Lütfen Peraşa Kâğıtlarını Dua Sırasında Okumayınız
Bu Hafta İçin Saatler			10 Ocak	Gelecek Hafta İçin Saatler
Şabat	Başlangıç	Bitiş	2009	Şabat	Başlangıç	Bitiş
Yeruşalayim	4:18	5:33	-----	Yeruşalayim	4:24	5:38
Tel Aviv	4:32	5:34	14 Tevet	Tel Aviv	4:38	5:40
İstanbul	4:41	5:21	5769	İstanbul	4:49	5:29
V A Y H İ
Hatırlatmalar: ü 26 Ocak Pazartesi: Roş Hodeş Şevat
Bu HP  .....'nin aziz ruhuna ithaf edilmiştir.

 

Peraşa Özeti (Bereşit 47:28-50:26)

[www.chabad.org]

 

Yaakov hayatının son 17 yılını Mısır'da geçirir. Ölümünden önce Yosef'e, kendisini Kutsal Topraklar'da gömeceğine dair yemin ettirir. Yosef'in iki oğlu Menaşe ve Efrayim'i mübarek kılar ve onları, Yisrael ulusunu oluşturan on iki kabileden ikisinin başı olarak ilan eder.

 

Yaakov çocuklarına tarihin sonundan bahsetmek ister fakat Tanrı buna olanak tanımaz. Yaakov oğullarını, her birini kendi kabilesinin karakteri doğrultusunda birer beraha verir: Yeuda, liderler kanun koyucular ve krallar çıkaracaktır. Yüksek dini görevliler Levi'den, Tora bilginleri Yisahar'dan, denizciler Zevulun'dan, öğretmenler Şimon'dan, askerler Gad'dan yargıçlar Dan'dan, zeytin üreticileri Aşer'den vs. çıkacaktır. Reuven, babasının özel aile yaşantısına karıştığı için azarlanır. Şimon ve Levi Şehem'de gerçekleştirdikleri katliamdan ve Yosef'e yönelik komplolarından dolayı paylanır. Naftali'ye bir ceylan sürati, Binyamin'e bir kurt sertliği Yosef'e de güzellik ve üretkenlik bahşedilir.

 

Yaakov'un ailesi, Paro'nun bakanları, Mısır'ın önde gelen asilleri ve Mısırlı süvarilerden oluşan büyük bir cenaze korteji, Hevron'daki Mahpela Mağarası'nda gömülmek üzere Erets-Yisrael'e götürülen Yaakov'a eşlik eder.

 

Yosef de 110 yaşındayken Mısır'da ölür. Ölümünden önce o da, kemiklerinin ileride Mısır'dan çıkıldığında götürülmesini ve Erets-Yisrael'e gömülmesini vasiyet eder ve yaklaşmakta olan kölelik ve zulüm yıllarında BeneYisrael'i ümitle ayakta tutacak olan şu sözleri söyler: "Ben ölmek üzereyim. Tanrı sizi mutlaka hatırda tutacak ve sizi bu ülkeden, Avraam, Yitshak ve Yaakov'a [vereceğine dair] yemin etmiş olduğu ülkeye çıkaracak" (Bereşit 50:24).

 

DEVAR TORA

[Rabi Şay Froindlich - www.torahmitzion.org]

 

"Yaakov ... Yaşadı" - Yaakov Avinu Ölmedi!

 

Yaakov ömrünün sonuna doğru, oğlu Yosef'i çağırır ve ona "Bana bir iyilik yap; lütfen beni Mısır'da gömme, atalarımın yanında yatmama izin ver..." der.

"İstediğini yapacağım" diye cevap verir Yosef.

Ancak Yaakov hâlâ memnun değildir; Yosef'in sözünde duracağına dair yemin etmesinde ısrar eder. Ramban'a göre yemin konusundaki talebi, Yaakov'un Yosef'e güvensizliğini yansıtmakta değildir; daha ziyade Paro'ya bu konudaki isteğini sunarken onu güçlü kılmayı amaçlamıştır. Belki firavun Yosef'in gitmesine izin vermeyecekti; bu yüzden, Yaakov oğlunun kararını kesinleştirmesi için yemin etmesini istemiştir.

