Sinay çölünde Bene-Yisrael'in nüfus sayımı tamamlanır ve Mişkan'ı taşıma işini üstlenmek üzere Levi kabilesinden 30 ila 50 yaşları arasında toplam 8.580 erkek sayılır.

Sinay çölünde Bene-Yisrael'in nüfus sayımı tamamlanır ve Mişkan'ı taşıma işini üstlenmek üzere Levi kabilesinden 30 ila 50 yaşları arasında toplam 8.580 erkek sayılır.

Tanrı, Moşe'ye "Sota - [Kocasına sadık olmadığından kuşkulanılan] Yoldan Çıkmış Kadın" kanunlarını açıklar. Şarap içmemeye ve saçını uzatmaya yemin eden ve bir ölüyle temas etmesi yasak olan "Nazir" ile ilgili kanun da verilir. Aaron ve soyundan gelen Kohenler'e, Yisrael halkını nasıl mübarek kılacakları konusunda talimat verilir.

Yisrael'in on iki kabilesinin liderleri, sunağın açılışı için armağanlarını getirirler. Armağanlar aynı olmakla birlikte, her biri farklı bir günde getirilir ve hepsi Tora'da detaylarıyla tarif edilir.

Şabat Şahrit kurallarına bakmaya başlıyoruz. Baruh Şeamar öncesinde okunan Teilim mizmorlarının büyük önemi vardır. Zohar bunu Teruma peraşasını açıkladığı satırlarda öğretir. Rabiler bu mizmorların duaların en yukarıya erişmesini engelleyen olumsuz manevi güçleri temizlediklerini söyler. Bu mizmorların büyük kavana ile tane tane okunması gereklidir. Kadil Al Yisrael okunduktan sonra sırasıyla “Baruh Şeamar” ve “ Mizmor Şir leyom aşabat” okunur. Daha sonra düzen hafta arası gibi “Nişmat” bölümüne kadar devam eder. 

Zihnini Tora ile dolduran kişi, onu korkudan ve aptallıktan arındırmış olur. (Rabi Hanina Sgan Akohanim)

Kabile başkanlarının sunumu bizlere olumsuzluğa sahip olmayan tek servet Tanrı’nın serveti olduğunu gösterir. Mişle “Tanrı’nın serveti o zenginleşecektir” demektedir. Bu pasuk ve acı eklemeyecektir şeklinde noktalanmakta bu servette acının yeri olmadığı belirtilmektedir. Bir insan servetinin Tanrı’dan geldiğini kabullenir, bunu anlar ve servetini yine Tanrı’nın hizmetinde kullanacak olursa bu servet Tanrı’nın serveti özelliği kazanacak ve “ters” olma özelliğinden sıyrılacaktır.

İşte Tanrı tarafından büyük bir servetle kutsanmış kabile başkanları servetlerini Tanrı adına Mişkan’a bağışlamak suretiyle Tanrı hizmetine adamışlar hiçbir ters özelliğe sahip olmayan gerçek bir servete kavuşmuşlardır. Artık onların sahip olduğu tamamen olumlu ve ters olmayan bir servettir.  Tanrı da bu kadar büyük bir özveri ile davranan kabile başkanlarının adlarını ve sunularını tek tek vererek onları bir anlamda ödüllendirmiştir.

Sahip olduğumuz servet Tanrı’nın bizlere verdiği bir servettir. Bu serveti Tanrı hizmetine de kullanarak onu daha olumlu bir hale getirmek elimizdedir. Devarim peraşalarında yanımızda çalışan köleyi azat ettiğimiz zaman sahip olduklarımızdan kendisine vermemizi emretmekte ve bu verişin gözümüzde kötü görünmemesini istemektedir. Çünkü bu şekilde Tanrı bizlerin de servetini çoğaltacak, yaşamımızda terslikler olmadan daha olumlu bir şekilde yaşamamızı sağlayacaktır. Bunu gerçekleştirmek bizim elimizdedir.  

