Lütfen Peraşa Kağıtlarını Dua Sırasında Okumayınız

               Bu Hafta İçin Saatler              

11 Tevet

Gelecek Hafta İçin Saatler

Şabat

Başlangıç

Bitiş

5771

Şabat

Başlangıç

Bitiş

Yeruşalayim

4:03

5:18

-----

Yeruşalayim

4:06

5:21

Tel Aviv

4:16

5:19

18 Aralık

Tel Aviv

4:20

5:22

İstanbul

4:24

5:04

2010

İstanbul

4:28

5:08

V A Y H İ

 Hatırlatmalar: -

 

 

Bu HP  .....'nin aziz ruhuna ithaf edilmiştir.

 

 

Peraşa Özeti (Bereşit 47:28-50:26)

[www.chabad.org]

 

Yaakov hayatının son 17 yılını Mısır'da geçirir. Ölümünden önce Yosef'e, kendisini Kutsal Topraklar'da gömeceğine dair yemin ettirir. Yosef'in iki oğlu Menaşe ve Efrayim'i mübarek kılar ve onları, Yisrael ulusunu oluşturan on iki kabileden ikisinin başı olarak ilan eder.

Yaakov çocuklarına tarihin sonundan bahsetmek ister fakat Tanrı buna olanak tanımaz. Yaakov oğullarını, her birini kendi kabilesinin karakteri doğrultusunda birer beraha verir: Yeuda, liderler kanun koyucular ve krallar çıkaracaktır. Yüksek dini görevliler Levi'den, Tora bilginleri Yisahar'dan, denizciler Zevulun'dan, öğretmenler Şimon'dan, askerler Gad'dan yargıçlar Dan'dan, zeytin üreticileri Aşer'den vs. çıkacaktır. Reuven, babasının özel aile yaşantısına karıştığı için azarlanır. Şimon ve Levi Şehem'de gerçekleştirdikleri katliamdan ve Yosef'e yönelik komplolarından dolayı paylanır. Naftali'ye bir ceylan sürati, Binyamin'e bir kurt sertliği Yosef'e de güzellik ve üretkenlik bahşedilir.

Yaakov'un ailesi, Paro'nun bakanları, Mısır'ın önde gelen asilleri ve Mısırlı süvarilerden oluşan büyük bir cenaze korteji, Hevron'daki Mahpela Mağarası'nda gömülmek üzere Erets-Yisrael'e götürülen Yaakov'a eşlik eder.

Yosef de 110 yaşındayken Mısır'da ölür. Ölümünden önce o da, kemiklerinin ileride Mısır'dan çıkıldığında götürülmesini ve Erets-Yisrael'e gömülmesini vasiyet eder ve yaklaşmakta olan kölelik ve zulüm yıllarında BeneYisrael'i ümitle ayakta tutacak olan şu sözleri söyler: "Ben ölmek üzereyim. Tanrı sizi mutlaka hatırda tutacak ve sizi bu ülkeden, Avraam, Yitshak ve Yaakov'a [vereceğine dair] yemin etmiş olduğu ülkeye çıkaracak" (Bereşit 50:24).

DEVAR TORA

[Rabi Yisahar Frand - www.torah.org]

                                                                                                                           

Her Kuralın İstisnası Vardır

 

Peraşamızda Yaakov Avinu, Yosef'e, onun çocukları olan Menaşe ve Efrayim'in, Yaakov'un kendi çocukları Reuven ve Şimon [ve diğerleri] ile aynı statüye sahip olacaklarını söylemektedir. Başka bir deyişle Menaşe ve Efrayim Yaakov'un kendi oğulları gibi sayılacaklardı. Yosef, iki oğlunu babasından beraha almaları için getirdiğinde, behor oğlu olan Menaşe'yi, behor olarak "daha kuvvetli" berahayı alması gerektiği düşüncesiyle babasının sağ tarafına, Efrayim'i de sol tarafında yerleştirir. Ancak Yaakov ellerini çaprazlar ve sağ elini kendi solundaki Efrayim'in, sol elini de kendi sağındaki Menaşe'nin başının üzerine yerleştirir (Bereşit 48:13-14).

