AVRAM’IN SÖZÜ
Bu uzak ülkelerin birinde Avram, karısı Saray ve ağabeyinin oğlu Lot ile birlikte yaşıyordu.Avram iyi bir insandı ve Allah onu uzun seneler boyunca izledi.Allah , Avram’a konuşarak ona şu sözü verdi : Eğer Avram Allah’ın istediği yere gider , oraya yerleşirse, Allah ondan büyük bir millet yapacaktı.. Avram Allah’ın istediğini yaparak ailesiyle birlikte Kenaan topraklarına gitti .
Bir dağda çadır kurdu ancak uzun zamandır yağmur yağmadığından toprak kuruydu ve kıtlık başlamıştı . Avram bu biçimde yaşayamayacaklarını biliyordu ve bu yüzden Kenaan’da tekrar kuraklık bitinceye değin ailesini Mısır’a götürdü...
AVRAM VE LOT
Avram Kenaan’a döndüğünde sığırları, gümüşleri ve altınları olan zengin bir adamdı ancak hic birşey eskisi gibi değildi. Avram Lot’la tartışıyordu va Avram için sürüleri güden adamlar ile Lot’un adamları arasında da problem çıkıyordu.
Avram “ Artık tartışmayalım. Burada çok toprak var” dedi ve ellerini kaldırarak devam etti: “ Sen sol tarafımdaki toprakları al; ben de sağ tarafımdaki toprakları alacağım” . Lot, sol taraftaki toprakların Yarden toprakları olduğunu gördü. Burada bir çok yeşillik ve su olduğundan sürüleri için de iyi olacağını düşünerek Avram’a teşekkür etti ve vedalaşarak çadırını Sedom yakınlarında kurdu.Ancak Sedom ve Amora şehri insanları kötü insanlardı ve orada savaş vardı. Lot ve sahip olduğu herşey ele geçirildi , ama Avram, Lot ve sahip olduğu eşyaları ve adamlarını Sedom halkından kurtardı.
YİŞMAEL VE SÜNNET
Avraam ve Sara ihtiyarlamışlardı. Bu zamana kadar çocukları olmamıştı. Sara Avraam’a ikinci bir kadın olarak hizmetkarı Agar’ı almasını teklif etti. Avraam onu aldı ve ondan Yişmael adını verdiği bir çocuğu dünyaya geldi. Allah ona dedi ki:- “ Bir çok milletin babası olacağından bundan sonra adın Avram değil Avraam olacak. Sana Kenaan topraklarını vereceğim. Karın Saray bundan sonra Sara olacak. Onu kutsayacağım ve ona bir oğlan çocuk vereceğim. Kralların annesi olacak.”
Seninle ve soyunla ebedi bir anlaşma yapacağım. Bu anlaşmanın bir işareti de sünnettir. Sen sünnet olacağın gibi soyundan doğacak olan erkek çocuklar sekiz günlük iken sünnet olacaklar. Avraam; Allah’ın emirlerine uyarak kendisini, oğlu Yişmael’i ve ev halkını sünnet ettirdi.
YİTSHAK’IN DOĞUŞUNUN MÜJDELENMESİ:
Sıcak bir günde, Avram çadırının önünde otururken, kendisine insan şeklinde üç melek göründü. Avram onlara misafirperverlik göstererek ısrarla bir ağacın dibinde dinlenmeleri için ricada bulundu, ve onlara yemek ikram etti. Onlar, ona:- Karın Sara nerede? diye sordular. O da çadırdadır diye cevap verdi. Onlardan biri:- Sara’nın bir sene içinde oğlu olacak dedi. Sara bu sözleri duyunca güldü. Allah Avraam’a :- Sara niçin güldü? Allah için imkansız bir şey var mıdır? dedi.
AVRAAM VE ALLAH
Lot’un bulunduğu Sedom şehrinde kötülük devam ediyordu ve Lot bu konu ile ilgili Avraam’la konuştu. Avraam, Allah’ın Sedom’daki kötü insanlarla birlikte iyi insanları da yok etmesinden ve Lot’un da bu insanlar arasında olmasından korkuyordu. Allah, Avraam’a Sedom’da elli iyi insan bulduğu takdirde tüm şehri kurtaracağını söyledi. Avraam , Allah karşısında çok cesurdu ve şöyle söyledi: “ 45 tane iyi insan bulursanız 50 tane olmadığı için tüm şehri yok mu edeceksiniz?” Allah cevap verdi: “ Eğer Sedom’da 40 tane iyi insan bulursam şehri kurtaracağım” Avraam daha da cesurlaşarak “ Ya sadece 30 tane iyi insan varsa?” Allah kızdı ama yine de “ Eğer 10 tane iyi insan bulursam Sedom şehri yok olmayacak” diyerek Avraam’ı orada bıraktı.
