Yazdır

Rut'un kitabında kim kimdir?ELİMELEH: Yeuda Krallığı’nın soyundan gelen Nahşon ben Amminadav’ın oğlu. Zenginliği, gücü, sosyal pozisyonu ve asil soy ağacı ile Betlehem’in en seçkin ve itibarlı kişilerinden.

Yeuda Krallığı’na dayanan köklerinden dolayı kendini hep büyük görür.

İsmi, Elimeleh= “Krallık ‘benden’  gelecektir,  karakterindeki kibri yansıtır.

Halkını on yıl besleyecek birikime sahip olmasına rağmen, açlık ve kaos ortamında mal ve can güvenliğine zarar gelebileceğinden çekinir. Yanına sadece çekirdek ailesini alarak kıtlık döneminde ülkesini, halkını, büyük ailesini terk eder. Terk etme kararını kendi başına alır, ailesi de onunla beraber gitmek zorunda kalır. Gittiği yer, Tanrı’nın nefretini kazanmış Moav topraklarıdır. Gideceği herhangi başka bir yer, ülkesini zor zamanlarında terk ettiği ve yardımdan kaçındığı gerçeğini değiştirmese de, Tanrı huzurunda günahını az da olsa hafifletecekti.

Halkını, topraklarını terk etmesi, Moav’a gelmesi, burada geçici bir süre kalacakken, yerleşik hayata geçmesi, halkının kurtuluşu için dua edip yakarmaması, onun affedilemeyecek günahlarındandır.

NAOMİ: O da Nahşon ben Amminadav'ın soyundan gelir.

İsmi, Naomi "tatlı olan" anlamındadır. İyi, tatlı ve düzgün davranışlarını simgeler.

Bir eş olarak kocasını takip eder, ama içinde her zaman Kenaan topraklarına geri dönme umudunu taşır. Moav'a yerleştikten sonra mal varlıklarını, kocasını ve iki oğlunu kaybeder. Onu yalnız bırakmayan Moav'lı gelini Ruth ile zengin ve bolluk içinde terk ettiği Betlehem'e, bu kez yoksul, yorgun ve mutsuz bir şekilde geri döner. Onun bu tanınmayacak halini görenlere de, "Artık bana Naomi -tatlı-demeyin, günahlarımdan dolayı, haklı olarak acı bir şekilde cezalandırıldım.  Benim ismim artık Mara-acı- " der.

MAHLON ve KİLYON: Elimeleh ile Naomi'nin oğulları.

Mahlon; zafiyet, hastalık, Kilyon; kaybolmak, yok olmak anlamını taşır. Zamansız ve çocuksuz bir şekilde ölerek dünya üzerinden tamamen silinmelerini simgeler.

Mahlon'un diğer anlamı mehila- "bağışlanma, af ",onun günah korkusu taşıyan Ruth gibi erdemli bir kadınla evlenmesi. Ruth'un; Mahlon'un ruhunu yaşatmak için babası yaşında olan Boaz'la evlenmesi.

Kilyon'un diğer anlamı "yıkım, tahrip, yok etme".Onun eş olarak Orpa'yı seçmesi, Kilyon'un ölümünden sonra Orpa'nın Moav'a, halkına ve kendi inançlarına geri dönmesi. İsrailoğullarına büyük bela yaratmış düşmanlarından olan ve Kral David'in savaşmak zorunda kaldığı yıkıcı Goliat'ın  Orpa'nın soyundan gelmesi.

Mahlon ve Kilyon,  yasak olduğunu sanmalarına rağmen,  Moav'lı kadınlarla evlenirler. Onları Moav'a getiren babaları ölünce, Moav'lı eşlerini Betlehem'e getiremeyeceklerini düşündüklerinden Moav'da yaşamaya devam ederler. Bu yüzden ve kendi halklarının kurtuluşu için dua etmediklerinden dolayı ölümle cezalandırılırlar.

RUT: Eglon Kralının kızı, Moav'lı prenses. Çok iyi bir aileden gelen Mahlon'la evlenir. Kocası ölünce, eltisi Orpa, Moav'da ailesine ve eski inançlarına geri döner. Rut ise kayınvalidesi Naomi'nin yanından ayrılmaz. Onunla Betlehem'e bilinmeyene, yoksul günlere gider. Bir prenses olarak doğmasına rağmen, tarlalarda fakirlere ayrılan bölümlerde çalışır, ona yiyecek bulur, ona bakar, onun tüm ihtiyaçlarını, isteklerini saygı ve sevgiyle karşılar. Naomi'nin isteğiyle babası yaşındaki Boaz ile levirat evlilik yapar. Bu evlilikten doğan oğlu Oved, Naomi'nin oğlu, Rut'un merhum kocası Mahlon'un ruhunu yaşatır.

Bu Moav'lı prenses, hiçbir çıkarı ve beklentisi olmadan, Yahudiliği kabul eder. Erdemli ve mütevazı davranışlarıyla mükemmel "ger tzeddek"-aramıza iyi niyetle katılan yabancı-örneğini teşkil eder.

Rut; kökü rivvah-ravoh-hoşnut olmak, memnuniyet. Tanrı'yı şarkıları ve övgüleriyle hoşnut kılan Kral David'in, Rut'un soyundan gelmesi.