Rav Yaakov Kamenetsky bu olay hakkında ilginç bir açıklama sunar. Gemara (Şabat 10b), kişinin, çocukları arasında asla birini kayırmaması gerektiğini belirtir; zira Yosef'in satışı ve sonrasında gelişen ve Mısır sürgününe kadar devam eder sıkıntılı olayların hepsinin temelinde, Yaakov'un Yosef'e diğer kardeşlerine göre daha fazla ilgi göstermesi vardır. Bu tipteki bir kayırmacılığın beraberinde getirdiği tuzakların farkında olması gereken biri varsa, o da Yaakov olmalıdır. Öyleyse Yaakov neden aynı hatayı ölüm döşeğindeyken bir kez daha tekrarlamaktadır? Neden, tıpkı onlarca sene önce Yosef'e diğer kardeşlerine göre daha fazla ilgi gösterdiği gibi, bu kez Yosef'in çocuklarını diğer kardeşlerinin çocuklarına göre farklı ve özel bir konuma oturtmaktadır? Neden şimdi "Diğer tüm torunlarım torunlarımdır; ama bu torunlarım benim kendi çocuklarım sayılacak" demektedir? Tarih tekerrür ediyor gibidir!

Ve eğer Yaakov'un kuzenler arasında kıskançlık duygularını uyandırabilecek bu hareketi yapmaktan endişe duymaması yeteri kadar kötü değilse, ya kardeşler arasında yaratabileceği rekabete ne demeli? Menaşe ve Efrayim arasında bile, küçük olan Efrayim'e çok bariz bir şekilde özel ilgi göstermekte ve behor ağabeyinin yanında onu üstün kılmaktadır!

Rav Yaakov Kamenetsky, çocuk yetiştirme konusunda muhteşem bir ders verir: Evet, bir kişinin çocukları arasında kayırmacılık yapmaması temel bir kuraldır. Ancak Kuralların Kuralı şudur ki "her kuralın bir istisnası vardır". Rav Yaakov, kişinin çocuklarından hiçbirine diğerlerinden fazla özel ilgi göstermemesi kuralının da bir istisnası olduğu konusunda ısrarcıdır. Bazı zamanlar vardır ki bir çocuk, diğer bir çocuğa göre daha fazla zaman, daha fazla çaba ve daha fazla ilgiye ihtiyaç duyar.

Bir taneden fazla çocuğu olan herkes, farklı çocukların farklı şeylere ihtiyaç duyduğunu bilir. Otomobil seçerken, "çok bakım gerektiren" ve "az bakım gerektiren" araçlar vardır. Aynısı çocuklar için de geçerlidir. Bazı çocuklar "az bakım gerektiren" çocuklardır. Okula giderler, uslu davranırlar, yataklarını yaparlar, dişlerini fırçalarlar, saygılıdırlar - her şey mükemmeldir! Ancak bazı çocuklar bunun tam aksidir.

Rav Yaakov Kamenetsky, bir kişinin, ne sebeple olursa olsun, ister fiziksel, ister duygusal, ister psikolojik açıdan olsun veya sadece yaradılışın bir gereği olarak bir çocuğunun diğerlerine göre daha fazlasına ihtiyaç duyduğunu gördüğü takdirde, o çocuk her ne ihtiyaç duyuyorsa yerine getirmesi gerektiğini söyler. Kişi bunun sebebini diğer çocuklarına açıklamaya da çalışmalı ve onların anlayacağını umarak bunun için dua etmelidir.

Kişi elbette bunu kapris sonucu veya hiçbir sebep olmadan yapmamalıdır. Gemara'da verilen kuralın söylemek istediği budur. Her ne sebeple ise, Yaakov'un, Yosef'e özel ilgi gösterme konusundaki hesaplaması hatalıydı. Ancak Yaakov şimdi, Efrayim ve Menaşe'nin diğer torunlarına göre farklı bir muameleye tabi tutulması gerektiğini görmekteydi.

Neden? Çünkü diğer torunları bir destek sistemi içinde büyümüş ve yetişmişlerdi. Hepsinin amcaları, halaları ve kuzenleri vardı. Hepsinin bir "granpapası" vardı. Kuvvetli ve kuvvet veren bir aile çevreleri vardı. Efrayim ve Menaşe ise orada, Mısır'da iki yalnız çocuktu. Şehirdeki tek Yahudiler onlardı.