 

Ama neden Yaakov, Mearat Amahpela'da gömülmekte bu kadar ısrarlıdır? Ne de olsa, şahsen Yaakov sevgili eşi Rahel'i orada gömmeyi başaramamıştır. O halde, orada gömülmek bu derecede önemliyse, neden Rahel'in durumu Yaakov'unkinden farklı olmalıdır?

 

Görünen odur ki, bu sözler Yaakov'un oğullarına, özellikle de Yosef'e vermek istediği son ders hakkında ima içermektedir.

 

Yaakov'un hayatı uzun bir mücadele zincirinden ibarettir; ilk başta kardeşi Esav'a karşı Yitshak'ın gelecekteki varisi olma mücadelesi vermiştir. Bu çatışma onlar doğmadan başlamıştır. Pasuk onların doğumlarıyla ilgili şöyle demektedir: "[Esav'dan] sonra, kardeşi çıktı. Eli Esav'ın topuğunu kavramıştı" (Bereşit 25:26). [Akev = Topuk]. Bu, Yaakov'un isminin kaynağıdır. Söz konusu isim aradaki çatışma temasını ebedileştirmiştir. Yaakov ana karnından itibaren mücadele eden, çabalayan bir kişidir. Başlangıçta, sanki Yaakov mücadeleyi kaybetmiş gibi görünmektedir - eliyle kardeşinin topuğunu kavramıştır. Ama daha sonra, Esav'ın da açıkladığı gibi bu durum değişmiştir: "İsminin Yaakov olması ne kadar uygun! İkinci keredir arkamdan geliyor. Behorluk hakkımı almıştı; şimdi de berahamı aldı" (Bereşit 27:36).

 

Yaakov'un behorluk hakkı ile ilgili Esav'a karşı mücadelesi artık sadece bir mevki savaşı değildir. Bu esasında dünyanın nasıl idare edilmesi gerektiği konusunda ideolojik bir savaştır. Doğa güçlerine ve maddiyata göre mi, yoksa manevi bir vizyon ve inançla mı yönetilmelidir? Bir avcı, bir kır adamı dünyayı yönetmek için uygun kişi midir, yoksa bu görev "çadırlarda [Tora çadırlarında] yaşayan basit bir adama" mı verilmelidir?

 

Yaakov berahayı aldığı zaman bu soru açık bir şekilde çözüme kavuşmuştur ve babası, gerçekte berahayı Esav'a vermediğini fark ettikten sonra bile Yaakov hakkında "o da mübarek olacaktır" demiştir. Diğer bir deyişle, Yaakov bu iki dünyayı birleştirmenin mümkün olduğunu, inanç dolu bir adamın doğal, dünyevî meselelerde bile önder olabileceğini kanıtlayan bir karakteri simgelemektedir.

 

Seçilenin Yaakov ve onun yolu olduğu Esav'ın meleği karşısında galip geldiği zaman bir kez daha açıklık kazanmıştır. Bu yüzleşme politik liderlikle manevi liderlik arasında bir yetki bölünmesi felsefesine karşı son mücadeleyi temsil eder.

 

Özet olarak diyebiliriz ki, Yaakov, bu fiziksel dünyada yaşadıkça, hayatta manevi ve idealist bakış açısını muhafaza ederek, mücadele edip gelişmemiz gerektiğinin farkındalığını oğullarına vasiyet etmiştir. İşte bu nedenle, Yaakov'a bu yeni Yisrael ismi bahşedilmiştir.

 

Bu, mücadelenin sonu mudur? Mücadele yalnızca yaşadıkça ve yüzleşmek gereken biri oldukça mı devam edecektir?

Yaakov durumun böyle olmadığını öğretir.

Mücadele etme ve gelişme gücümüz ölümden sonra bile devam eder.

 

Yaakov'un öğrettiği gibi "Lütfen beni Mısır'da gömme". Diğer bir deyişle: Bu mesajımı sadece Mısır'daki hayat için algılamayın. Mücadelenin sadece bir başkasına karşı, farklı olanlara karşı, Esav'a, Lavan'a, Mısırlılar'a karşı olduğunu sanmayın. Savaş aynı zamanda - ve en önemlisi - kendi içinizdedir. Savaş benim içimde, özel hayatımın içinde yer alır: Ben bir "Yisrael" olarak, belli bir bakış açısı ile ilerleyen bir insan olarak mı yaşıyorum? Dünyaya inanç dolu bir insanın gözleri ile mi bakıyorum?