Biraz da Aftara’nın öğrettiklerine bakmaya çalışalım: Hakimler devri Bene Yisrael açısından hem sıkıntıların hem de kurtarışların yer aldığı bir dalgalanma dönemidir. Şofetim kitabının ana temasını soranlara Rabiler “teşuva” olarak yanıt verirler. Çünkü Bene Yisrael hata yaptığı zaman Tanrı tarafından cezalandırılır. Teşuva yaptığı zaman ise başına bir kurtarıcı gelir ve düşmanlarından kurtulur.

İllel’in oğlu Avdon’un sakin geçen hakimlik devrinden sonra Bene Yisrael yeniden Tanrı’nın yolundan saparlar. Bu kez Tanrı onları Peliştiler’in hakimiyeti ile cezalandırır ve bu hakimiyet tam kırk yıl sürer. Bene Yisrael bu süre içinde teşuva yapmazken, ahlaksız davranışlar da oldukça fazlalaşmıştır.

Bu hafta okuduğumuz peraşada yer alan Nazir bahsinde “isteyen” kişilerin ancak bazen de ahlaksız bir davranışa tanık olan kişilerin Tanrı’ya yakınlaşmak için Nazir olmayı seçtiklerini okumaktayız.

Paralel olarak Aftara da bir nazirin dünyaya gelmesinden söz eder. Pelişti hakimiyeti altında ezilen Bene Yisrael’e Tanrı bir kurtarıcıyı Dan kabilesinden son derece basit bir aileden gönderir. Manoah adlı bir adam son derece namuslu, dürüst ancak bir o kadar da saf biridir ve anladığımız kadarı ile eşi ondan daha akıllıdır. Tanah Manoah’ın melekle karşılaşmak için “eşinin arkasından yürüdü” derken aslında Manoah’ın her konuda eşinin fikirleri ile hareket ettiğini anlatmak istemiştir. Manoah’ın dürüst ancak çocuğu olmayan eşi bir melek tarafından bir çocuk müjdesi ile sevindirilmektedir. Melek Manoah çiftinin doğacak Bene Yisrael’in kurtarıcısına hazır olmaları gerektiğini söylemektedir.

Aslında her anne ve baba çocuğunun doğumundan önce kendisini hazırlamalıdır. Anne ve baba olmak bu dünyanın en zor sanatlarından biridir. Çocuklarımızın iyi, dürüst, ahlaklı ve geleneklerimize bağlı yetiştirilebilmesi için öncelikle bizim bukriterlere uymamız gerekir. Manoah ailesinin Nazir olacak çocuğu Şimşon doğmadan annesinin üzüm ve türevlerini yemesi, şarap içmesi ve tame olan bir şeye dokunması bile yasaklanmıştır. Çünkü çocuk doğuştan nazir olacak ve çok ciddi bir görev yüklenecektir.

Melek Manoah’ın eşi yoluyla bizlere güzel bir mesaj yollamaktadır. Çocuklarınızı iyi birer evlat olarak yetiştirmek istiyorsanız incelikle kendinizi düzeltmekle işe başlayın. Her şeyinizi yoluna koyduktan sonra çocuklarınız iyi, ahlaklı, Tora ve geleneklere bir ortamda büyütülecek olursa ileride istediğimiz gibi olacaklardır. Çocuklar eğer ailenin aynası ise unutmamalıyız ki onlar bu aynada bizleri yansıtacaklardır.

Hasidik bir hikaye bizlere bunu daha da güzel anlatır: Genç anne baba çocuklarını nasıl yetiştirmeleri konusunda öğüt almak için bir tsadiğe giderler. Tsadik onlara bir yıl kadar gecikmeli geldiklerini söyler ve hemen ekler. Çocuk yetiştirmeden önce anne ve babanın kendini yetiştirmesi gerekir. Zira anne, baba ve öğretmenler kendilerini ne kadar iyi ve mükemmel bir hale getirebilirlerse yetiştirdikleri çocuk ve öğrenciler de aynı mükemmellikte olacaktır. 