Bu da, Yosef'in çocuklarına diğer torunlara nazaran gösterilen özel ilgiyi açıklamaktadır. Peki ya Menaşe karşısında Efrayim'e verilen özel konum?

Rav Yaakov Kamenetsky Menaşe'nin, "ki naşani Elokim et kol amali veet kol bet avi - çünkü Tanrı tüm zorluklarımı - hatta babamın evini bile - unutmamı sağladı" (Bereşit 41:51) nedeniyle bu ismi aldığını hatırlatır. Menaşe, Yosef için "Eski Ülkeyi" temsil eden bir çocuktu. Menaşe doğduğu zaman Yosef başından geçenler hakkında halen hassastı. Oysa Efrayim'e bu ismin verilmesinin nedeni: "ki ifrani Elokim beerets onyi - çünkü Tanrı beni, ıstırap çektiğim ülkede verimli kıldı" (Bereşit 41:52) idi. Efrayim Yosef'in yeni dünyasına aitti.

Efrayim'e yönelik yaklaşım Menaşe'ye olandan farklı olmalıydı. Yaakov, Efrayim'e bu özel ilgi gösterilmediği takdirde onun istenmeyen yönlere sapabileceğinden endişe etmekteydi. Bu nedenle "ellerini çaprazladı".

Adalet tek tip olmalıdır, ancak eğitim tek tip olmak zorunda değildir. Tek tip OLAMAZ. Netivot A-Mişpat, Baba Batra'da (8b) yer alan bir açıklamayı genişletir. Gemara orada Daniel'deki "Ve bilgeler göklerin parlaklığı gibi parlayacaklar ve çok kişiyi dürüstleştirenler de yıldızlar gibi - ebediyen" (12:3) pasuğunun ilk kısmının yargıçları ikinci kısmının ise küçük çocukların öğretmenlerini kastettiğini belirtir.

Netivot A-Mişpat bu fikri geliştirir: Yargıç parlak tek renkli bir ışığa benzetilmektedir, çünkü Adalet herkes için aynıdır. Ancak küçük çocukların öğretmenleri yıldızlara benzetilmektedir. Yıldızlar farklı renklerdedir. Mavi, turuncu ve sarı yıldızlar vardır. Buna benzer şekilde, çocuklara da farklı tipte ışıklarla ışık verilmelidir. Her çocuk için aynı aydınlatma yöntemleri kullanılamaz. Öğretmen (ve tüm ebeveynler aynı zamanda öğretmendir), yargıçtan farklı olarak, öğrettiklerini çocuklara tek tip halde veremez. Eğitim terzinin elinden çıkmış gibi, kişiye özel olmalıdır.

AFTARA BAĞLANTISI

[The Jersey Shore Torah Bulletin / www.shemayisrael.co.il]

 

Vayikrevu - Melahim I 2:1-12

Bu haftaki aftara Kral David'in yaşamının sonunu konu etmektedir. David kendisinden sonra tahta geçecek olan oğlu Şelomo'ya, ölümünden sonra yerine getirmesi için bazı talimatlar vermektedir. Bu, Yaakov Avinu'nun, ölümünden önce oğullarını çevresinde toplayarak onları mübarek kılmasına benzer bir temadır.

MİŞNE TORA

[Rambam'ın Sözlü Tora'nın tüm konularını kapsayan devasa kanun kodeksi Mişne Tora'nın çok kısa bir özeti. Hazırlayan: Rabi Dr. Azriel Rosenfeld]

Önemli Not: Bu yazı dizisinin amacı Tora'nın tüm kanuni konuları hakkında okuyucuya bir fikir vermekten ibarettir. Okuyucu, pratik Alaha konusunda burada yazılacak - hem de çok kısa bir özet olan - kanunları bir temel olarak kullanamayacağını bilmelidir. Alaha konusundaki pratik uygulamalar için uzman bir Haham'a danışmak gerekir.

 

Onuncu Kitap: TAARA / MANEVİ SAFLIK

57. Para Aduma - Kızıl İnek

 

Bir cesetle temas ederek kirlenen kişi 3. ve 7. gün, üstüne kırmızı bir ineğin küllerini içeren su serperek arınır (Bamidbar 19:2-19). İneği kesen ve külleri hazırlayan kişiler (Bamidbar 19:7-8, 10), [ve Yom Kipur'da tekeyi çöle götüren ve eti yenmeyen Hatat-korbanlarını yakan kişiler (Vayikra 16:26, 28)], o gün boyunca tame olur. O suya serpmek amacının dışında dokunan veya serpilmeden yerinden hareket ettiren kişi de bir gün için tame olur (Bamidbar 19:21).