 

Ataları ile gömülmeyi arzu eden bir insan hayatında temsil ettiği devamlılığı sonsuz kılmak istemektedir. Bu şekilde, atalarının yürüdüğü yolda yürümeye devam ettiğini göstermektedir. Yaakov'un göstermek istediği budur: O yeni bir yol icat etmemiştir. Kendisinden önceki yolu genişletmiş, yaymış ve derinleştirmiştir. Yol aynı yoldur! Hayatta mücadele etmenin ve elde etmenin yoludur. Hem dışa doğru, hem içe doğru birleşip derinleşmenin yoludur; bir yanda devamlılık, diğer yanda gelişme ve bir üst aşamaya geçme yoludur.

 

Bu anlamda, Yaakov Rahel'den farklı değildir. Tıpkı Rahel gibi, o da gömülü olduğu yerden hayat görevine devam etmektedir. Rahel sürgündeki çocuklarını bekleyerek, ebedî annelik rolüne devam etmektedir. Pasukta söylendiği gibi: "...Yüceliklerde bir ses duyuluyor, bir ağıt, acı bir ağlama. Rahel çocukları için ağlıyor, teselli bulmayı reddediyor çocukları için..." (Yirmeyau 31:14).

 

O halde, "Am Yisrael Hay" diyebiliriz. Yaakov'un torunları olan Yisrael ulusu, kelimenin en ebedi anlamıyla, yaşamaktadır...

 

5 Soru

Cevapları broşürün sonunda bulabilirsiniz.

 

1) Yaakov'un Yosef'e ne konuda yemin ettirmiştir?

2) Yaakov Efrayim ve Menaşe'yi nasıl mübarek kılmıştır?

3) Yaakov'un Reuven'e verdiği beraha nedir?

4) Yeuda berahasında hangi hayvana benzetilir?

5) Yaakov nereye gömüldü ve gömme işlemini kim engellemek istedi?

 

MİŞNE TORA

[Rambam'ın Sözlü Tora'nın tüm konularını kapsayan devasa kanun kodeksi Mişne Tora'nın çok kısa bir özeti. Hazırlayan: Rabi Dr. Azriel Rosenfeld]

Önemli Not: Bu yazı dizisinin amacı Tora'nın tüm kanuni konuları hakkında okuyucuya bir fikir vermekten ibarettir. Okuyucu, pratik Alaha konusunda burada yazılacak - hem de çok kısa bir özet olan - kanunları bir temel olarak kullanamayacağını bilmelidir. Alaha konusundaki pratik uygulamalar için uzman bir Haham'a danışmak gerekir.

 

İlk Kitap: MADA / BİLGİ (Devam)

4. Avoda Zara VeHukot Agoyim - Putperestlik ve Yabancı Ulusların Töreleri

 

a)      Putperestlik (Devam)

 

Bir puta ona özgü kullanılan tapınma şekliyle tapınmak yasaktır. Pasukta söylendiği gibi: "Onlara ibadet etme" (Şemot 20:5). Bir puta özgü tapınma yöntemi olmasa bile ona kurban kesmek veya önünde eğilmek yasaktır. Pasukta söylendiği gibi: "[Başka] tanrılara kurban kesen, ölüme mahkûm edilecektir. [İbadet] Özellikle ve yalnız Aşem adına [yapılabilir]" (Şemot 22:19). Ve başka pasuklarda söylendiği gibi: "Onlara eğilme" (Şemot 20:5) ve "Başka herhangi bir güce eğilmeyeceksin" (Şemot 34:14).

 

Put yapmak yasaktır. Pasukta söylendiği gibi: "Kendinize dökme [metalden] putlar yapmayın" (Vayikra 19:4) ve "Kendine [sahte bir ilahı simgeleyen] ... hiçbir şeyin oyma heykelini ya da resmini yapma" (Şemot 20:4). Bunun yanında insanların veya gök cisimlerinin kabartma şekillerini dekorasyon amacıyla bile olsa yapmak yasaktır. Pasukta söylendiği "Benimle [olan hiçbir şeyi temsil edecek nesneler] yapmayın" (Şemot 20:20).

