feragat etmeliyiz. Yanıt daha da yumuşamaya başlar. “Buna
hazır olduğumuzda başlayacağız” PirkeAvot bir başka yerinde “vaktim olduğu
zaman öğreneceğim deme çünkü hiç de vaktin olmayabilir” ifadesini kullanır.
Benzer bir şekilde eğer “hazır” olmayı bekleyecek olursak o hazır zaman hiçbir
zaman gelmeyebilir.
MİMAAYAN
Rav İsak Alaluf
ADALET –
YARGIÇLAR VE AĞAÇLAR
“Şofetim veşoterim titen leha –
yargıç ve polisleri atayacaksın.”
“Lo titaleh aaşera kol ets etsel
mizbah Ad... E.loeha - Tanrı’nın mizbeah’ının yanında idol olacak
bir ağaç dikmeyeceksin.”
Tora’da yukarıdaki iki cümle
birbirine çok yakındır. Genel bir kaidedir ki birbiriyle ilgili olan cümleler
ilgisiz bile görünse Tora’da yakın yerlerde bulunur. T,yargıçların atanması ile
putperest amaçlarla kullanilabilecek bir ağacın dikilmesinin yasağı birbiriyle
nasıl ilgili olabilir? Talmud Sanhedrin 7/A’da bu konuda şöyle der: “Uygunsuz
bir kişinin yargıç olarak atanması Tanrı’nın mizbeah’ının yanında putperest
amaçlarla kullanılacak bir ağaç dikmek kadar derin bir günahtır.”
Melo Haomer adlı kaynak bu iki
öğenin nasıl birbiriyle karşılaştırılabileceğini şöyle anlatır. Putperestliğin diğer kavramları rahatlıkla
tanınabilir. Bunlar ikonlar, heykeller gibi formlardır. Ancak bu amaçla
kullanılan bir ağaç diğer ağaçlardan farklı görünmez. O sadece masum bir ağaç
görünümündedir ve asla putperest amaçlarla kullanıldığını göstermez. Fakat bu
masum görünüş aslında aldatıcıdır. Bu ağaç gerçekte avoda zara için
kullanılmaktadır ve bir idoldür.
Aynı örneği uygunsuz olup da atanan
bir yargıç için verebiliriz. Yargılama içten gelmesi gereken derin hisler ve
derin bir bilgi gerektiren bir kavramdır. Kişi son derece uygun görünebilir
ancak içsel değerleri hiç de bu kavrama uygun düşmez. İşte bu yüzden sanki
masum bir ağaç gibi görünür. Halbuki o ağaç gibi içten hiç de uygun olmayan bir
durumu vardır.
Rabi Dr. Twerski’ye göre toplumlarda atama
durumu işte bu kriretler göz ardı edilmeden yapılmalıdır. Politik, maddi
veya manevi kazanç güden, onur peşinde koşan kişilerin bu göreve uygun olmadığı
Tora tarafından dolaylı bir şekilde öğretilmekte ve toplum uyarılmaktadır.
HAFTANIN SÖZÜ
Yeni yıl bereketiyle başlasın (Ahot Ketana Şarkısından )