 

GEZİLERDEKİ OLASI TEHLİKELER

[Rabi Yosef Tsvi Rimon / "Şabat BeŞabato" - www.zomet.org.il]

 

Kır gezileri insanların normalde bulundukları yerlerde kalmalarına göre daha fazla tehlike arz eden faaliyetlerdir. Böyle gezilere çıkılabilir mi? Cevap evettir.

Her şeyden önce, "Tanrı aptalları korur" (Teilim 116:6). Bu güvenilebilecek bir prensiptir. Diğer bir deyişle, kişinin halk tarafından genelde kabul edilen riskleri almasına izin verilir. Buna iki açıklama yapılabilir: 1) Bu tehlikeli bir şey olarak tanımlansa bile, Tanrı halkı korur ve açık yasakların çiğnenmesi anlamına gelmediği sürece, genelde kabul edilen uygulamalardan sapmamızı bizden talep etmez. 2) Çoğu insanın normal kabul ettiği bir tehlike, tehlike olarak adlandırılmaz. Her iki durumda da, dışarıda dolaşmak araba kullanmaktan veya sokağı karşıdan karşıya geçmekten daha tehlikeli değildir.

Diğer taraftan, Tanrı'nın aptalları koruduğu ilkesi kayda değer bir tehlike olduğu zaman geçerli olmaz ve bu nedenle, her bir durum dikkatle incelenmelidir (Ahiezer cevabı 1.ci cilt, Even A-Ezer 23; Ezrat Kohen 37). Rav Kook oğluna kır gezisinin yasak olduğunu yazmış, şöyle demiştir:

"Tanrı korusun uzak bir tehlike olsa bile, geziye çıkma fikri uygun değildir. Genel olarak sağlık gibi nedenlerle halkın geziye çıkmaya izin vermesi bir gelenek olmuşsa bile, bu genel bir gezi olarak değil de, ancak geçinme ihtiyacı için onaylanabilir" [İgerot A-Reiya 3. cilt, 852].

Ancak günümüzde sırf gezinti amaçlı bile olsa, özellikle dolaşma mitsvasının var olduğu Erets-Yisrael'de geziye izin verilmektedir. Dolaşmak, Tanah'a, atalarımıza ve Erets-Yisrael'e daha yakın olma konusunda bize yardımcı olabilir. Özellikle bugün dolaşmayı bir ihtiyaç olarak görebiliriz. Tehlikelerden korkan ve sokağa bile çıkmayan bir insanın ruh sağlığı bozulabilir. Ama belirtildiği gibi, "Tanrı aptalları korur." Kişinin halk tarafından normal şartlarda kabul edilen tehlikelere maruz kalmasına izin verilir. Aynı şey geziler için de geçerlidir.

Hangi geziye katılacağımızı dikkatlice seçmek, geziyi ayrıntılarıyla planlamak, hem terör hem de yol açısından güvenliğini araştırmak gerekir. Su dâhil, ihtiyaç duyulan bütün araçların elimizin altında bulunduğundan emin olmalıyız. Gezinin zamanını planlamak ve karanlığa yakalanmamayı garantilemek önemlidir.

Ramhal, Mesilat Yeşarim'de uygun ve abartılı güven seviyelerini uzun uzun tartışır. Aşağıdaki gibi bir özet yapar:

"İki çeşit korkuyu ("yerinde olan korku" ile "aptalca korku") ayırt etme kuralı Hahamlarımızca tanımlanmıştır: "Tehlike sıklıkla oluşuyorsa durum farklıdır. Bilinen bir tehlikenin olduğu yerde kişi dikkatli olmalıdır. Ama bilinen herhangi bir tehlikenin olmadığı yerde kişi korku sergilememelidir' (Pesahim 8b). Böyle bir durum şöyle tanımlanmıştır: ‘Kişi, göremediğimiz bir tehlikeyi göz ardı eder' (Hulin 56b). Akıllı bir insan sadece kendi gözlerinin gördüğüne göre hareket etmelidir."