LOT’UN KARISI
Lot Sedom’un kapısında oturuyordu.İki melek yanına geldiğinde, Lot kalkarak onların karşısında eğildi ve daha sonra onları evine misafir etti. Gece olmadan Sedom halkı Lot’un evine gelerek “ Bugün ziyaretine gelen adamlar nerde?” diye sordular. Lot kızgın adamlarla konuşmak üzere dışarı çıkarak şöyle söyledi : “ Bu kadar kötü olmayın. İki güzel kızım var; size onları vereyim ama bu adamlara dokunmayın “ “ Geri çekil “ diye bağıran adamlar neredeyse kapıyı kırdılar ancak melekler Lot’u evin içine alarak tekrar dışarı çıktılar ve adamlar gidene kadar savaştılar. “ Tüm aileni buradan götür çünkü buradaki insanlar çok kötü olduklarından burayı yok edeceğiz.”
Ertesi sabah güneş doğmadan Lot ve ailesi kalktılar. Melekler onları şehrin kapısına kadar götürdükten sonra “ Buradan kaçın ve arkanıza hiç bakmayın ” dediler. Güneş doğduğunda tüm Sedom ve Amora şehri yanıyordu ancak Lot ve ailesi kurtulmuştu. Lot’un karısı arkasına baktığı için bir tuz heykeline dönüştü...
YİTSHAK’IN DOĞUŞU
Allah vaadini yerine getirerek Sara’ya YİTSHAK adında bir çocuk verdi. Sekiz günlükken YİTSHAK sünnet edildi. Babası, şerefine bir ziyafet tertipledi.
AGAR ve YİŞMAEL
Sara, Agar’ın oğlu Yişmael’in Yitshak’a kötü muamele yaptığını görmüştü. Bunun üzerine Avraam’a:- Bu hizmetçiyi ve oğlunu kov. Zira hizmetçinin oğlu Yitshak’la beraber mirasa konmamalıdır, dedi. Bu sözler Avraam’ın gücüne gitti. Fakat Allah’ın emri ile de Sara’nın arzusunu yerine getirdi. Erkenden kalkarak ekmekle bir tulum su aldı ve bunları Agar’a vererek oğlu ile beraber gönderdi.
Agar, oğlu ile birlikte çölde yol aldılar. Bir müddet sonra tulumdaki suları bitmişti. Agar oğlunu bir ağacın dibinde bırakarak uzaklaştı. Çok üzgündü. Oğlunu ölürken görmeye tahammülü yoktu. Allah onlara acıdı. Agar’a bir kaynak gösterdi, oradan su içtiler. Yişmael ile annesi çölde yerleştiler. Yişmael iyi bir atıcı oldu. Evlendi ve sülalesinden Arap ırkı meydana geldi.
YİTSHAK’IN KURBAN EDİLMESİ
Allah, Avraam’ı denemek için ona: - Biricik ve çok sevdiğin oğlun Yitshak’ı al ve sana söyleyeceğim tepede kurban et, dedi. Avraam erkenden kalktı ve kurban için gerekli odunu kesti. Kestiği odunu bir eşeğe yükleyerek oğlu ve iki hizmetkarı ile yola çıktı. Allah’ın gösterdiği yere geldiği zaman, hizmetkarlarına: - Siz burada kalın. Ben Yitshak’la tepeye çıkıp dua edeceğim, dedi. Gerekli malzemeyi aldıktan sonra Yitshak’la birlikte tepeye çıktı. Yitshak babasına: - odun ve ateşi aldık fakat kurban edeceğimiz kuzu nerede? diye sordu. Avraam da,«Allah onu tedarik eder» dedi.
Tepeye geldiklerinde Avraam bir Mizbeah inşaa etti ve istif ettiği odunlar üzerinde oğlunu oturttu. Tam bıçağını kaldırdığı sırada gökten bir ses: - Avraam Avraam! Çocuğa dokunma ve ona bir şey yapma. Biricik oğlunu bana kurban etmekten çekinmediğin için Allah’tan korktuğunu şimdi anlıyorum, diye haykırdı ve Avraam o sırada çalılıklar arasında ortaya çıkan bir koçu alarak oğlunun yerine kurban etti.
Gökteki ses Avraam’a tekrar seslenerek yaptığı hareketten dolayı takdis edileceğini ve sülalesinin büyüyeceğini söyledi. Avraam ve Yitshak eve dönmek üzere hizmetkarlarının yanına gittiler.