 

Putlara bakmak veya onlara nasıl tapıldığını incelemek bile yasaktır. Pasukta söylendiği gibi: "Sahte tanrılara dikkatinizi vermeyin" (Vayikra 19:4) ve "‘Acaba bu uluslar kendi ilahlarına nasıl ibadet ederlerdi? Ben de aynısını yapayım' diye arayışa girme" (Devarim 12:30). Putperestliğe sadece düşüncede bile meyletmek yasaktır. Bize Tora'nın temel ilkelerine aykırı olan her türlü düşünceye karşı Tora bizi uyarmıştır. Pasukta söylendiği gibi: "Sizi yoldan çıkaran kalbinizin ve gözlerinizin peşinden arayışta bulunmayacaksınız" (Bamidbar 15:39).

 

BİR KİŞİ / BİR ESER

 

Rabenu Hananel: Rabi Hananel ben Huşiel, Geonim döneminin son büyüklerinin öğrencisi olan büyük bir Talmud uzmanıydı. En çok kendi Talmud'a yaptığı ve kendi adıyla (Rabenu Hananel) bilinen açıklamalarıyla tanınır.

 

Rabenu Hananel 990 yılında doğmuştur. Tunus'un Kairuan kentiyle yakın ilişkili olmasına rağmen doğum yerinin İtalya olduğu sanılmaktadır. Tosafot yazarları (Raşi'nin torunları) da ondan "İş Romi - Romalı" olarak bahsederler. Rabenu Hananel Kairuan yeşivası başkanı olan babası Rabi Huşiel'in idaresi altında, ama Rav Ay Gaon'un da rehberliğiyle eğitim aldı. En önemli öğrencisi, Rabi Yitshak Alfasi'dir (RİF).

 

Rabenu Hananel Talmud'un bütünü üzerinde yapılan ilk açıklamaların sahibidir. Bu açıklamalar çeşitli Talmud ünitelerinde, günümüzde kullanılan standart Talmud sayfalarının kenarında yer alır. Açıklamalar Talmud'daki esas tezlerin bir özetini içerir ve kanuni olmayan anlatı sınıfındaki materyalin çoğunu içermez. Rabenu Hananel'in açıklamalarının ayırt edici bir özelliği, Babil Talmudu'na yaptığı açıklamalarda, konunun Yeruşalayim Talmudu'nda işlenen şeklinden alıntılar yapması ve karşılaştırmalar içermesidir.

 

Rabenu Hananel, başta Rabenu Behaye ben Aşer olmak üzere bazı Tora açıklayıcılarının alıntıladığı bir de Tora açıklaması yazmıştır. Bu açıklama özellikle Karay görüşünü çürütme üzerine kuruludur. Her ne kadar bu çalışma günümüze bütünüyle ulaşmamışsa da, birçok parçası mevcuttur ve yakın zamanda bunlar yayınlanmıştır.

 

Diğer çalışmaları arasında bir soru-cevap koleksiyonu ve kanuni kararları içeren Sefer Amiktsoot olan Rabenu Hananel 1053 yılında ölmüştür.

 

DÜŞÜNCELER

["Straight Talk" / Rabi Shaul Rosenblatt - www.aish.com]

 

Yahudi Değeri

 

Vayehi peraşasında Yosef, Yaakov'un şu sözlerini aktarır: "Beni Kenaan Ülkesi'nde kendime kazmış olduğum mezarıma - tam oraya göm" (Bereşit 50:5). Yaakov'un bu sözleri Hevron'daki Mahpela Mağarası'nı kastetmektedir. Ancak pasuk açık değildir; çünkü o mezarlık esasında Avraam tarafından satın alınmıştı ve Yaakov son 17 yıldır Mısır'da yaşamıştı - o halde Yaakov "kendime kazmış olduğum mezarıma" sözüyle neyi kastetmiştir?

 

Midraş'a göre, "kazmak" kelimesi aynı zamanda "yığın" anlamına da gelebilir. Tahmin edileceği gibi bu mezar yeri üzerinde Yaakov Esav'la ortaktı. Yaakov Mahpela Mağarası'nın atasal değerini biliyordu; dolayısıyla Esav'ın payını kendisinden satın almıştı - bir yığın para karşılığında. Kaynaklarımız Yaakov'un, Lavan'ın evinde geçirdiği sürede elde ettiği servetin tümünü Esav'a verdiğini kaydederler.

 

Bu da başka bir soruyu akla getirir: Yaakov neden bütün parasını mezarlık için harcamalıydı? Esav'ı kendi payını satmaya ikna etmek için, paranın yarısı yetmez miydi?

