rav alaluf

Hepimizin yaşamında zaman zaman söylediği veya hiç değilse aklından geçirdiği benzer sözler vardır.

“Bir tefilin için 500 dolar mı? Şaka ediyorsun herhalde! İçinde İbranice yazılar olan bir çift deri kutu için mi?! Bu paranın beşte birine buna benzer bir şeyi satın alabilirim ben! Tefilin’in tüm amacı bir hatırlatıcı olması ise, bu kadar ayrıntıya ne gerek var? Harflerin birinde saç teli kadar bir çatlama varsa ne olmuş? O kadar küçük ki, görmesi bile çok zor!”

Mezuza kağıt olsa ne olur deri olsa ne olur? Aynı şey yazmıyor mu? Tabii ki insanlar para kazanmak için bu kuralları çıkarmışlar. Ama ben bu mezuzayı İsrael’den aldım nasıl pasul olabilir ki?

Şimdi güncel bir örnekle bu sorulara yanıt vermeye çalışalım: “Bilgisayarı açalım. . Elimize bir jilet alıp modem kablolarından birini keselim ne olur? Nihayetine incecik bir kablo hiçbir sorun çıkarmaması gerekir. Ancak beklendiği gibi olmaz. Yani bilgisayar çalışmaz  çünkü modem bir şey algılamamaya başlar. Bu kadar kolay.

Tefilin konusunda da tam olarak aynı durum geçerli olacaktır. En küçük bir çatlama veya eksilme varsa manevi anlamdaki modem körelecek ve hiçbir şey anlamayacaktır. Mezuza emredildiği gibi deri üzerine gerektiği gibi yazılmadıysa manevi merkezde bir kopma olacak ve o emir yerine gelmeyecektir.

Bütün bu itirazlar ve sözler aslında Korah’ın isyan çıkarmak için kullandığı sözlere benzemektedir. Midraş Tanhuma’ya göre tamamı tehelet olan bir giysi tsitsit gerektirir mi diye bir soru ortaya atan Korah isyanın alevini bununla yakmıştır. Bir başka isyan nedeni de şöyle: Tamamen Sefer Tora tomarlarıyla dolu bir evin kapısına Mezuza koymaya gerek var mıdır?  Moşe bunlara “Evet” cevabını vermişti. Korah daha sonra Moşe’yle alay etmeye başlar.  “haydi yapmayın. Bir evin kapı pervazına sabitlenmiş bir mezuza bile Tanrı’yı hatırlatma konusunda yeterli olduğuna göre, Sefer Tora tomarlarıyla dolu bir ev, bu hatırlatma görevini haydi haydi yerine getirir?”

Başka bir deyişle Korah, “Dışarıdan Yahudi gibi görünmesi yeterlidir” felsefesinin mimarıdır. Korah felsefesi Yahudiliğin mitsvalarla şekillendiğini anlamaktan yoksun olan felsefedir ve ne yazık ki günümüzde geçerli olan düşünceler tarzıdır. Yani “benim kalbim temiz ama mitsvaları yerine getiremiyorum hiç değilse içimde kötülük yok diye düşünen bir kişi ne yazık ki Korah felsefesini savunmaktadır. Korah’a göre mitsvalar sadece semboliktir. Hâlbuki Yahudi yaşam felsefesi sembolik değil mitsvaların uygulaması ile hayat bulan bir yaşam tarzıdır.

Korah felsefesi yıkıcıdır. Ne o topluma ne de kendisine bir yarar getirmemiştir. Ancak Yahudi yaşam tarzı “onunla yaşamayı” bizlere öğreten ve hayatı hedefleyen bir doktrindir. Şlomo Ameleh bu doktrini Mişle adlı eserinde çok güzel tanımlamaktadır. “ Ki lekah tov natati lahem. Torati al taazovu – sizlere iyi bir doktrin verdim. Tora’mı bırakmayınız.