SARA’NIN ÖLÜMÜ
Az bir müddet sonra Sara öldü. Avraam üzüntüsünden ağladı ve onu Hevron yakınlarında satın aldığı ve MEARAT AMAHPELA adlı arazide gömdü. Daha sonraları aynı arazide Avraam, Yitshak ve Yaakov gömüldüler.
RİVKA KUYU BAŞINDA
Avraam yaşlandıkça ,oğlu İshak’ın kendisi ölmeden evlenmeyeceğinden endişelenmeye başladı. En eski ve en sadık hizmetkarından ona son bir hizmette bulunmasını istedi. : “ Ülkeme git ve insanlarımın arasından oğlum İshak için bir eş bul ve buraya getir.” dedi. “ Peki ya seçtiğim kız benimle Kenaan’a gelmezse?” diye sordu hizmetkar. “Eğer kız isteyerek gelmezse o zaman yalnız dönersin; ama oğlumu oraya götürme” dedi Avraam. Hizmetkar elini Avraam’a vererek ona efendisinin isteğini yerine getireceğine dair yemin etti.
Ertesi sabah hizmetkar efendisinin on devesini alarak Mezopotamıa’ya gitti.Şehrin dışındaki , kadınların ve genç kızların su çekmeye gittikleri kuyunun başında develeri oturttu.
Hizmetkar kendi kendine “ Kafamı kaldırdığımda genç bir kız göreyim ve ona “ Testinden biraz su içeyim” diyeyim.Eğer o kız , benim yansıra develerimin içmesi için de su verirse bileceğim ki Avraam’ın oğluna yakışır nazik ve kibar kızdır.” dedi. Hizmetkar kafasını kaldırdığında , omzunda su testisi bulunan Rivka isimli güzel bir kız gördü. Kızın, kuyuya giderek testisine su dolduruşunu izledi ve yanına yaklaştı : “ Lütfen testinden biraz su içmeme izin ver” dedi. Testisinden dilediği kadar su içebilmesi için hizmetkara testisini uzatan Rivka “İçin efendim ; develeriniz için de kuyudan su çekeyim.” Diyerek, develer susuzluklarını giderene kadar kuyudan su çekti.
HİZMETKAR RİVKA'NIN EVİNDE
Hizmetkar Rivka’ya bir altın küpe ve iki altın bilezik verince Rebeka çok mutlu oldu. “ Kimin kızısın sen?” diye sordu hizmetkar.
“Ben Betuel’in kızı Rivka’yım “ dedi Rivka.
“ Babanın evinde bu gece kalabilmemiz için bir oda var mi? “ diye sordu Hizmetkar.
Rivka “ Hem üstünde yatacak saman , hem de kalacak odamız var “ diye yanıtladı . Rivka’nın ağabeyi hizmetkar ve develere kalacakları yeri gösterdi. Ona güzel bir sofra kurdular ancak hizmetkar Rivka’nın babasına şöyle dedi : “ Size buraya neden geldiğimi söylemeden yemek yiyemem. Ben Avraam’ın hizmetkarıyım ve buraya oğlu İshak icin bir eş bulmaya geldim. Bir genç kızın isteyerek benle geleceğinden emin olmadığım için bugün kuyuda dua ettim ve sanki dualarımın cevabı olarak Rivka karşıma çıktı. “
Rivka’nın babası “ Bu kesinlikle Allah’ın arzusudur. Kızımı , efendinin oğluna eş olarak götür.” dedi.Rivka’yı çağırarak , hizmetkarla gitmeyi isteyip istemediğini sorduğunda Rivka gideceğini söyledi. Rivka ve hizmetkarları deve üstünde Kenaan’a döndüler.
İSHAK VE RİVKA
Bir akşam İshak tarlasında düşüncelere dalmışken babasının hizmetkarının on deveyle birlikte ona doğru geldiğini gördü. Develer yaklaştıkça , İshak ,en öndeki devenin üstünde oturan Rivka’yı gördü. Rivka da yakışıklı İshak’ı gördüğünde evleneceği adamın o olduğunu anladı. İshak ,Rivka’yı ilk görüşte sevdi, evine götürdü ve kısa sürede evlendiler.