 

Bunun cevabı, Yaakov'un Lavan'ın yanında geçirdiği 20 sene boyunca iki önemli mitzvayı gerçekleştirememiş olmasında yatar. Bu iki mitsva ebeveyni onurlandırma ve Erets-Yisrael'de yaşama mitsvalarıydı. 20 sene boyunca biriktirdiği tüm parasından vazgeçerek, bir mitsvanın değerine karşılık, paranın onun için hiçbir değer teşkil etmediğini gösteriyordu.

 

Bu inanılmaz derecede yüksek bir Yahudi taahhüdüdür. Yahudi ilkelerine bağlılık adına mücadele eden bütün gelecek nesiller için bir örnek teşkil eder. Ve bu her birimizin düşünmesi gereken bir sorudur. Sonuçta soru şudur: Bizler Yahudiliğimize ne kadar değer veriyoruz?

 

YAHUDİ EVİNİN TEMELLERİ

[Dini Uygulama Rehberi - Rabi Nisim Behar]

 

Aftara Kuralları

 

1.             Aftara, Tora okunmasını yasaklayan düşmanların zulümleri zamanında okunan ve haftanın peraşası ile ilgisi bulunan, peygamberlerin sözleridir. O dönemde tıpkı peraşadaki gibi Ole çağırılırdı.

2.             Gelila (Sefer Tora'nın üstündeki örtülerin çıkarılıp geri koyulması) yapılmadan Aftara berahalarına başlanmaz.

3.             Maftir olarak çağırılan kişi Aftara'yı okurken, konuşmak yasaktır.

4.             İki peraşa (Mehubarot) okunan hafta, ikinci peraşanın Aftarası okunur Roş Hodeş'e rastlayan Şabat günlerinde Aşamayim Kisi Aftarası okunur. Roş Hodeş Pazar gününe düşüyorsa, öncesindeki Şabat günü Mahar Hodeş Aftarası okunur.

5.             Tüm cemaat Aftarayı Hazan'la beraber alçak sesle okur, fakat berahaları Maftir'in ağzından dinlemeleri gerekir.

6.             Eğer Maftir Aftarayı okumasını bilmiyorsa, söylediği berahalar "Levatala - Boşuna"dır. Cemaat Hova'dan çıkmaz.

7.             Roş Hodeş Av, Şabat veya Pazar gününe rastlarsa, Şimu Aftarası okunur. Aynı zamanda Roş Hodeş Elul, Şabat veya Pazar gününe rastlarsa Aniya Soara Aftarası okunur.

8.             Adar ayındaki peraşalarda o haftanın Aftaraları değil, Şekalim, Zahor, Para ve Ahodeş Aftaraları okunur.

9.             Roş Hodeş'ten önceki Şabat, Tefila kitaplarında yazılı olan şekilde Yei Ratson söylenir. Böylece o haftaya düşen Roş Hodeş günleri bildirilir. Yalnızca Tişri ayından önce Yei Ratson söylenmez.

 

5 CEVAP

 

1)      Yosef onu Erets-Yisrael'de gömecekti.

2)      Beni tüm kötülüklerden kurtaran melek, bu çocukları mübarek kılsın. Hem benim ismim, hem de babalarım Avraam ve Yitshak'ın isimleri, onlarla anılsın. Ve yeryüzünde balıklar gibi çoğalsınlar.

3)      Artık günah işlememesini söyledi. Kabilesini krallık ve Koenlik'ten mahrum bıraktı.

4)      Bir aslan.

5)      Mahpela Mağarası'nda gömüldü ve Esav cenazeyi durdurmak istedi.

 

Haftanın Sözü

["Shabbat Shalom Weekly" - Rabi Kalman Packouz]

 

Mutluluk zevk aldığın şeyi yapmak değil, yaptığın şeyden zevk almaktır.

 

Haftanın Peraşası'nı, t  e  b  e  r  r  u  d  a     b  u  l  u  n  a  r  a  k, ölmüşlerinin ruhuna veya hasta bir yakınının şifasına ithaf etmek isteyenlerin,  ilgililer (050 - 38 41 30) ile temasa geçmeleri rica olunur.

Peraşa kağıtları Tora ile ilgili yazılar içerdiğinden çöpe atılmamalıdır. Lütfen Geniza'ya getiriniz.