Bilindiği gibi Şimşon gerçekten olağanüstü bir güce sahip bir kahraman olarak karşımıza çıkar. Yirmi yıl boyunca Yisrael’i yönetir ancak halk onunla beraber değildir. Çünkü bütün kalpleri ile Tanrı’ya bağlı değildirler. Pelişti hakimiyeti bu zaman zarfında azalır ama ne yazık ki devam eder. Şimşon yanlış evlilikler yapmak konusunda ısrarcı olmuştur. İlk yanlışından kurtulmayı başarsa da ikinci yanlışı maalesef onun sonunu hazırlamıştır. Yine de Şimşon bir kahraman gibi milletinin hizmetinde ölür. Kuvvetli bir teşuva ile gücünü yeniden kazanır. Yenilgisini kutladıkları ve Bene Yisrael hakkında feci kararlar aldıkları tapınaklarını Peliştiler’in başına yıkar. Şimşon bütün yanlışlarına rağmen Tanrı’ya bağlı ve milletini bütün kalbiyle seven, son anda bir Kiduş Aşem yapan bir hakimdir. 

Naso peraşasında: Veitvadu et hatatam aşer asu pasuğunu okumaktayız. İnsan bir günah işlerse, bir hata yaparsa bu günahını açıklaması, söylemesi gerekir. Günah bilinçli ya da bilinçsiz olarak işlenmişse mabede gidip Kohen’in huzurunda yaptığı hatayı söyleyip; Tanrı’nın onu bağışlaması için dua etmesi gerekir. Yapılan bir günahı inkar etmek insanda pişmanlık hislerini uyandırır ve artık bu hatayı bir kez daha tekrar etmeyeceği anlamına gelir. Özet olarak günahı bırakmak, günahlardan silkinmek olarak anlaşılır. 613 mitsvadan ve çok önemli mitsvalardan bir tanesi TEŞUVA yani tövbe etmektir. Öyleyse teşuva ne anlama gelir?

Teşuva, tövbe etmek, günahını kabul etmektir. Günah: Tanrım! Ben günah işledim, hata yaptım beni bağışla sözleri ile gerçekleşir. İnsan pişmanlığını şu şekilde açığa çıkarır. Kalben ve zihnen Tanrı huzurunda göz yaşı dökerek, yakararak artık böyle bir hatayı yapmayacak hislerine kapılarak bütün bunlardan sonra benliğine öyle hakim olması gerekir ki, günah işleme durumunda bulunursa, onda kaça bilme gücünü göstermesi gerekir.

Hovat alevavot kitabında, kitabın yazarı Rav, teşuva hakkında şöyle bir tavsiyede bulunur.

Ey insanoğlu! Yolluğunu hazırla, gecikme. Hayatta iken, gücün yerindeyken sakın yarına bırakma. Hayatta yapacağını düşünerek, tartarak yap. Hiçbir şeyi yarına bırakma. Bu konuda Mişle kitabında Şelomo Ameleh’in bir sözü vardır. “yarın deme, yarın ne olacağını bilemezsin!” Bu nedenle bir an önce teşuvanı, tövbeni yap. Pirke Avot kitabında şuv yom ehad, lifne mitatoh. Ölmeden bir gün önce tövbe et der. İnsan bu dünyayı ne zaman terk edeceğini bilmez. Bu yalnız Tanrı’nın emridir, Tanrı’nın dediğidir. Öyleyse her gün elbiselerin bembeyaz olsun, yani her gün tertemiz, günahsız bir insan ol.