Özet olarak: tehlikenin çok görüldüğü bir durumda kişi temkinli olmalıdır. Gereksiz riskler alan kişi inanç sergilemiş değil, aptalca bir cesaret göstermiş olur. Ama özel bir tehlikenin bulunduğuna dair bir bilgi yoksa (yukarıda belirtildiği gibi, dolaşmak için bilinen bir yer ve uygun hazırlıklar yapıldığı zaman), kişi korkmamalıdır ve bu tipteki bir geziye izin verilir.

YAHUDİ EVİNİN TEMELLERİ

[Dini Uygulama Rehberi - Rabi Nisim Behar]

 

Herkesi Hoşgörü İle Yargılamak (Devam)

 

344

 
1. Herkes tarafından iyi hareketleriyle tanınan bir kişiyi, bir kerelik iyi olmadığı sanılan bir davranışta bulunurken gördüysen, onu masum çıkarabilecek hiçbir şey yoksa bile, kendi kendine "Ben anlamasam da mutlaka bir bildiği var ki böyle hareket etti" diye düşünmelisin. Böyle bir durumda bile bu kişinin suçlu olduğundan şüphelenen, "dürüst kişiden şüphelenmiş" sayılır. Ve dürüst bir insandan şüphe etmenin cezası çok ağırdır. Şu olay anlatılır: "Büyük bir Rav, oğlunun düğünü için büyük bir ziyafet verir ve bu ziyafete şehrin en şöhretli Hahamları'nı çağırır. Masanın etrafındayken, gelinin babası, damada herkesin gözünün önünde çok kıymetli bir ziynet eşyası verir. Herkes bu mücevheri görmek için adeta yarışa girer. Mücevher bu şekilde elden ele dolaşır; ta ki bir çığlık duyulana kadar: "Kayboldu!"

       Herkes düzeyi belli kişiler olduğu için kimseden şüphelenemeyen baba, çok üzülür.

       Oradaki Hahamlar'dan biri herkesin cebinin aranmasını salık verir. Fakat bir başka Haham hemen bu teklife karşı çıkar.

       Birden herkes ikinci Haham'dan şüphelenir. Bu arada, davetlilerden biri, bir çocuğun, kaybolan mücevherle oynamakta olduğunu fark eder. Kendisinden şüphe edilen Haham bunun üzerine etraftakilere seslenir: "İnsanlardan şüphe etmenin ne derece yasak olduğunu görüyor musunuz?"

2. Olayları, insanların masum olduğu düşüncesiyle değerlendirip hüküm vermek, uyum, kardeşlik ve sevgiyi getirir.

3. Arkadaşının iyi olmayan bir şey yaptığını duyan biri, onun yerinde olsa, bir ihtimal, kendisinin de benzer bir deneyimde başarısız olacağını düşünmelidir. Bu yüzden Hahamlarımız, "aynı olay başından geçene kadar arkadaşını yargılama" demişlerdir. Böylelikle, kişi, arkadaşını masum olduğunu düşünerek yargılar.

4. Çok araştırma yaptıktan sonra, arkadaşının suçlu olduğuna kani olsan, hatta geçerli şahitler de bunu doğrulasa bile, sen yine de yargıç gibi davranma. Üzerine şefkat kıyafetini giymeli ve arkadaşının suçlandığı durumda hafifletici bazı noktalar bulmaya gayret etmelisin. Aklın seni kolaylıkla hatalı şüphelere götürebilir. Böyle durumlarda Hahamlarımız'ın Pirke Avot'taki sözlerini hatırla: "Ey insanoğlu... Karar vermeden önce yargını en iyi şekilde yap". Ve: "Herkesi hoşgörü ile yargıla".

 

Haftanın Sözü

["Shabbat Shalom Weekly" - Rabi Kalman Packouz]

 

Hayat kırılgandır... Dua edin.

 

Haftanın Peraşası'nı, t  e  b  e  r  r  u  d  a     b  u  l  u  n  a  r  a  k, ölmüşlerinin ruhuna veya hasta bir yakınının şifasına ithaf etmek isteyenlerin,

 ilgililer (050 - 38 41 30) ile temasa geçmeleri rica olunur.

Peraşa kağıtları Tora ile ilgili yazılar içerdiğinden çöpe atılmamalıdır.

Lütfen Geniza'ya getiriniz.