Rut; aynı zamanda raathah-roah-gördü-kökünden de gelir. Rut, kayınvalidesi Naomi'nin sözlerini "gördü", yani kabul etti, yerine getirdi.

Rut; rothetheth-rathoth-korkudan titremek kökünden de gelir. Rut'un, günah işleme korkusu ile titremesi.

Rut; bir görüşe göre, "kumru" ile aynı harflerle yazılır. Nasıl ki, kumru, sunakta Tanrı'ya kurban edilmek için uygunsa, Rut da, Tanrı'nın Topluluğuna girmek için uygundur.

Rut; harflerinin toplam değeri 606.Bu da, Yahudiliği kabul eden yabancıların,  Noah'ın soyu için tüm insanlığa verilen evrensel 7 Noah kanununa ek olarak uymaları gereken kuralların toplamı.606 (Rut harflerinin toplam değeri) +7(Noah kuralı)=613(toplam mitsva sayısı)

(Yedi Noah Kuralı: Putperestlik yasağı, Tanrı'nın İsmi'ni mübarek kılmak, cinayet yasağı, cinsel ahlaksızlık yasağı, hırsızlık yasağı, uyulacak yargı sistemi, canlı bir hayvanın etini yeme yasağı)

ORPA: Kilyon'un Moav'lı karısı. Bazı yorumlara göre Orpa, Moav kralı Eglon'un kızı, Rut'un da kız kardeşidir. Orpa da, kocası ölünce kayınvalidesine onunla kalmak istediğini söyler. Naomi onu ve Rut'u vazgeçirmeye çalışır, çünkü onları Betlehem'de neyin beklediğini bilmez. Naomi: "ülkene geri dön" demesine rağmen onunla gelmekte ısrar eden Orpa, Naomi'nin ikinci kez "geri dön" demesinden sonra kayınvalidesini öperek ülkesine, ailesine, eski inançlarına geri döner.

Orpa; oref-dönmek, sırt çevirmek. Sonunda kayınvalidesine sırtını döner.

BOAZ:  Yeuda Krallığının prenslerinden Nahşon ben Amminadav'ın torunudur. Dönemin en güçlü kişilerindendir, varlıklıdır, saygındır, tam bir "dürüst" tür. Bazı bilgilere göre, o yargıçlar dönemindeki Yargıç Itsvan ile Boaz, aynı kişidir.

Boaz, Naomi'nin kocası Elimeleh'in de yeğenidir.

Naomi ve Rut'un Betlehem'e geri döndükleri gün, Boaz'ın karısının cenazesi vardır. Yas dönemi sonrası tarlalarına giden Boaz, tarlasında fakirlere ayrılan kısımlardan başak toplayan Rut'u görür. Onun mütevazı ve nazik hareketlerinden etkilenerek kim olduğunu sorar. Naomi'nin gelini olduğunu, kayınvalidesine nasıl  iyi baktığını, onun her sözünü dinlediğini ve dinin gereklerini harfiyen yerine getirdiğini öğrenir, hayranlığı artar. Rut'a iyi davranır, yiyecek verir, tarlada rahatça çalışmasını sağlar, hasat süresince başka tarlalarda çalışmamasını, hep Boaz'ın tarlalarına gelmesini söyler. Burada onu kimsenin rahatsız etmemesini, mahcup olmamasını sağlar.

Naomi'nin ve Rut'un çocukları yoktur. Bu yüzden Naomi, Boaz'ın, onların en yakın akrabası olarak, varlıklarının bedelini ödeyip kurtarmasını ve Rut ile evlenip merhum oğlu Mahlon'un ruhunu yaşatmasını ister. Bunun için bir plan yapar. Rut, kayınvalidesine olan saygısından, o ne derse hepsini yapar.

Tora kurallarını çok iyi bilen Boaz, ondan daha yakın olan akrabaları Tov'a, hem Naomi'nin topraklarını "kurtarmasını", hem de Rut ile levirat evlilik yapması gerektiğini söyler. Eğer bu yükümlülüğü o yerine getirmezse, Boaz, kendisinin yerine getireceğini ifade eder. Tov, Tora kurallarını o kadar iyi bilmediğinden, Moav'lı Rut ile evlenip kendi soyunu tehlikeye atmak istemez ve bu yükümlülüğü yerine getiremeyeceğini söyler. Bunun üzerine Boaz, şahitler huzurunda, hem Naomi ile Rut'un topraklarını "kurtardığını", hem de Moav'lı Rut'u saygıdeğer eşi olarak aldığını ilan eder.

Evlendikleri gece Rut, hamile kalır.(Hamileliği tam 271 gün sürer).

Karnındaki bebek, Oved; Tanrı'nın Krallığı'nın temsilcisi yüce Kral David'in büyükbabasıdır.

OVED: Boaz ile Rut'un oğlu. Boaz'danYeuda Krallığı'nın kıvılcımını, Moav'lı Rut'dan da Lot'un kıvılcımını alır.

Oved; Tanrı'nın hizmetkârı, Tanrı'ya tüm kalbiyle hizmet edecek.

Oved, Yüce Kral David'in büyükbabasıdır.

Şalom Gazetesindeki Nazlı Duenyas'ın yazısından alınmıştır.