Peraşamızda birkat koanim, Kohenlerin, bizleri mübarek kıldıkları duayı okumaktayız. Tanrı Kohenleri, bizleri mübarek kılmaları için görevlendirdi. Kohenlere KO TEVAREHU, halkı böyle mübarek kılacaksınız der ve duanın ilk pasuğu cümlesi Tanrı seni mübarek kılsın ve korusun. Bu sözlerin açıklaması şöyledir: Ulu Tanrımız bizlere kucak dolusu bereket verir, bizleri her zaman mutlu kılar. Yalnız bunu görebilmemiz ve anlayabilmemiz gerekir. Fakat Tanrı’mız bu bolluğu ve bereketi vermekle kalmaz aynı zamanda verdiği bereketi de korur. İnsanoğlu, arkadaşına bir hediye verirse, verinceye kadar kırılmamasına veya bozulmamasına itina eder. Sorumluluğu o kadardır, sonrası onun sorumluluğu altında değildir. Oysaki Tanrı’mız bize verdiği her şeyi aynı zamanda korur. Kohenler bizleri mübarek kılmak üzere yaptıkları bu duayı şahrit yalnız sabah duasında ve de musaf duasında yaparlar. Zira bu duayı asla alkol almış bir şekilde yapmamaları gerekir. Hiçbir zaman öğle vakti, akşamüstü kılınan minha duasında Kohen’in duası yoktur. Zira şemini peraşasında Kohen’ler mabede görevlerini ifade etmek üzere gelecekleri zaman şarap veya alkolü hiçbir içki içmeyecekler. Yalnız Yom Kipur, Kipur günü Neila duasında Kohen’ler bu duayı yaparlar. Çünkü o anda hepimiz taanit, oruçlu durumdayız. Kohenlerin, bu bereket duası şu cümle ile biter: Tanrı sana huzur ve barış verecektir. Bu konuda Raban Şimon ben Gamliel şöyle der: Dünya üç temel üzerinde durur. Adalet, gerçek barış. Bu üç öğe dünyada yaşayan biz insanların mutlu yaşamaları dargınlık kırgınlık, kıskançlık, gurur gibi insanları mutsuz kılan kötü hislerden uzaklaşmamızı sağlar.

Naso Peraşası iki birbirinden alakasız konuyu yan yana getirmektedir. Şüpheli zina yapan kişi (Sota) ve arkasından gelen Nazirlik (şaraptan uzak durmak için ant içmek) konuları.

Talmud bağlantıyı açıklar: Sota problemini ortaya çıkaran şarabın yanlış bir şekilde kullanımıdır. Bu yüzden, böyle korkunç bir görüntüyle (Sota’yla) karşı karşıya kalan biri için en doğru tepki şaraptan uzak durmaktır.

Buradaki öğreti her gerçekleşen şeyin bir sebebi olduğudur. Tanrı sürekli olarak bize mesajlar gönderir, hepimizin özel durumuna uygun mesajlar.

Yani bizi rahatsız edecek veya şok edecek bir şey görürsek, ya da güzel ve ilgi çekici bir şey görürsek, kendimize şunu sormalıyız: “Benim için olan mesaj nedir?”

Şimdi bazen bağlantı çok açık değildir ve bu bağlantıyı güçlendirmek için çalışmamız lazımdır. Ama sonuç ne olursa olsun, iç gözlem süreci değerli bir iç görüyü ortaya çıkarmak için yapılması zorunludur.

Bunun ötesinde, harekete geçmemiz lazımdır. Nazir’den görüyoruz ki sadece etkili bir olayı görmek kalıcı bir etki yaratmak için yeterli değildir. Duygu aleminde kalan ilham bir anda uçacaktır. Sadece hareketle kesinleştirerek, bu dersin aklımızda kalıcı bir yer edinmesini sağlayabiliriz. Bu yüzden Nazir Sota’yı görür ve yemin eder.

Yani bir sonraki zaman kendini, “Bu inanılmaz!” derken bulduğun zaman, dur ve sor: Buradan ne gibi bir mesaj çıkartabilirim ve hayatım için nasıl önemli bir ders alabilirim - somut bir adım atmak sadece kalıcı olabilir.  

Kardeşler arasında en önemli olan kardeşinin zor durumuna sessiz kalmamak ve ona yardım etmektir. Bu hem bu dünyada hem de gelecek dünyada anne babayı utançtan koruyacaktır. Kişi kardeşine yardım için onu zaman zaman uyarmaktan geri kalmamalıdır. Eğer kardeşinin kötü yolda yürüdüğünü görürse gereğince uyarısını yapması gerekir.