İKİZLER-ESAV VE YAAKOV
Rivka ve İshak çok mutlu oldular ve uzun süre sonra ikiz çocukları oldu. İlk doğan Esav , daha sonra doğan ise Yaakov’du. Esav’ın gür kızıl saçları vardı ve çok iyi bir avcı oldu. Yaakov ise avlanmayı sevmeyen sade birisiydi. İshak Esav’ı Yaakov’dan daha çok seviyordu çünkü Esav’ın avcı olması fikri hoşuna gidiyordu. Ancak Rivka bu duruma çok üzülüyordu ve küçük oğlunu daha çok seviyordu.
Bir gün Esav tarladan döndüğünde Yaakov çorba pişiriyordu.Uzun süredir yemek yemediği için Esav çok acıkmıştı. “lütfen bana yemek ver yoksa öleceğim.” dedi kardeşine. Yaakov da babasının tüm mirasının evin en büyük oğlu olduğu için Esav’a kalacağını bildiğinden “ O zaman bana doğum hakkını sat. “ dedi. Esav o kadar açtı ki bunu kabul etti. Esav bir kase çorba karşılığında doğum hakkını Yaakov’a satacağına dair yemin etti. Bunun üzerine Yaakov , Esav’a çorba ve ekmek verdi.
ALDATMACA
İshak yaşlandığında kör oldu. Esav’ı yanına çağırdı .: “oğlum” dedi.
“ Burdayım.” dedi Esav.
“ Ben yaşlandım ve ölüyorum. O yüzden seni kutsamak istiyorum.Git okunu al ve ormana giderek bir ceylan avla. Daha sonra bana onun etini pişir ; böylelikle seni kutsayacağım. “
Esav hemen babasının söylediğini yaptı.
Fakat Rivka bu konuşmaya kulak misafiri olduğundan küçük oğlu Yaakov için endişelendi; çünkü o kutsanmayacaktı. Bunun üzerine Yaakov’la konuştu. : “ Beni dinle ve hemen sürüden iki kuzu getir. Ben de babana lezzetli bir yemek yapacağım. Böylece baban ağabeyini değil, seni kutsayacak.” dedi.
“ Fakat babam benim olduğumu anlayacaktır çünkü Esav gibi gür saçlarım yok ve ona yalan söylediğim için beni kutsamak yerine lanetleyecektir. “ dedi Yaakov.
“ Sen beni dinle ; o zaman lanetlenen ben olacağım ; sen değil. “ diye cevapladı Rivka.
Yaakov iki kuzuyu getirdi ve Rivka onları pişirdi. Daha sonra Esav’ın kıyafetlerini Yaakov’a giydirerek saçlarının uzun görünmesi için boınunun etrafına ceylanın derisinden koydu. Yaakov’a yemeği vererek babasının yanına yolladı.
“Baba” dedi Yaakov.
“ Hangi oğlumsun sen?” diye sordu İshak.
“ Ben Esav’ım . Benden istediğini yerine getirdim. “
“ Yanıma gel de seni hissedeyim. “ dedi İshak.
Yaakov ,babasının kendisini hissetmesi için onun yanına gitti. “Sesin Yaakov’un sesine benziyor ama vücudun Esav’ınkine benziyor.Yemeği getir de yiyeyim” dedi İshak. İshak yemeğini bitirdikten sonra
“ Yanıma gel oğlum,seni öpeyim.” dedi. Yaakov babasının yanına gitti.İshak onu öptüğünde elbiselerinin kokusunu aldı ve “ Sen Esav’sın çünkü elbiselerinde tarla kokusu var. Seni kutsayacağım. Allah ,sana bereketli topraklar , iyi ürünler ve sana hizmet ve itaat edecek insan ve milletler verecek. Kardeşine hükmedeceksin ve seni lanetleyen kişiler kendileri lanetlenecekler.” dedi.
İshak oğlunu kutsadıktan sonra Yaakov İshak’ın yanından ayrıldı. Esav avdan döndüğünde o da babasına yemek pişirip getirdi.
“ Sen kimsin?” diye sordu babası.
‘ Ben Esav’ım baba.” dedi Esav.
İshak titredi. “ Peki bana Esav olduğunu söyleyen ve kutsadığım kardeşin nerde?”
Esav bunları duyduğunda ağlamaya başladı ve “ Beni de kutsa baba” dedi. İshak ise “ Sözümden dönemem. Onu, senin efendin yaptım ve ona hizmetkarlar ve senin tarlalarını verdim.” diye karşılık verdi.
Esav Yaakov’dan nefret etti ve babasının ölümünden sonra Yaakov’u öldüreceğine dair and içti. Rivka Esav’ın bu andını duydu ve bunun üzerine Yaakov’u, Esav’ın öfkesi geçinceye kadar Haran’daki amcası Lavan’ın yanına yolladı.