rav alaluf

Bir kişi Korah'ın isyanını okuduğunda olan olaylar karşısında şaşkına dönebilir. Moşe İsrael'in lideridir ancak Bene Yisrael Moşe vasıtası ile birçok mucizeye tanıklık etmişlerdir. Kızıldeniz'in yarılmasından Sinay dağında Tanrı'nını açıkça konuşmasına kadar bütün göstergeler Moşe'nin bu liderliği hakkıyla yaptığının birer kanıtıdır. Bir kişi bütün bunlara tanık olduktan sonra nasıl Moşe'nin liderliğini sorgulayabilir? Bu tamamen mantık dışı görünmektedir.

Raşi Korah gibi zeki ve bilgili bir insanın nasıl böyle bir hataya düştüğünü sorgular ve cevabını yine kendisi verir. Moşe Levi kabilesi lideri olarak başka birini atamıştır. Korah bu atamayı kıskanır. Ancak sadece bir kıskançlık insanın gözünü bu kadar karartabilir mi?

Rabi Hayim Shmulevitz Sihot Musar adlı kitabında bu konuyu anlamamıza yardımcı olur. Pirke Avot bir insanı bu dünyadan eden nitelikleri kıskançlık, fazlaca arzu ve takdir edilmenin peşinde koşmak olarak belirtir. Gemara Masehet Şabat 108 B'de yetser ara'nın taktiğinin insanı küçük bir ihlal yapması konusunda cesaretlendirirerek daha büyük ihlalleri yapmasına yol açmak olduğu belirtilir. Bu dünyanın düzenlerinden biridir. Yetser ara insanı çok da absürt bir şey için motive etmez.

Ancak eğer bir insan kıskançsa o insan için dünyanın normal kuralları işlemez. Adam rasyonel bir şekilde kendini o kadar buna kaptırmıştır ki yetser ara artık ona çılgınca şeyler yaptırabilir. İşte Pirke Avot'ta sözü edilen insanı bu dünyadan etmek bu yönde açıklanabilir. Bu açıklama aslında frenlenemez arzular ve sürekli olarak takdir edilme isteği için de söylenebilir. Günümüzde frenlenemez arzularımızın bizleri nereye götüreceğini bilmek olanaksızdır. Doludizgin koşan bir atı tutkularımıza benzetecek olursak ona gem vurulmadığı takdirde uçurumdan düşmesi kaçınılmazdır ve en iyi tahminle bacakları kırılan bir at çok iyi bile olsa akıbeti bellidir.

Moşe bunu bildiğinden Korah'ın sakinleşmesi ve düşünmesi için mahkemeyi ertesi güne ertelemiştir.

Dr. Twerski ‘ye göre insanoğlu kıskançlık güdüsü karşısında son derece zayıftır. Bunu hissetmek de hiç de zor değildir. Eğer kendimizi kıskançlık duygusu içinde hissediyorsak bir süreliğine birçok şeyi askıya almamız gerekir. Çünkü kıskançlık da mantıklı düşünceyi askıya alan bir özelliktir.

Eğer kendimizi bu duygunun pençesinde hissediyorsak saçma bir harekette bulunmadan veya bir delilik yapmadan önce yapılacak en iyi şey kıskançlık konusunda Tora'nın etik öğretilerini okumak, bir arkadaşımıza içimizi dökmek veya bir Rabi ile bu konuyu konuşmak olmalıdır. Böylelikle kendimizi zor durumlara düşmekten koruyabiliriz.